Ukraynalı yetkililer Rusya'ya karşı savaşmak için yabancılardan oluşan bir birlik kuracaklarını açıklamıştı. Bu açıklamanın ardından ise binlerce kişi Ukrayna'da savaşmak için başvurdu, binlercesi de cepheye ulaştı bile. Peki savaşmak için kendi topraklarından ayrılıp Ukrayna'ya giden bu kişiler kimler ve neden savaşmak istiyorlar.
BBC Türkçe'nin haberine göre, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, 27 Şubat'ta yaptığı açıklamada 'Ukrayna'nın Toprak Savunması için Uluslararası Lejyon' adlı yabancılardan oluşan ayrı bir alt bölüm oluşturulduğunu belirtti.
Zelensky, bu lejyona katılmak isteyenlerin Rusya'ya karşı yan yana savaşabileceklerini söyledi.
Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba da aynı günkü Twitter mesajında, bu lejyonun parçası olmak isteyenleri ülkelerindeki Ukrayna'nın yabancı diplomatik misyonlarıyla iletişime geçmeye davet etti ve 'Birlikte Hitler'i yendik ve Putin'i de yeneceğiz' dedi. Bu açıklamaların ardından farklı ülkelerden gönüllüler Ukrayna'ya gitmeye başladı. Ukrayna Dışişleri Bakanlığı 5 Mart'ta başvurular için bir internet sitesi kurdu.
Sitede adım adım başvuru yöntemleri anlatılıyor. Burada, gönüllülerden vize istenmeyeceği söyleniyor.
Ukrayna'ya savaşmak için bugüne kadar kaç kişi gitti.
Ukrayna Dışişleri Bakanı Kuleba, 6 Mart'ta yaptığı açıklamada yaklaşık 20 bin kişinin gönüllü olmak için başvuru yaptığını söyledi.
Ancak kaç kişinin ülkeye giriş yaptığını söylemedi.
BBC Türkçe'ye konuşan ABD'deki Georgetown Üniversitesi öğretim üyesi ve düşünce kuruluşu Brookings'in kıdemli araştırmacısı olan ve güvenlik alanında da çalışmaları bulunan Prof. Dr. Daniel L. Byman sayıların 'karan çorman' durumda olduğunu belirtiyor ve 'Genel eğilimleri bilmek için şu anda çok erken' diyor.
BBC Türkçe'nin görüştüğü başka bir isim olan, Norveç'teki Oslo Üniversitesi Aşırılık Araştırmaları Merkezi öğretim üyesi Dr. Kacper Rekawek de bu gönüllülerle ilgili yüksek sayıların sarf edildiğini ancak bunlara bu aşamada temkinli yaklaşmak gerektiğini belirtiyor.
'Ukrayna'nın söyledikleriyle sahadaki gerçeklik birbiriyle örtüşmüyor' diyen Rekawek şunları ekliyor:
'Ukrayna 20 bin kişiden bahsediyor. 40 bin, 50 bin gibi sözler de duyuyorum. Ama bu, gitmeye ilgi duyan insanların sayısı. Bu kişilerden sadece küçük bir bölümü gitti. Ukrayna'nın bu açıklamayı yapmasının üzerinden daha iki hafta bile geçmedi. Düşünün, insanlar ABD gibi gezegenin bir ucundan geliyor. Önce sınırdaki bir ülkeye gelmeli, sonra Lviv kentine geçmeli, orada kayıt altına alınmalısınız. Onlara üniforma, gerekli teçhizat sağlanması, eğitilmeleri ve sonra silah verilmesi gerekiyor. Bunları hepsi zaman alacaktır.'
Savaşmak için giden kişiler kimler?
Ukrayna'ya giren 20 gönüllüyle konuşan Reuters haber ajansı, bu kişilerden bir bölümünün eski askerler olduklarını belirtiyor. Ancak ajans, çok az deneyimli veya deneyimsiz insanların da ülkeye gittiğini aktarıyor.
Oslo Üniversitesi Rekawek de çok farklı geçmişleri olan insanların gitmekte olduğunu, bunların arasında, çatışma deneyimine sahip askerlerin ise küçük bir grubu oluşturduğunu gözlemlediğini belirtiyor. Farklı medya kuruluşlarına konuşan bazı gönüllülerinin arasında kendisini yazılımcı, sağlık çalışanı, mühendis gibi mesleklerle tanıtan kişilerin de olduğu görülüyor.
Reuters'a demeç veren, gerçek ismini saklayan, daha önce Afganistan'da görev yapmışlığı bulunduğunu söyleyen bir eski İngiliz ordusu mensubu şöyle konuşmuş:
'Eğer burada bir savaş turisti olarak bulunuyorsanız doğru yerde değilsiniz demektir. Eğer cepheye doğru giderseniz, savaşın gerçekleri çok bunaltıcı olacaktır.'
Hangi ülkelerden Ukrayna'ya gidiyorlar?
Ukrayna Dışişleri Bakanı Kuleba, şimdiye kadar 52 ülkeden gönüllü olmak için başvuru yapıldığını söyledi.
Ancak bazı ülkelerin bunu yasakladığını belirtti ve ülke ismi vermedi. Basına konuşan gönüllülere bakıldığında ise bu kişilerin ağırlıklı olarak Avrupa ülkeleri ve ABD'den gittiği yönünde bir izlenim doğuyor. Bazı eski İngiliz askerlerinin çeşitli medya kuruluşlarına röportaj verdikleri görülüyor.
Bazı medya kuruluşları gönüllüler arasında Japonya ya da Meksika gibi uzak ülkelerin de olduğunu bildiriyor.
Türkiye'den Ukrayna'ya gönüllü asker gitti mi?
Türkiye'de sosyal medyada gönüllü olmakla ilgili paylaşımlar ve tartışmalar olduğu görülüyor. Ukrayna Dışişleri Bakanlığı'nın lejyonla ilgili internet sitesinde, kişilerin ülkelerinde nereye başvurabileceği anlatılıyor.
Sitede 68 ülkenin bilgisi bulunuyor. Türkiye ise bu listede yer almıyor. BBC Türkçe, konuyla ilgili Ukrayna Büyükelçiliği'nden yetkililerle görüştü.
Yetkililer, Türkiye'den gönüllü savaşçı başvurusu almadıklarını, bununla ilgili liste hazırlamadıklarını söyledi. Ukraynalı yetkililer, bu kararın Türkiye'deki yasalar göz önünde tutularak verildiğini belirtti.
Savaşmak için hangi motivasyona sahipler?
BBC Türkçe'nin haberine göre, Reuters haber ajansı, görüştüğü gönüllülerin bir bölümünün, meseleyi demokrasi ile diktatörlük güçlerinin savaşı olarak gördüğü için gönüllü olduklarını söylediklerini aktarıyor.
Ukrayna-Polonya sınırında BBC'ye konuşan bir Belçikalı gönüllü, ülkeye gitme nedenini anlatırken 'Demokrasiyi tehdit altında. Demokrasiyi, insanlığı ve mirasımızı korumak önemli' diyor. Bazı kişiler ise Reuters'a, Irak ve Afganistan'da görev yapmış eski askerler olduklarını ve savaş maharetlerini gösterme şansı da sunduğunu söylemiş.
Yabancı savaşçılar cephede hangi görevi alacaklar?
Reuters, Lviv kentinde gönüllülerin kaydıyla ilgilenen üst düzey bir Ukraynalı yetkili olan Roman Shepelyakla görüştü. Shepelyak haberde, gönüllülerin kişilerin karşılanması, eğitimi ve konuşlandırılması sisteminin henüz emekleme aşamasında olduğunu, sistemin önümüzdeki günlerde daha düzgün işleyeceğini söyledi.
Yetkili, buraya gelenlerin kayıtlarından sonra Lviv dışındaki bir askeri üsse yönlendirildiklerini belirtti. Reuters, bununla birlikte bu resmi süreci pay pas edip direkt daha doğudaki çatışma bölgesine giden gönüllüler olduğunu da aktarıyor.