Türk Dünyasını tanımak, Örf adet, gelenek ve görenekleri öğrenmek için GÖKTÜRKLER’lerden örnekler vermeye devam edilecek.
Türk atasözleri, farklı coğrafyalara taşındıkça belli başlı ses değişiklikleri gösterse bile çoğu zaman biçimsel ve örneklem açısından kendini korur. İstisnalar olsa da büyük çoğunluğu bunlar oluşturur. Örneğin Kazak ve Türkiye Türkçeleri ile karşılıklı olarak verilmiş şu atasözlerine bakabilirsiniz:
Dost başa bakar, düşman ayağa.
Dost basına karaydı, düspan ayağına karaydı.
İt ürür kervan yürür.
İt türedi kerven köşedi.
Dostun bin ise azdır düşmanın bir ise çoktur.
Dosın mın bolsa da az duspanın birev bolsa da köp.
Kızım sana söylüyorum gelinim sen dinle.
Kızım sagan aytam kelinim sen tenda.
Gülme dostuna gelir başına.
Külme dosına keler basına.
Kaynak: Hatice Şirin, Kazak Türkçesi ve Türkiye Türkçesindeki Atasözleri Üzerine Bir Karşılaştırma Denemesi
Bu genelliğe aykırı olanlardan ise şöyle örnek verilebilir:
Biçim Aynı Örneklem Farklı:
Akıl parayla satılmaz.
Akıl bazarda satılmaz.
Biçim Farklı Örneklem Aynı:
Emanete hiyanet olmaz.
Amanat amanatka kılma kıyanat.
Biçim de Örneklem de Farklı:
Demir tavında dövülür.
Temirdi kızgan kezde sok.
“GÖKTÜRKLER” – Kutay Oğuzalp-