İnternet hayatımıza yeni bir hukuk terimi yerleştiriyor. Unutulma hakkı. Geçmişte yaşanan ve bir şekilde internetteki arama motorlarında yer eden bazı bilgiler kişilerin kabusu haline gelebiliyor.
Bireyin geleceğinin internetteki bu bilgilerden etkilenmemesi için ne gibi tedbirler alınabilir?
Bugün en temel ihtiyaçları karşılayan teknoloji internet ve neredeyse 26 yıldır hayatımızda. Yüklenen bir veri 3,5 milyar internet kullanıcısına anında ulaşıyor.
Yani bir tıkla size ait bilgiler binlerce kilometre öteye taşınıyor. Sanal dünyanın hafızasına yerleşiyor.
İnternete yüklenen veriler yıllar sonra karşınıza çıkabiliyor ve geleceğinizi olumsuz yönde etkileyebiliyor. Yıllar önce gerçekleşen bir eylemi toplum unutsa bile internet unutmuyor. Hatta unutulanları hatırlatıyor. İşte bu noktada devreye 'unutulma hakkı' giriyor.
Unutulma hakkını gündeme ilk getiren İspanyol avukat Mario Costeja Gonzalez oldu.
Gonzalez, 1998 yılında vergi borcundan dolayı hakkında çıkan bir haberin arama motorundan kaldırılmasını istedi. Google’a başvurdu ancak sonuç alamadı.
Konuyu Avrupa Adalet Divanı’na taşıdı. Dava 4 yıl sürdü. 2014 yılında kendi adıyla anılan kararın çıkmasını sağladı.
Gonzalez kararıyla arama motoru Google bireylerin taleplerini yerine getirmekle mükellef oldu. Haber niteliğini kaybetmiş herhangi bir olumsuz içerik bilgi ya da görsellerin internetteki izleri silinebiliyor. Ancak bu hak sadece Avrupa Birliği vatandaşları için geçerli.
Avrupa Birliği üyesi olmayan ülkelerin vatandaşları için sorun devam ediyor. Avrupa Adalet Divanı'nın bu kararı yalnızca AB ülkelerinde uygulanıyor.
İnternet 26 yılda hızla gelişti, ancak hukuk bu hıza yetişemedi.
Şimdi dünyanın birçok noktasındaki internet kullanıcıları unutulma hakkının kendileri için de kolaylıkla uygulanabileceği günü bekliyor.
Haber: Esra Sayın
Kamera: Samet Gençtürk