Her zaman 'evet' demenin sizi başarıya götüreceğini sanıyorsanız, maalesef yanılıyorsunuz. Hiçbir iş kendi kontrolünüzü kaybetmenizin üstünde olmamalı. Peki, neden iş yerinde sınırlarımızı aşan isteklere ve zorbalıklara 'hayır' diyemiyoruz? Uzmanlar anlatmış. 👇
İş yerinizde girişken olmak kariyer adımlarınızı sağlam atmanızda önemlidir. Fakat bazen patronlar bu iyi niyetten faydalanabiliyor.
Psikoterapist Sara Capizzi ve Stefano Macchi, patronların sınırlarını çizmeyen çalışanlardan bu bakımdan faydalandığını söylüyor.
Bir takım oyuncusu olmak isteseniz bile, hayır diyebilmeniz çok önemli. Böylece sizden yukarıdakilerin sizlerin üzerinde yürüyüp çiğnemesine izin vermeyeceksiniz. Peki neden patronumuza 'hayır' demek bu kadar zor?
Belki de "hayır" karşılığını bir cevap olarak almayacağını veya reddederseniz işinizi tehlikeye attığınızı düşünüyorsunuz.
Ama bazen fazla 'evet' demek, üzerimize çok fazla psikolojik baskı kurabiliyor. Capizzi, 'Hayır demek bir nevi sınırlarımızı belirlemenin bir yoludur ve bunu diğerlerine belli eder.' şeklinde anlatıyor. 'Fakat hayır demek için ihtiyaçlarımızın farkına varmalıyız ve iç dünyamız için sorumluluk almalıyız. Bunu yaptığımızda karşı tarafın her zaman bizi anlamasını bekleyemeyiz. O yüzden hayır demek her zaman çok kolay değil.'__
Bencil, kaba, nankör veya en basitinden sevimsiz: Bunlar iş yerinde "hayır" diyen insanlara yapıştırılan olumsuz etiketler.
Ancak ne yapacaklarını ve yapamayacaklarını bilen, insanların ne diyeceğini düşünmeden belirten insanlardan öğrenmemiz gerekenler var. Bazı insanlar için bu kadar özgüvenli olmak zordur. Capizzi şöyle anlatıyor: 'Hayır demenin sizi daha az popüler yapacağını veya bir tartışma yaratacağını düşünüyor olabilirsiniz. Karşı tarafı yüzüstü bırakacağınızı sanıyor olabilirsiniz. O yüzden herkesi memnun etmeye çalışarak isteklerini karşılamaya çalışırsınız.'
Macchi'ye göre insanları memnun etme güdümüz iş yerinde kendini daha çok gösteriyor çünkü zamanımızın çoğunu orada geçiriyoruz.
Böylece iş arkadaşlarımızla derin bağlantılar kuruyoruz. Macchi şöyle anlatıyor: 'Bu oldukça insani bir duygu, psikolojik bir seviyede insanlarla bağlantı kurma isteğimizden kaynaklanıyor.'
Ayrıca 'evet' demek ve ardından ödüllendirilmek bizlere iyi de hissettiriyor. Capizzi, beynimizde dopamin salgılanmasıyla ilişkili olduğunu söylüyor.
İş yerinde sürekli her şeye "evet" demek çok tehlikeli olabilir.
Capizzi şöyle açıklıyor: 'Kuruluşun talepleri ve personelin ihtiyaç, kaynakları arasında dengesizlik olursa, personel stres içine düşer.' Bu stres ise psikolojik yıpranmaya sebep olabilir: Yorgunluk, motivasyon eksikliği, ilgisizlik, duygusal kopma ve verimsizlik.
'Psikolojik yıpranmanın eşiğindeki insanların genelde kendilerinden büyük beklentileri olur, mükemmeliyetçilerdir ve hep daha fazlasını yapmak isterler.' Kimseye benzemeyen bir iş etiğine sahip olan bu insanlar, aşırı yük üstlenerek kendilerini yıprattıklarının farkına dahi varmazlar.
Bunu dememize elbette gerek yok ama tüm hayatınızı her şeye "evet" diyerek geçiremezsiniz...
Hayır demek önemlidir çünkü asıl işimiz için verimliliğimizi arttırmaya ve bizlere de soluklanmaya zaman tanır. Hayır demek her zaman kötü bir cevap olmak zorunda değil: Teklif edilen iş yerine yapabileceğiniz şeyi söyleyerek takımın yeniden organize olmasına yardımcı olabilirsiniz.