Türkiye'de yaşanan deprem felaketine yardım yağarken, TV'de yapılan ortak yayındaki yardımlarda 'vergiden indirim' konusu gündeme gelince Gelir İdaresi Başkanlığı bir açıklama yayımladı. Günlerdir kurumların yaptıkları açıklamalarda 'Deprem Nedeniyle Yapılan Bağış ve Yardımların Vergi Mevzuatı Karşısındaki Durumu' açısından bir oran görülmezken, GİB bunu bir örnekle açıkladı.
Kahramanmaraş merkezli depremlerde on binlerce kişi hayatını kaybetti. Yıkım, çok büyük bir alanda gerçekleşirken, Türkiye nüfusunun yüzde 15'ini oluşturan bölge halkının acısı büyük olurken, Türkiye'nin dört bir yanından bölgede hayatta kalanlara yardım yağdı.
Yapılan yardımlara bir yenisini eklemek amacıyla yapılan kampanyada da TV kanallarının ortak yayınına iş dünyasından yardım yağdı. En büyük bağışı Merkez Bankası'nın yapması tartışma konusun olurken, şirketlerin bağışladığı miktarlarsa başka açıdan da merak konusu oldu: Vergi!
"Türkiye Tek Yürek" kampanyasında toplanan nakdi miktar 115 milyar 146 milyon 528 bin TL olurken, SMS'lerden de 450 milyon TL toplandı.
Sıradan vatandaşın gönlünden yaptığı yardımlar bir yanda dururken, şirketlerin yaptıkları bağışlarsa kurumlar ve gelir vergisinden düşülebiliyor. Gelir Vergisi Kanunu madde 89 ile Kurumlar Vergisi Kanunu madde 10'da yer alan verilerden yola çıkılarak yapılan bağış indirimi aslen matrah üzerinden yapılıyor.
Matrah nedir? Matrah, vergiye tabi gelir ya da kârdır. Vergi tutarı bu miktar üzerinde hesaplanır. GİB, bir duruma netlik getirdi.
GİB, diyor ki:
Bağış ve yardımlar vergiden değil, matrahtan düşülmektedir. Sosyal medyada, yapılan bağış ve yardımların vergiden düşüldüğü yönünde paylaşımların devam ettiği görülmektedir. Kamuoyunun ve vergi mükelleflerinin doğru bilgilendirilmesi adına konunun yeniden açıklanması gerekli görülmüştür. Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunları belli şartlarla bağış ve yardımların elde edilen gelirden, kurum açısından kazançtan indirilmesi imkânı vermektedir. Kazançtan indirim ile vergiden indirim tamamen birbirinden farklı kavramlardır. Bağış ve yardımlar gerekli şartları taşıyorsa ilgili yılın vergi matrahının tespitinde gelirden, kurumlar için kazançtan indirilir. Bu indirim sonucu kalan tutar vergiye tabi olur.
Bağışların vergiden değil matrahtan düşüldüğü belirtildi. Teorik olan doğru olan açıklama, uygulamada "bağışların dolaylı olarak vergiden düşürülmesi" tanımlamasıyla daha doğru hale getirilebilir.
Toplanan bağışların hepsi Gelir ya da Kurumlar vergisine tabi değil ancak toplanan miktar üzerinden yapılacak bir hesapla 2022 yılı vergilerinden Hazine'ye girecek kısmın ne kadar azalacağına da bakalım istedik.
Tüm toplanan miktarın depremzedelere harcanacağından emin olduğumuz için ekonomi yönetiminin de bunun hesabını yaparak açıklayacağından eminiz.
Bağış rekortmeni Merkez Bankası da bunu kârından karşılayacağını açıkladı. Böylelikle Hazine'ye aktarılacak kısımdan bu bağış hem düşürülmüş olacak hem de Kurumlar Vergisine tabi olan matrah düşmüş olacak.
Hesabını yapmamız için GİB'in örnek bağış hesabı ise şu 👇 şekilde olurken, toplam meblağın matrahtan düşürülmesinin yansıması da şu 👇şekilde olacak.
Meblağ, 115 milyar 146 milyon 528 bin TL olduğundan GİB'in belirttiği gibi bağış ana matrahtan düşünce vergiden de yüzde 20 indirim sağlanmış oluyor.
O halde 23 milyar 29 milyon 305 bin 600 TL devlet daha az vergi toplayacak gibi görünüyor.
Bu örnekle, Merkez Bankası bu yıl 6 milyar TL daha az Kurumlar Vergisi ödeyecek.
Tabi bu durumda 115 milyarın üzerindeki bağışların yerine ulaşması ana amaç olduğundan bu miktardan da vazgeçilmesi olası oluyor. Ancak vergiden düşmeden yardım yapan sıradan vatandaşın çabası da burada daha bir gönüllere dokunuyor.
