Orta çağda uygulanan birçok tedavi şifa olmaktan ziyade daha çok zarara yol açıyordu... Neden mi? Uygulanan tedavi yöntemlerini duyunca nedenini anlayacaksınız. 😰👇
1. Trepanasyon (kafatasını cerrahi aletle delme)
Orta çağda oldukça yaygın olarak kullanılan bir prosedür olan bu tedavi yöntemi, adından da anlaşılacağı üzere 'kafatasında delikler açılarak' uygulanıyordu.
Bu yöntem birçok kültürde ve ülkede farklı sebeplerden ötürü kullanıldı: Bazıları kafatasındaki deliğin kötü ruhların beyinden dışarı çıkması için açıldığını iddia ederken, bazıları bunun psikolojik tedaviler için kullanılan bir yöntem olduğunu söylüyordu. Bazı insanlar ise vücudun iltihap kapmaması için kirli kanın buradan akıtıldığını söylüyordu. Sebepler ne olursa olsun, bu tedavi yöntemi bir sürü ölüme yol açtı. Enfeksiyonu önlemek güçtü ve o zamanlarda mikrobiyolojiye dair pek bilgi de yoktu. Ayrıca kafatasında kalıcı bir delik açmak pek de mantıklı değil...
2. Kan akıtma
Bu da yaygın olarak kullanılan sözde tedavi yöntemlerinden biri. Bu yöntemde damar veya arter kanın akıtılması için kesiliyordu. Zamanla bunun için özel teknik ve aletler üretildi: Sülüklerin kullanılması gibi.
Bu yöntemin çıkış noktası ise Hipokrat, Galen. Ayrıca humoral patoloji teorisini ilk tanımlayan Hipokrat olmuştur. Bu teoriye göre insan bedenini oluşturan ve hastalıkların ilişkilendirildiği dört bedensel unsur var: Kan-balgam-safra-sevda (kara safra). Bunlar arasındaki bir dengesizliğin hastalığa yol açtığına inanılıyordu. Kanın esas unsur olduğu düşünüldüğü için dengelemesi adına bu yöntem kullanılıyordu.
3. Cıva
Cıvanın fazlasıyla toksik bir metal olduğunu biliyoruz. Ancak kendisi bir zamanlar frenginin tedavi yöntemi olarak kullanılıyordu. Yine bunda da humoral patoloji teorisinin etkisi var. Bu teori Batı tıp yöntemlerini uzun süre boyunca etkiledi.
O zamanki birçok ilaç cıva içeriyordu; mesela kalomel (cıva klorür). Bu beyaz toz, bir müshil ilacı olarak kullanılıyordu, yani ila. anüsten alınıyordu. Fazla olan dört bedensel unsurun ishal yoluyla dengelenebileceğine inanılıyordu. Ancak kalomelin tek yaptığı şey halsizliği, susuzluğu arttırmak ve cıva zehirlenmesine yol açmaktı... Ayrıca cıva yemek, ciğer, böbrek ve gözlerde kötü etkilere sahipti.
4. Cesetten ilaç
Bu, insan parçalarının hastalığı tedavi etmesi amacıyla tüketildiği yamyamca bir yöntemdi. Tuhaf bir şekilde, bu yöntemin olumlu etkilerinin olduğuna inanılıyordu. Bu yöntemin kökeni, epilepsiyi tedavi etmek için gladyatör kanı kullandığını bildiğimiz Antik Romalılara dayanır. Bu tedavi yöntemi 16.-17. yüzyılda Avrupa'nın zengin kesimi arasında da çok yaygındı.
5. Katarakt ameliyatı
Katarakt tedavisi için kullanılan bu eski ameliyat yöntemi, daha çok acıya sebep oluyordu. Bu prosedürde ameliyatı yapan kişi gözün üzerindeki şeffaf lensi kaldırmak için oldukça keskin bir alet kullanıyordu. Bunun sonucunda görme duyusu daha fazla zarar gören birçok hasta oldu. Hastaların çoğu bir sonuç alamasa da ya da tamamen kör kalsalar da, bu yöntem uzun yıllar boyunca kullanıldı.
6. Hayvan dışkısı
Eski ilaçlar sadece tehlikeli değil, aynı zamanda kelimenin tam anlamıyla iğrençlerdi desek yanlış olmaz. 😖 Bu yöntemin kökeni Antik Mısır'a dayanıyor. Doktorlar timsah dışkısının hamileliği önlemek için kullanabileceğine inanıyordu. Ayrıca diğer başka birçok hayvanın dışkısının çeşitli hastalıkları tedavi edeceğine ve kötü ruhları kovacağına inanılıyordu.
Ünlü kimyacı Robert Boyle, bu yöntemin destekçisiydi! Hatta kurumuş insan dışkısını katarakt tedavisinde kullanmıştı...
7. Tütün dumanı
Kızılderililerden Avrupa'ya ithal edilen tütünün sakinleştirici etkisi o dönemlerde yaygın olarak biliniyordu. Bir tedavi yöntemi olarak bile kullanıldı!
Tütün dumanı, hastanın rektumundan içeri üfleniyordu. Bu oldukça eziyetli ve bir o kadar işe yaramaz bir yöntemdi. Başta sadece boğulan insanları kurtarmak için kullanılıyordu fakat daha sonra birtakım hastalıklar için uygulanmaya başladı.