Kişisel Verileri Koruma Kurumu (KVKK) Başkanı Prof. Dr. Faruk Bilir, kişisel verileri işleyen gerçek ve tüzel kişilerin, veri işlemeye başlamadan önce kısa adı "VERBİS" olan Veri Sorumluları Sicil Bilgi Sistemi'ne kaydolmak zorunda olduğunu, uygulamanın yarından itibaren kademeli olarak hayata geçirileceğini belirtti.
Bilir, 7 Nisan 2016'da yürürlüğe giren Kişisel Verilerin Korunması Kanunu ile kurulan kurumun, 12 Ocak 2017'den itibaren görevine başladığını hatırlattı.
Çıkarılan kanunun, temel hak ve hürriyetlerin korunmasını, Türkiye'de veri işlemenin düzenlenmesi ve kişisel veri işleyen gerçek ve tüzel kişilerin uyacakları usul ve esasların belirlenmesini amaçladığını aktaran Bilir, Kişisel Verileri Koruma Kurumunun da genel olarak bu kanunun uygulanmasını sağlamak, kanun çerçevesinde düzenleyici işlem yapmak ve veri işlenmesinin kanuna uygun gerçekleştirilmesini sağlamak için çalıştığını söyledi.
Kurumun, yapılan şikayet ve ihbarları da incelediğini ifade eden Bilir, kişisel verilerin korunması ile ilgili toplumdaki bilincin her geçen gün daha da arttığının gözlemlendiğini vurguladı.
Faruk Bilir, kurumun faaliyete başladığı tarihten itibaren de tüm sektörlerde kanuna uyuma dair çalışmalara başlandığını anlattı.
Kurumun tanıtımına yönelik programlar düzenlendiğini aktaran Bilir, bugüne kadar 12 ilde farkındalık toplantılarının düzenlendiğini, bu toplantıların 2019'da da süreceğini belirtti.
"Kamu kurumları da kayıt yaptıracak"
Kişisel verileri işleyen, aralarında şirketlerin de bulunduğu gerçek ve tüzel kişilerle ilgili kanun hükmü gereği oluşturulan Veri Sorumluları Sicil Bilgi Sistemi'nin (VERBİS) faaliyete geçirileceğini dile getiren Bilir, sistemle ilgili şu bilgileri verdi:
"Kişisel verileri işleyen gerçek ve tüzel kişiler, veri işlemeye başlamadan önce kısa adı VERBİS olan Veri Sorumluları Sicil Bilgi Sistemi'ne kaydolmak zorundadır. VERBİS'e kayıt için belli kriterler çerçevesinde veri sorumluları sınıflandırılmış ve kademeli bir kayıt başlangıç tarihi belirlenmiştir. Bu kapsamda VERBİS'e kayıt yükümlülüğünden istisna olmayanlar için yıllık çalışan sayısı ve mali bilanço toplamı, Kurulca belirlenmiş olan rakamın üstünde olan veri sorumluları ile yurt dışında yerleşik veri sorumluları 1 Ekim 2018, bu rakamların altında kalan veri sorumluları 1 Ocak 2019, kamu kurumları da 1 Nisan 2019 tarihinde VERBİS'e kayıt olmaya başlayacaktır."
"VERBİS'te kesinlikle kişilere ait veriler olmayacak"
Faruk Bilir, veri sorumlularının sisteme kişisel verileri hangi kategorilerde işledikleri, hangi amaçlarla bu bilgileri kullandıkları, aktarım yapıp yapmadıklarına yönelik bilgilerin de girileceğini anlatarak, verilerin hangi sürelerle saklandığına, veri güvenliğini sağlamak amacıyla ne tür tedbirlerin alındığına yönelik de bilgi girişinin yapılacağını kaydetti.
Sisteme girilecek bilgilerin kamuya açık olacağına değinen Bilir, aktarılacak bilgilerin kesinlikle gerçek kişilere ait bilgiler olmayacağına işaret etti.
Faruk Bilir, işlenen kişisel verilerle ilgili "kimlik", "iletişim" gibi kategorilerde veri işlendiğine yönelik bilgilendirmelerin sisteme kaydedileceğini söyledi.
Bilir, sistemin bir denetim mekanizmasını da sağlayacağına dikkat çekerek, vatandaşların VERBİS üzerinden veri sorumlularının girdiği bilgileri denetleyebileceğini hatırlattı.
Vatandaşların, kişisel verilerin kanunda belirtilen şartlar dışında işlendiğini düşündüğünde VERBİS üzerinden sorgulama yaparak verileri işleyenlerin yaptığı işlemleri, hangi amaçlarla, hangi kategorilerde verileri işlediğini görebileceğini dile getiren Bilir, amaç dışında hareket edildiğinin tespiti halinde de kuruma şikayet başvurusu yapılabileceğine değindi.
Faruk Bilir, "Kişisel verilerin korunması, temelde kişinin kişiliğinin ve onurunun korunmasıdır" diyerek, şöyle devam etti:
"Kurumumuzun bu konudaki temel yaklaşımı, gerçek kişilerin kişisel verilerini korurken aslında kişinin bizzat kendisini korumayı hedeflemektir. Veri sorumluları, işleme şartı olmadığı halde kişisel veri işliyorsa VERBİS'e bilgi girişi yaparken bunu tespit edebilecek ve artık bu kişisel verileri işlememek için gerekirse iş süreçlerini değiştirecektir. Bu da kişileri koruma altında tutacaktır."
"Şeffaflık ve hesap verilebilirliği mümkün kılacaktır"
Veri sorumlularının VERBİS'e giriş yaparken bilgilerin kamuya açıklık ilkesi gereği herkes tarafından görüntülenebileceğini ve ihlal durumu olduğunda şikayet edilebileceğini bilerek kişisel veri işleyeceğine dikkat çeken Bilir, "VERBİS sayesinde, veri sorumluları, herhangi bir işleme şartı olmayan, gelişigüzel kişisel veri işlemekten kaçınacaktır. Bu da, tam bir şeffaflık ve hesap verilebilirliği mümkün kılacaktır" diye konuştu.
Kaynak: AA