Hayvanlar ve insanları da kapsayarak normalde dişiler doğum yapar. Bununla birlikte, sevimli deniz atları özel bir istisna. Daha önce hiç duymadıysanız evet doğru duydunuz! Deniz atı erkekleri doğum yapar dişileri değil. Peki bu olay tam olarak neden ve nasıl gerçekleşiyor? Gelin bir bakalım... 👇
Deniz atları ya da deniz ejderhaları, Syngnathidae familyasından erkeklerinin hamile olması ile ilgi çeken küçük deniz balıkları.
Erkek deniz atları da bunu tıpkı normal bir dişi gibi rahim benzeri bir kesede yapıyor ve kuyruklarında bulunan plasenta ile tamamlıyor. Rahmi ve plasentası varsa neden erkek bir deniz atı o zaman? diyebilirsiniz. Anormal gelebilir ama tıpkı Dünya'daki diğer erkek hayvanlar gibi erkek deniz atları da yumurta yerine sperm üretir.
Dişi denizatı, yumurtalarını kuyruğunun önündeki keseye sokarak erkeği döller.
Erkek de içeride yumurtaların oluşma sürecini tamamlamak ve bebekleri 24 gün kuluçkaya yatırmak için sperm salgılar. Araştırmacılar, memeli ve bazı sürüngen annelerden farklı olarak, bu süre zarfında yavrulara oksijen ve besin sağladıklarını bile buldu.
Doğumları diğer hayvanlardan oldukça farklı gerçekleşiyor.
Avustralyalı bir araştırma ekibi, erkek annelerin doğum sürecini tetiklemesine izin veren mekanizmayı keşfetti. Eylül 2022tarihli bir çalışmada Sydney Üniversitesi ve Newcastle Üniversitesi'nden araştırmacılar, deniz atı babaların hayvanlar alemindeki diğer annelerden çok farklı bir şekilde doğum yaptığını buldu.
Dişi türlerin doğumu, öncelikle bebekleri dışarı itmek için uterusun kaslarını kasan oksitosin hormonu salgılanması ile başlar.
Düz kas dokusu istemsiz çalışır, iskelet kasları ise beyin söylediğinde esneyip gevşer. Araştırma ekibi, erkek deniz atı kuluçka kesesinin kas dokusunun oksitosin hormonu ile oluşmadığını, aynı zamanda kesenin kendisinin çok az düz kas dokusu içerdiğini buldu. Bunun yerine, erkek deniz atının, yüzgecinin kaslara bağlandığını ve kuluçka kesesinin açıklığında üç küçük kemiği olduğunu buldular. Dişi deniz atlarında çok küçük veya hiç olmayan yüzgeçlere sahipler.
Yüzgeç ve iskelet kasları erkek deniz atı doğumu gizeminin anahtarları.
Deniz atı için hem çiftleşmede hem de doğumda rol oynuyorlar. Kur sırasında, erkek deniz atı, kuluçka kesesine su girmesi için karnını çatırdatarak ve genişleterek küçük bir oturma tarzı dans yapıyor. Doğum anında da benzer bir hareketle binlerce küçük bebeği kusana kadar karnına bastırıyor.
Anne deniz atları ise doğumdan sonra erkeğin dinlenmesine izin vererek yavrularla ilgileniyor.
Babaların bu kasılmaları bilinçli olarak gerçekleşip gerçekleşmediği veya iskelet kaslarının nasıl bir şekilde normal kuralları geçersiz kılıp kendi kendine erkeği kastığı ise hala merak konusu.