LALE YILDIZ: GIDA MÜHENDİSİ/ İŞ İNSANI
Sizi kısaca tanıyabilir miyiz?
1973 yılı Almanya doğumluyum. İlk, orta ve lise öğrenimi Bursa’da tamladım. 1995 yılında ODTÜ Gıda Mühendisliği Bölümünden mezun oldum. 25 yıldır aktif olarak iş hayatının içindeyim. Akaryakıt, tekstil, sigortacılık ve gıda olmak üzere dört farklı alanda faaliyet gösteren grup şirketimizin yönetimindeyim. 2016-2020 yılları arasında iki dönem TMMOB Gıda Mühendisleri Odası Bursa Şube Başkanı olarak görev yaptım. Aynı zamanda Bursa Uludağ Üniversitesi Tarım Ekonomisi Bölümü’nde yüksek lisans yapmaktayım.
‘Yeni Normal’ sürecini nasıl değerlendiriyorsunuz? Birey olarak gerekli özeni gösteriyor muyuz?
Bu dönem kendi içimize döndüğümüz ve çoğu işimizi evin içinde bir şekilde çözdüğümüz bir süreç oldu. Düşünün, kişisel bakımımızdan, spora, toplantılardan, eğitime, yemek pişirmeye kadar evin içinde çok sık yapmadığımız birçok şey yeni normallerimiz haline geldi. Yaşam, tüketim ve iş yapış alışkanlıklarımızın yeniden belirlendiği ve yeni bir iletişim ve davranış şekilleri bütünün oluşmaya başladığı bir süreç yeni normal.EN ETKİLİ YÖNTEMLERGörünen o ki pandemi süreci ile başlayan alışkanlıkların büyük bir kısmı yeni normalde hayatlarımızda olmaya devam edecek. Bulaşmayı önlemek için şimdilik bildiğimiz en etkili yöntemler maske takmak, elleri sıkça yıkamak ve sosyal mesafeyi korumak
Pandemi süreci, sizi özelinizde nasıl etkiledi? Hayatınızda neler değişti?
Aslına bakarsanız öğretici oldu bu süreç. Bizi biz yapan değerlerimizle tekrar bağlantıya geçme fırsatı yarattı. Hayatımızdan neler yok olursa, kendimizi kötü hissederiz, zorlanırız? sorularının yanıtlarını bulmak, öte yandan başarı, toplumsal kabul veya statü adına yaptıklarımızla yüzleşmek iyi geldi bence hepimize. Kendi adıma hayatımda büyük değişiklikler olduğunu söyleyemem. Tabi biraz daha fazla kaygı duymaya itti bu süreç. Bireysel olarak daha fazla önlem almaya itti.
Sizce kadınların iş hayatındaki yerini arttırmak amacıyla neler yapılabilir?
Nüfusumuzun yarısını oluşturan kadınların ekonomik hayata katılımı elbette çok önemli. Kadınlar eş, anne, evlat olma rollerinin yanında ev işlerinin çoğunu da üstlendiği için iş hayatındaki rolleri ile diğer sosyal rolleri çakışıyor. Ve iş gücü piyasasına evlilik ve çocuk doğurmak gibi sebeplerle ya hiç katılamıyor ya da geç katılıyor. Oysa iş hayatı hem erkeklere hem kadınlara ihtiyaç duyuyor. İş ve aile yaşamının uyumlaştırılması, çalışma koşullarının ve çalışma saatlerinin esnek hale getirilmesi (evden çalışma imkanı, annelere esnek çalışma saati uygulaması gibi..) kadın istihdamını arttırmada mesafe alınmasını sağlayacaktır.
GÜVENİLİR, SAĞLIKLI VE KALİTELİ
Gıda mühendisinin diğer mühendislerden farkı nedir? Gıda mühendisliği alanında temel ilke nedir?
Mühendisler, toplumun sorunlarına bilimsel ve teknik çözümler getiren kişilerdir. Çözüm getirdikleri alana göre de farklı mühendislik disiplinleri doğmuştur. Gıda Mühendisliği, temel mühendislik, gıda biyokimyası ve gıda mikrobiyolojisinin sentezlenerek kaliteli ve güvenilir gıdaların işlenmesi ve korunmasını amaçlayan disiplinlerarası bir programdır. Yaşamımızın vazgeçilemez, ertelenemez, ikame edilemez ihtiyacı olan gıdanın, güvenilir bir şekilde üretimi ancak gıda mühendisleri sayesinde olmaktadır. Gıda mühendisliği disiplininin temel ilkesi meslek etiğine bağlı kalarak tüketiciye, güvenilir, sağlıklı, kaliteli ve yeterli miktarda gıdayı sunmaktır.
ONAYLI AMBALAJLI GIDALARIN TERCİHİ AKILCI BİR DAVRANIŞ OLACAKTIR
Gıda mühendisi olarak. Tüketiciler, yaptıkları alışverişlerde nelere dikkat etmeli?
Ailemizle bile teması kestiğimiz bu günlerde, gıdamıza “el sürdürmemenin” ne kadar önemli olduğunu, güvenilir gıdanın ve gıda teknolojisinin değerini daha iyi anladık. Üretim şartlarını ve kaynağını bilmediğiniz açıkta satılan(ambalajsız) gıdalar, hazırlama, taşıma ve pazarlama aşamasında dış etkenlere tümüyle açıktır. Dolayısı ile enfekte insanların bu gıdalara öksürme, hapşırma veya dokunma yolu ile virüs bulaştırma olasılığı vardır. Bu nedenle, özellikle de böyle salgın dönemlerinde açıkta satılan gıdalardan olabildiğince sakınılması ve Tarım ve Orman Bakanlığı’nca onaylı ambalajlı gıdaların tercih edilmesi akılcı bir davranış olacaktır.
Gıda mühendisleri nerelerde çalışabilir?
Gıda mühendislerinin çalışma alanı Kamuda ve özel sektörde oldukça geniştir. Tarım ve Orman Bakanlığı başta olmak üzere ilgili diğer Bakanlıklarda, üniversitelerde, TSE, TKDK gibi kurumlarda, gıda üretim tesislerinin kalite kontrol, araştırma- geliştirme (AR-GE) departmanlarında, satış ve pazarlamada, planlama departmanlarında, özel laboratuarlarda, otellerde çalışabilirler.
DAHA ÇOK KADIN ÖĞRENCİLERİN TERCİH EDİYOR
Gıda mühendisliğini daha çok kadınlar mı tercih ediyor yoksa erkekler mi?
Gıda mühendisliği bölümünü daha çok kadın öğrencilerin tercih ettiği doğrudur. Ancak bu durum gıda sektöründeki tercih ile paralel değildir.
ÖNEMLİ BİR ARTIŞ GÖSTERDİ
İnternet üzerinden yapılan canlı yayınlarla ilgili neler söylemek istersiniz?
Koronavirüs endişesiyle sosyal ve çalışma hayatlarımız ev sınırlarına indi, bu da dijital dünyanın önem kazanmasına sebep oldu. Çünkü salgın nedeniyle eve kapanınca, bilgi almak, işlerimizi sürdürmek ve sosyalleşmek için sosyal medyayı daha yoğun kullanmaya başladık. Bu platformlardaki canlı yayınlar da önemli bir artış gösterdi. Bunun faydalı olduğunu düşünüyorum. Bu sayede hepimiz ilgimizi çeken farklı farklı alanlarda, pek çok farklı bilgiye, konunun uzmanlarından kolayca ulaşabilir olduk.
Koronavirüsten sonra teknolojik ve ekonomik gelişmelerle yeni bir dünyaya adım atacağımız çokça konuşuluyor. Sizin düşünceleriniz?
Nereden bakarsanız bakın yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgını, ekonomik ve sosyal alanlarda tam anlamıyla bir küresel kilitlenmeye yol açtı. Başta toplumların sağlığını tehdit eden küresel bir sorun olarak ortaya çıkmış olsa da gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerdeki yaşam biçimlerini, siyasi ve ekonomik düzenleri, toplumların sosyalleşme ve mobilite eğilimlerini derinden sarstı.UYUM SAĞLAMAK KAÇINILMLAZ Diğer yandan, insanlar arasında yüz yüze iletişime dayanan eğitim, haberleşme, bankacılık, perakende alışveriş, turizm, yeme-içme, eğlence gibi hizmet sektörlerinde işlerin birden kesintiye uğraması, mümkün olan her alanda çevrimiçi çözümler geliştirilmesini ve dijitalleşme süreçlerinin hızlandırılmasını tetikledi. Bu süreçte özellikle dijitalde aktif olan şirketlerin piyasa değerlerinin ne denli arttığını görmüş olduk. Önümüzdeki yıllarda da benzeri biyolojik tehditlerin hep var olacağını ve bu durumun insan hareketliliğini ve uluslararası seyahatleri kısıtlamaya devam edeceğini düşünüyorum. Dolayısıyla teknolojiyi her alanda kullanmak ve dijitale uyum sağlamak artık kaçınılmaz.
Son olarak. Yaz tatili planlarınızda virüs nedeniyle değişiklik yaptınız mı?
Salgın döneminde acil olmayan bazı işlerimi erteledim . Yaz tatili planımı ise virüs sebebiyle tamamen iptal ettim. Endişelerden uzak bir şekilde tatil yapacağımız günlerin çok uzak olmamasını temenni ediyorum.