Hani derlerya; yoğunluk ve günlük koşuşturma insanı “Dinç tutar” mış.
Yoğun bir gün yaşadık.
Sabah saat 09 da Tokat istikametine yol aldık, Niksar’da hava Bulutlu, Tokat yoluna açıldıkça Güneşli bir havanın olduğuna şahitlik yaptık.
Biz gazeteciler ne zaman nereye gideceğimiz belli olmadığı için gün için hep hazırlıklı oluruz.
Sabah erken saatlerde evden çıktığımız için havanın durumuna göre giyiniriz, her hava şartına görede aracımızda tedbirli oluruz.
Sabah Niksar’da hava Bulutlu ve kısmen yağışlı olunca ona göre kıyafet giyindik, Tokat’a gidince Güllük Gülistanlık misali Güneşli havaya takıldık.
Güzel bir gün idi, Tokat’a gidiş nedenimiz Jandarma teşkilatının 184. Kuruluş yılı kutlama etkinliğine katılmaktı ve katıldık.
Jandarma teşkilatının 184. Yılı kutlu olsun, ülkemiz ve milletimiz için çok önemli olan bu teşkilatın 184. Yılını kutlamak anlamlıdır.
Türk milletinin tarihten gelen sorumluluklarının bir göstergesidir, tarihi derinliklerinin önemli sonucu olarak teşkilatlarımızın geçmişini hatırlamış oluyoruz.
Jandarma teşkilatının kısa olarak bakıldığında, çok büyük hizmetler yapmış ülke güvenliği bakımından vazgeçilmeyen önemli bir kuvvet olarak dikkat çekmiştir.
OSMANLI DÖNEMİNDE JANDARMA
Tarihsel süreç içinde Türklerin kurduğu devletler incelendiğinde, en erken dönemlerden itibaren devlet olmanın bir göstergesi olarak emniyet ve asayiş işlerini yürüten kurum ve yöneticilerin varlığına rastlanmaktadır. Tarihte Türklerin kurduğu ilk devlet olan Büyük Hun İmparatorluğu (MÖ 209) aynı zamanda Türk kolluk tarihinin başlangıcı olarak kabul edilebilir.
Yalnız o dönemde kurulmuş devletlerin bürokratik kurumsallaşması basit yapılardan oluştuğundan dolayı bazı hizmetler tek elde veya kurumda toplanmıştı. Hunlar Dönemi’nde Chanyü/Şanyü olarak adlandırılan imparator, emniyet ve asayiş hizmetleriyle bizzat ilgilenen merciydi. İmparatorluğun esas unsurunu oluşturan herkesin aynı zamanda savaşçı olduğu göçebe topluluklarda, yerleşik hayatın gerektirdiği emniyet ve asayiş işlerinde ayrı bir bürokratik yapıya ihtiyaç duyulmuyordu. Toplumun düzeni yazılı olmayan kurallar bütünlüğü olan “töre” ile sağlanıyordu.
Jandarma tarihi açısından önemli dönüm noktaların biri II. Meşrutiyet’in ilan edilmesinden hemen sonra gerçekleşmiştir. Rumeli’de gösterdiği başarılı faaliyetleri de dikkate alınan teşkilat, 1909 yılında yeniden bir düzenlemeyle Harbiye Nezaretine bağlanmış ve “Umum Jandarma Kumandanlığı” adını almıştır. Jandarma birlikleri, 1914-1918 tarihleri arasındaki Birinci Dünya Savaşı ile 1919-1922 tarihleri arasındaki Millî Mücadele Dönemi’nde, hem asayiş ve emniyet görevlerini sürdürmüşler hem de birçok cephede, teşkilatın kuruluş amacındaki işlevine uygun, ordunun bir parçası olarak ülke savunmasında aktif rol almışlardır. Jandarma birliklerinin bu savaşlardaki faydası ve kahramanlıkları övgüye mazhar olacak niteliktedir.
1918 yılında Jandarma teşkilatında yeni bir düzenleme yapılmıştır. Bu düzenlemeyle Sabit Jandarma Bölge Müfettişlikleri ve İl Jandarma Alay Komutanlıkları yeniden teşkilatlandırılmış, Birinci Dünya Savaşı yıllarında önemli hizmetleri görülen Seyyar Jandarma Birlikleri güçlendirilmiştir. Ayrıca yine bu dönemde, Efrad-ı Cedide ve Karakol Kumandanları Mektebi bir çatı altında toplanarak Jandarma Alay Mektepleri kurulmuştur.
CUMHURİYET DÖNEMİNDE JANDARMA
29 Ekim 1923’te Cumhuriyet’in ilanından sonra, devletin birçok kuruluşunda olduğu gibi Jandarma teşkilatında da yeniden düzenleme çalışmalarına bir plan çerçevesinde başlanmıştır. Cumhuriyet’in ilan edilmesinden kısa süre sonra, Cumhuriyet rejimine karşı birtakım ayaklanmalar ortaya çıkmıştır. Genel anlamda 1924-1938 yıllarını kapsayan bu evrede Jandarma teşkilatı, Seyyar Jandarma Müfrezeleri adı altında teşkilatlanarak isyan girişimlerinin bastırılmasında aktif rol almıştır. Böylece Cumhuriyet’in yılmaz savunuculuğunu üstlenmiştir.
Jandarma teşkilatının özellikle hukuki statüsünü belirgin hâle getiren kapsamlı düzenleme, 10 Haziran 1930 tarihinde, 1706 sayılı Kanun’un çıkarılmasıyla yapılmıştır. Bu düzenleme ile Jandarma teşkilatı Cumhuriyet Dönemi’ndeki hukuki statüsünü kazanmıştır. Personel niteliğinin artırılması yönündeki çalışmalar önceki yıllarda okulların açılmasıyla belirgin hâle gelmişti. Bu yöndeki çalışmalar, Cumhuriyet Dönemi’nde de sürdürülmüş; özellikle subay kalitesinin artırılması için 1935 yılında subayların Kara Harp Okulunda yetiştirilmesi esası kabul edilmiştir. 1706 sayılı Kanun’dan sonra 1937 yılında “Jandarma Teşkilat ve Vazife Nizamnamesi” yürürlüğe girmiştir.
1930’lu yıllarda Jandarma eğitim tarihi açısından diğer bir önemli gelişme 1936 yılında Jandarma Subay Sınıf Okulunun kurulmasıdır. Bu okul, 1937 yılında Ankara Anıttepe’de kendi binasına taşınmıştır. Anıttepe’de Jandarma Genel Komutanlığına bağlı olarak açılan Jandarma Subay Sınıf Okulu binası, bu dönemde yeni kurulan Polis Enstitüsüyle ortak olarak kullanılmıştır. Jandarma Subay Sınıf Okulunun açılmasıyla beraber subay adaylarının eğitimi için hazırlanan müfredat programı, nitelikli bir jandarma subayının ihtiyaç duyacağı bilgi, beceri ve tutumları kapsayacak şekilde oluşturulmuştu.
Jandarma teşkilatı, Cumhuriyet Dönemi’nde geçirdiği değişim ve dönüşümlerle modern bir kolluk teşkilatı hâline gelmiştir. 1939 yılında Sabit Jandarma Birlikleri, Seyyar Jandarma Birlikleri, Jandarma Eğitim Birlikleri ve Okullar olmak üzere dört grup hâlinde yeniden düzenlenmiştir. Bunun dışında teşkilat yapısı içerisinde 1949 yılında nüfusu fazla olan illerde, polis görevli Jandarma birlikleri kurulmuşsa da bu birlikler 1960 yılında kaldırılmıştır.
1956 yılında yürürlüğe giren 6815 sayılı Kanun ile bu tarihe kadar Gümrük Tekel Bakanlığına bağlı tümen seviyesinde askerî bir kuruluş olan Gümrük Umum Kumandanlığı tarafından yürütülen sınır, kıyı ve kara sularımızın emniyeti ve korunması ile gümrük bölgelerinde kaçakçılığı men, takip, tahkik görev ve sorumluluğu; Jandarma Genel Komutanlığına verilmiştir. Bir sonraki yıl ise Jandarma Sınır Birlikleri tugaylar hâline dönüştürülmüş ayrıca Jandarma Eğitim Tugayları kurulmuştur. 1966 – 1967 yılları arasında birden çok İl Jandarma Komutanlığını bünyesine alan Jandarma Bölge Komutanlıkları kurulmuştur. Bu yıllarda Jandarma Komando birlikleri kurulmaya başlanmıştır. 1968 yılında ise Diyarbakır’da Helikopter Bölük Komutanlığı adı altında ilk Jandarma Havacılık Birliği kurulmuştur. Teşkilata bağlı oluşturulan tüm bu birimler Genel Komutanlığın daha işlevli hâle gelmesini sağlamıştır.
Jandarma teşkilatı bugün daha kapsamlı çok büyük hizmetler yapan ve Türk Silahlı Kuvvetlerinin 4 Genel Komutanlığından birisi olarak ülkeye hizmet yapaya devam ediyor.
Halen Jandarma genel Komutanlığı bünyesinde ve İçişleri Bakanlığına bağlı güçlü bir kuvvettir.
Jandarma Teşkilatının 184. Kuruluş yılı kutlu olsun.
Günün Sözü; NE MUTLU TÜRKÜM DİYENE