Hepimiz zaman zaman harcama konusunda biraz aşırıya kaçabiliyoruz. Plansız harcamalar, dışarıda fazla yenilen yemekler ve arkadaş buluşmaları ay sonu geldiğinde biraz pahalıya patlayabiliyor. Finansal dengeleri korumak ve ödemeleri zamanında yapabilmek için sistemli bir harcama yetisine sahip olmak gerekiyor. Harcama farkındalığınızı artıracak kilit yöntemlerle ekstrenizi kısa sürede hafifletebilirsiniz. İşte ödeme kontrolü için öğrenmeniz gereken 10 basit yöntem!
1. Bütçe planlayın ve bütçeye sadık kalın.
Harcama kontrolündeki en önemli adımlardan biri düzenli bir bütçe planlaması çıkarmaktır. Aylık gelir ve giderleri net bir şekilde gördüğünüz bütçe planına ek ödemeler, kredi kartı borçları, fatura ödemeleri ve kişisel ihtiyaçlar gibi pek çok masrafı eklemeniz gerekir. Aylık harcamaları daha iyi yönetebileceğiniz bu sistemde bütçeye sadık kalmanız ve bütçeyi aşan giderleri kısarak ilerlemeniz gerekir. Böyle bir çözümle birkaç ay içinde harcama kontrolü edinebilirsiniz.
2. İstek ve ihtiyaç ayrımı yapmayı öğrenin.
Çoğu zaman para harcarken düşüncesiz davranabiliyoruz. Her alışverişe eklenen ufak tefek detaylar, gereksiz yere yapılan harcamalar alt alta toplandığında bazı fatura ödemelerine eşit olabiliyor. Bu nedenle istek ve ihtiyaç ayrımını yapabilmeli, harcama dürtülerini kontrol altında tutmalısınız. Temel gereksinimlere öncelik verdiğiniz bir harcama sistemiyle büyük ölçüde tasarruf edersiniz.
3. Dönemsel harcamaları önceden planlayın.
Özellikle yılda bir kez gelen tatil dönemleri borca girmek ve bütçeyi aşmak için en tehlikeli zamanlardan. Bu nedenle tatil planlarını önceden yapmak ve ideal bütçe planına uygun şekilde ilerlemek son derece önemli. Aylık birikiminizden ufak ufak artırdığınız parayla yaz tatiline para ayırabilir, erken rezervasyon fırsatlarıyla daha uygun fiyatlı bir plan yapabilirsiniz. En önemli olan ise tatil döneminde gaza gelmemek ve borca girmeden keyifli zaman geçirmeyi öğrenmektir. 🥂
4. Önceliklerinizi iyi belirleyin.
Harcama konusundaki en büyük sıkıntılardan biri de neye ne kadar para ayırmak gerektiğini tam olarak bilmemek. Bu aşamada öncelikleri iyi belirlemek ve bazı ödemelere diğerlerinden daha fazla önem vermek gerekli. Örneğin; kira, fatura ve mutfak masrafı gibi harcamaları öne alabilir, böylece temel yaşam giderlerinizi aradan çıkarabilirsiniz. Geriye kalan paranın bir kısmını kişisel ihtiyaçlarınıza ayırabilir, %10 veya %20'lik miktarı ise birikim hesabına aktarabilirsiniz. Bu şekilde bir planla hem borçlarınızı vaktinde kapatır, hem de geleceğe yatırım yaparsınız.
5. Alışveriş yapmayı terapi olarak görmeyin.
Pek çok kişi mutsuz ve huzursuz olduğu anları alışverişe çıkarak üzerinden atmak ister. Ancak bu şekilde yapılan harcamalar ödenemeyen kredi kartı borçlarını da beraberinde getirir. Tabii ki hepimizin kendimizi ödüllendirmeye ihtiyacı var, fakat bu ödüllerin planlı ve bütçeyi aşmayacak şekilde belirlenmesi gerekli. Aksi halde ay sonu geldiğinde bitmeyen taksitler ve gelirden fazla giderlerle karşılaşmanız çok olası. Duygusal boşluk anlarında mantıksız alışverişlere çıkmak yerine güzel bir müzik dinleyebilir veya size iyi gelen diğer masrafsız hobilere yönelebilirsiniz. 😉
6. Harcamalarda sosyal çevre gazına gelmeyin.
Sosyal çevrenin üzerimizdeki etkisi bir hayli fazla. Bu nedenle aslında paramız olmasa bile kredi kartına güvenerek ödeyemeyeceğimiz etkinliklere katılabiliyoruz. Bu anlık hevesler ise ay sonu bize kat kat fazla taksitler halinde geri dönüyor. Sonuç olarak yapılan kontrolsüz harcamalar kapanamayan kredi kartı borçlarına ve eksiye düşen hesap özetlerine dönüşüyor. Bu nedenle dürtülerinizi kontrol altına almayı öğrenmeli ve anlık heveslere 'Hayır!' diyebilmelisiniz.
7. Kredi kartı harcamalarınızda kontrol sahibi olun.
Kredi kartının verdiği rahatlık başka hiçbir şeyde yok biliyoruz. Ancak bir yerden sonra kredi kartı borcunu başka bir kartla kapama aşamasına geldiyseniz aslında iyi bir kart kullanıcısı değilsiniz demektir. Bu nedenle battı balık yan gider mantığından vazgeçmeli ve harcama limitinizi düşürmelisiniz. Bunun için öncelikle tek bir kredi kartı kullanmaya geçebilir ve sadece yüksek bedelli harcamaları taksitlendirmeyi tercih edebilirsiniz. Böylece küçük ve günlük harcamaları kazancınız kadar yapar, diğer büyük gereksinimleri ise belirli bir limit dahilinde planlarsınız.
8. Önemli ödemeleri otomatiğe alın.
Ödeme planlamasında zorunlu ve temel ödemeleri otomatiğe almak sizin için iyi bir yöntem olabilir. Bu şekilde fatura, kredi ve kira gibi ana ödemeleri vaktinde yapmış olur; bunları ödemek için son ödeme tarihinin gelmesini beklemezsiniz. Ayrıca ödeme sonrası elinizde kalan parayı daha iyi şekilde değerlendirebilir, gereksiz yere masraf yapmaktan kaçınırsınız.
9. Günlük ve aylık hesap durumunu gözden geçirin.
Ekstra iş yükü gibi gözükse de günlük ve aylık hesap döküm kontrolleri yapmak sizin adınıza büyük bir avantajdır. Düzenli hesap kontrol alışkanlığı kazanarak gözden kaçırdığınız tekrarlayan harcamaları tespit edebilir ve bütçe planına ne oranda uyduğunuzu anlayabilirsiniz. Ayrıca gün sonu durumunuz ile gelecek planlarınızı daha verimli şekilde eşleştirir, kısa sürede ödemeleriniz üzerinde söz sahibi olursunuz.
10. Teknolojiyi iyi kullanmayı bilin.
Modern çağın getirdiği dijital araçlara adapte olmak size her anlamda hız kazandırır. Dijital bütçe planlama uygulamaları, fatura takip sistemleri ve ödeme tabloları ile daha sistematik bir harcama yöntemi geliştirebilirsiniz. Kişisel banka uygulamalarınızda bulunan cep asistanlarıyla ödemeleri zamanı geçmeden yapabilir, dijital dünyaya özel avantajlardan faydalanabilirsiniz. Ayrıca bu şekilde bütün ödemelerinize hız kazandırır, kağıt masraflarından kurtulur ve çeşitli mobil araçlara erişim sağlarsınız.