İktisatçı Mahfi Eğilmez, Türkiye’de son bir yıldır yaşanan yüksek enflasyon faciasının nedenlerini yazdı. Eğilmez'e göre yüksek risk ve kura rağmen yapılan faiz indirimleriyle başlayan bilim dışı yolculukta enflasyonu tersine çevirmek artık kolay ve kısa süreli bir iş değil.
Enflasyon 15 aydır kesintisiz yükseliyor
Türkiye'de enflasyon Mayıs 2021’den bu yana kesintisiz olarak yükselişte. Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) makyajlı olduğu gerekçisiyle eleştirilen rakamlarında bile son olarak yüzde 80 seviyesi aşıldı. Akademisyenlerden oluşan Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) ise Ağustos ayı itibarıyla yıllık enflasyon oranını yüzde 181,37 olarak açıkladı.
İktidar hız kestiği görüşünde
Seçimlere yaklaşırken AK Parti iktidarı ise enflasyona ilişkin daha pozitif bir tablo çizmekten yana. Son olarak Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, 'Önümüzdeki aylarda enflasyonun daha da hız kestiğine birlikte şahitlik edeceğiz' demişti.
"Son bir yıldır yaşanan bilim dışı yolculuk"
Ekonomistlere göre enflasyonun hız kesmesinde küresel gıda ve enerji fiyatlarında yaşanan düşüş etkili. Ekonomistler ayrıca önümüzdeki aylarda enflasyonda yükselişin devam edeceği tahmin ediliyor.
İktisatçı Mahfi Eğilmez de bugün kendi sitesindeki köşesinde enflasyon üzerinde durdu. Türkiye’de son bir yıldır yaşanan yüksek enflasyonun nedeninin yükselen risklere ve dolayısıyla yükselen kurlara aldırmadan faizi düşürmekle başlayan bilim dışı yolcuk olduğunu belirten Eğilmez, 'Enflasyonist yapıyı tersine çevirmek sanıldığı kadar kolay ve kısa süreli bir iş değil' ifadelerini kullandı.
"Enflasyon hedefi yüzde 5, TCMB faizi yüzde 13, gerçekleşen enflasyon yüzde 80"
Eğilmez'in yazısında öne çıkan kısımlar şöyle:
'Grafikten de görüleceği gibi TCMB’nin hükümetle birlikte belirttiği enflasyon hedefi on bir yıldır hiç değişmiyor: Yüzde 5. 2012 ile 2016 yılları arasında gerçekleşen enflasyon faiz politikasının da doğru uygulanmasıyla hedefe yakın seyretmiş. 2017 yılında kopma başlamış ama faizin artırılmasıyla enflasyon yeniden biraz daha yüksek düzeyde olsa da denetim altına alınmış. Asıl kopma 2021 yılında başlıyor. 2021 yılının Ağustos ayından başlayarak TCMB’nin politika faizini 19’dan günümüzde geçerli olan 13’e kadar indiren bir yaklaşım izlemesinin yarattığı faciayı grafikten net bir biçimde görmek mümkün. 2022 yılının Eylül ayına geldiğimizde sapma maksimum düzeye tırmanmış görünüyor. Enflasyon hedefi yüzde 5, TCMB faizi yüzde 13, gerçekleşen enflasyon yüzde 80.'
"Türkiye bu tür bir yapıyı 1980’ler ve 90’lar süresince yaşadı"
'Türkiye’de son bir yıldır yaşanan yüksek enflasyon faciasının nedeni, yukarıdaki grafikten açıkça görüldüğü gibi, yükselen risklere ve dolayısıyla yükselen kurlara aldırmadan faizi düşürmekle başlamış olan bilim dışı yolculuktur...Böyle bir enflasyonist yapıyı tersine çevirmek sanıldığı kadar kolay ve kısa süreli bir iş değil. Bu, harcamaların kısılmasını, faizin artırılmasını, büyümeden fedakârlık edilmesini gerektirecek uzun ve zahmetli bir yol. Türkiye bu tür bir yapıyı 1980’ler ve 90’lar süresince yaşadı. Ancak 2001 krizinden sonra uygulanan IMF programıyla ve AB’ye tam üyelik müzakerelerin başlamasıyla enflasyonist beklentiler kırıldı ve enflasyon düşürülebildi.'