İsrail'de geçtiğimiz günlerde su boruları döşemek için yapılan bir çalışmada ülkenin en eski antik kapısı olan 5 bin 500 yıllık antik bir yapı bulundu. Gelin ayrıntıları beraber inceleyelim.
Modern makinelerle dolu bir endüstriyel parkın hemen yanında, antik geçmişin en büyük eserlerinden birisi ortaya çıktı.
İsrailli arkeologlar, ülkede bulunan en eski şehir kapısı olduğuna inandıkları bir yapıyı keşfettiler.
Araştırmacılar, yaklaşık 5 bin 500 yaşındaki bu ilginç eserin, şehirlerin nasıl ve ne zaman bu bölgede ortaya çıkmaya başladığına dair bazı ipuçları sunmada yardımcı olduğunu söylüyorlar.
Kapı, İsrail Eski Eserler Otoritesi (IAA) tarafından Tell Erani yakınlarındaki Kiryat Gat Endüstri Bölgesi'nde geniş bir su borusu döşemek için hazırlıklar yapılırken ortaya çıkarıldı. Bu keşif öncesinde, İsrail'deki en eski kapı rekoru Tel Arad'da bulunmuş ve bu kapıdan yaklaşık 300 yıl sonra tarihlenmişti.
Kapı 1.5 metre yüksekliğinde ve daha önceki kazılarda ortaya çıkarılan şehir duvarlarına bağlanan büyük taşlardan yapılmış iki kule ile çevrili. Ayrıca antik şehre giden ve büyük taşlardan yapılmış bir yol da içeriyor.
Tell Erani, 1950'lerden beri süregelen kazıların odak noktası oldu. Şehir yüzyıllar boyunca ayakta kaldı, ancak M.Ö. 3330-3050 civarında Bronz Çağı sırasında zirveye ulaştığı görülüyor.
İsrail'de bulunan en eski şehir kapısı olduğu için araştırmacılar Levant bölgesinin bu bölümünde yoğun şehir merkezlerinin belki de düşünüldüğünden çok daha erken ortaya çıkmış olabileceğini öne sürüyorlar.
Eserler Otoritesi adına kazıyı yöneten Emily Bischoff, 'Bu, Erken Bronz IB döneminde tarihlenen bu kadar büyük bir kapının ilk kez ortaya çıkarıldığı bir yer. Kapıyı ve tahkimat duvarlarını inşa etmek için taşlar uzaklardan getirilmeliydi. Kerpiçler üretilmeli ve tahkimat duvarları inşa edilmeliydi. Bunlar tek bir kişi ya da birkaç kişi tarafından başarılmadı,' diyor.
"Bu tahkimat sistemi, kentleşmenin başlangıcını temsil eden sosyal bir organizasyonun kanıtıdır."
Ancak herkesce bilindiği üzere, bir kapı ve şehir duvarları potansiyel düşmanları dışarıda tutmak için inşa edilmiştir. Bu nedenle projedeki arkeologlar, antik kapının aynı zamanda o dönemki rekabetleri ve savaşları anlamak için de yararlı olduğunu öne sürüyorlar.
Bu duvarlar, dış dünyaya bir mesajdı!
İsrail Eski Eserler Otoritesi'nden Erken Bronz Çağı arkeoloğu Martin-David Pasternak, 'O zaman şehre girmek isteyen tüccarların veya düşmanların, bu etkileyici kapıdan geçmeleri gerekiyordu. Kapı sadece yerleşimi savunmadı, aynı zamanda politik, sosyal ve ekonomik olarak iyi düzenlenmiş ve güçlü bir yerleşime girildiğini sembolize etti,' ifadelerini kullandı.