Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü'nün hazırladığı proje kapsamında, fındık hasadında kayıpları önlemek, gizli fındık çürüğünü ortadan kaldırmak ve randımanı artırmak için fındık bahçesi file örtü ile kaplandı.
Fındık hasadı sırasında oluşan kayıplar önlenecek
Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Öğretim Üyesi ve Proje Yürütücüsü Prof. Dr. Ümit Serdar, fındık hasadında yere dökülen fındıkların toplanması sırasında kayıplar yaşandığını, toprakla uzun süre temas eden üründe ise gizli fındık çürüğü oluştuğunu anlattı.
Prof. Dr. Serdar, Türkiye'nin önemli ihraç kalemlerinden ve Karadeniz insanının başta gelen geçim kaynaklarından birini oluşturan fındığın hasadı sırasında oluşan kayıplarını önlemek için proje yürüttüklerini belirtti.
Fındıkta randıman kaybı yaklaşık 130 bin ton
İki yıl sürecek projenin esasının, fındık bahçelerinin file örtüyle kaplanarak ürün kaybının önüne geçmek olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Ümit Serdar, şunları söyledi:
''Ülkemizin yılık yaklaşık 650 bin tona yakın fındık üretimi var. Bu üretimin yüzde 15 ile 20'si gizli çürük olarak randıman kaybına neden oluyor. Bu nedenle fındıkta 15 yıldır kaybolan verimi ve randımanı arttırmak için fındık arazilerinde hasatta file uygulaması çalışması başlattık. Atakum ilçesine bağlı Ağacagüney Mahallesi'nde üniversitemize ait araştırma ve uygulama alanındaki üç hektarlık fındık bahçesinde zemine file örtüler sererek birbirlerine ekledik. Hasat döneminde olgunlaşan fındıklar bu örtünün üzerine dökülecek. Daha kısa sürede toplanarak direkt harmana götürülecek. Fındık toprağa temas etmeyeceği için toprakta ıslanma nedeniyle meydana gelen gizli çürük olayı ortadan kalkacak. Böylelikle fındıkta kaliteyi arttırıp, randıman artışını sağlamış olacağız.''
"Toprakla direkt temas çürümeye sebep oluyor"
File örtü serilen alan ile serilmeyen alan arasındaki kayıp miktarını da araştırdıklarına işaret eden Serdar, ''File serilen alan ve file serilmeyen toprak zemin arasında randıman ve gizli çürük olayını belirliyoruz. Fındıkta çürüme ve aflatoksin (küflenme) olayları yaşanıyor. Üreticiler maliyeti düşürmek için daha geç bahçeye girerek mahsullerini topluyorlar. Tabii direkt toprakla teması olduğu için fındıkta çürüme ve aflatoksin olaylarına rastlanıyor" dedi.
Serdar, bahçelere serdikleri örtü ile birlikte toplama işlemine geçtiklerinde büyük meyve kasaları ve "patpat" olarak tabir edilen tarım aracından yardım alacaklarını söyledi.
"Hasat maliyeti düşecek"
Kasaların içine toplanan fındıkların toprakla hiçbir teması olmayacağını belirten Serdar, şunları anlattı:
"Bu sayede hasat maliyeti düşecek, meyve kalitesi daha yüksek olacak. Bu uygulama ile fındıktaki randıman da yüksek olacak. Kullandığımız örtüler tek kullanımlık değil en az 5-6 yıl boyunca kullanılır. Bahçede bekleme süresi bir ay gibi bir süre olacaktır. Fındık için gayet iyi bir yöntem olacaktır.''
Uygulamanın yaygınlaşması için çalışma yapılacak
Prof. Dr. Ümit Serdar, araştırma yaptıkları bahçede hasadın yaklaşık bir ay sonra başlayacağını, projede verim ve kalite artışının sağlanması durumunda Düzce ile Artvin arasındaki bütün fındık arazilerinde uygulamanın yaygınlaşması için çalışma yapacaklarını da söyledi.
Projede görev alan ziraat mühendisi Şeydanur Kılıçarslan ise başlatılan uygulamanın başarılı olması durumunda ülke genelindeki kayıpların önüne geçilmesi ve kalitenin arttırılması adına büyük fayda sağlayacağını anlattı.
Kaynak: AA