Önce taşıyıcı duvarlarında çatlak, sonra bahçesinde çukur oluşan tarihi Topkapı Sarayı’nın durumu endişe yaratmaya devam ediyor. Uzmanlar olası bir depremde özellikle sarayın Marmaray’a bakan duvarlarının risk altında olduğu görüşünde...
Topkapı Sarayı Rölöve, Restitüsyon, Restorasyon projelerinin danışman heyeti üyesi Prof. Dr. Kemal Kutgün Eyüpgiller, Milliyet’ten Mert İnan'a sarayın durumunu değerlendirdi.
İTÜ Mimarlık Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Eyüpgiller, Fatih Köşkü’nün alt yapısındaki çatlakların bir süredir bilindiğini ve çalışmaların uzun zamandır devam ettiğini belirterek şöyle devam ediyor:
“Burada bulunan binanın ağırlığı, doğal olarak istinat duvarının üzerine biniyor. Yüzyıllar öncesine tarihlenen istinat duvarının direncinin zayıflamış olması mümkün. Ayrıca, söz konusu duvarın oturduğu zeminde problem olabilir. Zemin sularının ne şekilde kanalize edildiğini tam olarak bilmiyoruz, zemin sularının istinat duvarını iteklemesiyle çatlaklar meydana gelebilir.”
Eyüpgiller, sarayın avlusunda oluşan çukur için de, çöküntünün zemin altındaki kalıntı veya sarnıçlardan kaynaklanabileceği yorumunu yapıyor.
Avludaki dolgu zeminin yağmur sularının etkisiyle hareket etmiş olabileceğini de kaydeden Eyüpgiller, olası bir depremde sarayın Marmara’ya bakan duvarlarının en riskli bölgeyi oluşturduğunu söylüyor.
Çay bahçesi çökmüştü
Prof. Eyüpgiller, geçtiğimiz yıl Konyalı Lokantasının ve çay bahçesinin duvarı zemin suları nedeniyle çöktüğünü hatırlatıyor ve ekliyor:
'Yeraltı sularının mutlaka drene edilmesi gerekir. Topkapı Sarayı özelinde, restorasyon süreçlerinin hızlandırılması gereği açıktır. Açıkçası mevcut düzenlemelerin bu hızlanmayı engellediğini düşünüyorum. Kültür Bakanlığı denetiminde hazırlanan restorasyon projelerinin yine Kültür Bakanlığı’nın bir birimi olan Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nda çok uzun süren onay süreçlerine takılması sorunlardan biridir. Koruma Kurulu sistemi elbette ki gerekli. Ancak, aciliyet gerektiren Topkapı Sarayı gibi yapılarda, gerekli ‘yetkin bilim heyetleri’nin oluşturulması kaydıyla sisteme işlerlik kazandırılabilir.”
‘Bir eliniz hep tarihi eserde olsun’
Derin çatlakların oluştuğu Fatih Köşkü restorasyon uygulamasının, sarayın diğer binalarında 2 yılı aşkın süredir devam eden restorasyon projelerinden ayrı olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Kemal Kutgün Eyüpgiller, “Değerli tarihi yapılardaki çalışmalar yıllarca sürebilir. Bir eliniz her zaman tarihi eserin üzerinde olmalıdır” diyor.