Merhaba sevgili okurlar,
Techinside dergisinin bu ayki kapak konusunu fintech sektöründen ödeme teknolojilerine ve otomotiv sektöründen imalat sanayisine kadar birçok alanda dijital dönüşümü hızlandıracak olan paylaşım ekonomisine ayırdık.
Paylaşım ekonomisi artan nüfusa ve buna bağlı olarak tırmanışa geçen maliyetlere karşı şirketlerin taşınmaza minimum yatırım yaparak yeni iş kollarına girmesini sağlıyor ve aynı zamanda 2015 gelirini 1,5 milyar dolar olarak açıklayan 68 milyar dolarlık Uber gibi devler doğuruyor. Paylaşım ekonomisinin liderleri bir yandan geleneksel işletmelere rakip olurken, diğer yandan da yatırım fonlarından destek alarak global sermayenin bir uzantısı olarak çalışıyor. Bu anlamda mağazada metrekare başına en yüksek kârı elde eden Apple’a da dolaylı olarak rekabet etmeye hazırlanıyor.
Paylaşım ekonomisinin en büyük temsilcilerinden Uber, Amerika’nın Pittsburgh şehrinde kendini süren arabalarla robot taksi hizmeti vermeye başlıyor. Volvo XC90 SUV modeliyle yapılacak test sürüşleri Uber yolcularına ücretsiz sunulacak. Peki robot taksi gelince paylaşım ekonomisi ne olacak? Uber’ın gerçek taksi sürücüleriyle rekabet etmekten ve Fransa ile Almanya gibi ülkelerin Uber hizmetlerini taksi şoförlerini korumak için yasaklamasından bıktığını söyleyebiliriz. Bu sebeple aracını yolculara kiralayan gerçek sürücüler yerine robot taksilerle hizmet vermeye hazırlanıyor. Sonuçta bir yandan Kara Şimşek K.I.T.T. gerçek olurken diğer yandan yapay zeka iş yapış şeklimizi değiştiriyor.
Analiz sayfalarımızda ise giyilebilir robotları ele alıyoruz: Endüstri 4.0 yukarıda saydığım sektörlerden çok daha fazlasında robotlaşma ve dijitalleşmeyi beraberinde getiriyor. Ancak, bunun karşılığında fabrikalarda çalışan işçilerin işsiz kalması riski bulunuyor. Bu sebeple ağır sanayi devleri bir yandan üretimi hızlandırarak maliyetleri azaltırken, diğer yandan da istihdam sorununu çözmek için giyilebilir robot veya teknik adıyla dış iskelet teknolojisini geliştiriyor. Bunun maliyetlere, istihdam ve sağlık sigortasına ne gibi etkileri olacağını görmek için Hyundai ve Audi gibi şirketlerin atılımlarını okuyabilirsiniz.
Dosya konumuz ise 4D printerlar olarak bilinen ama aslında programlanabilir madde kullanan 3D printerlar: Bu teknoloji önceden belirlenen parametrelere göre şekil değiştiren programlanabilir ve kendi kendini kopyalayabilen baskı malzemeleri kullanacak (replikasyon). 4D printerlarla basılan temel ürünler zamana ve ihtiyaca göre şekil değiştirerek farklı ürünlere dönüşüp kendini donanım düzeyinde güncelleyecek. Böylece ilk üretim maliyetleri azalarak enerji tasarrufu sağlanacak. Kendi kendini kopyalayabilen ürünler doğada son 4 milyar yıldır kullanılıyor. Canlılar organik kimya ile protein ve DNA sentezliyor. Bizzat DNA’yı baskı kalıbı veya kafesi olarak kullanan ilk 4D printer örnekleri laboratuarda test ediliyor.
Ancak, bütün bu konuların iş dünyasında birbirine nasıl bağlanacağını merak ediyorsanız gen düzenlemeden yapay zeka ve üç boyutlu arayüzlere uzanan konularda, farklı yeniliklerin birbirine nasıl yakınsayacağını Dünyayı Değiştiren 10 İnovasyon yazımızda okuyabilirsiniz. Türkiye’nin bu teknolojileri potansiyel olarak nereden yakalayabileceğini ise yerel Fintech ekosistemini, akıllı telefonlar ile sanal gerçeklik buluşmasını ve belki de 3 yıl içinde milli internet kurulmasını sağlayacak olan Türkiye Ulusal Güvenlik Stratejisini işleyen köşe yazılarımızda görebilirsiniz.
Techinside’ın Ekim 2016 sayısına buradan erişebilirsiiniz
Kozan Demircan
Techinside genel yayın yönetmeni