Kasımpatı, hemen hemen her evi, bahçeyi ve balkonu süsleyen en nadide bitki türlerinden biri. Süs amaçlı çok fazla kullanılan kasımpatı bitkisinin sayısız türü var. Krizantem olarak da bilinen kasımpatı, hassas bir çiçek çeşidi ve bolca suyu seviyor. Kasımpatı türleri otsudur ve yıllık bitkilerdendir. Yaklaşık yükseklikleri 50-150 cm aralığındadır. Görünüm olarak çiçek başları büyüktür. Yabanileri beyaz, sarı veya pembe renklere sahiptir.
Bu içeriğimizde kasımpatı bitkisinin bakımıyla ilgili tüm püf noktalarına, bitkinin çeşitlerine, özelliklerine ve tarihine ilişkin bilgilere ulaşabilirsiniz.
İşte kasımpatı hakkında her şey:
Kasımpatı Nedir?
Kasımpatı veya krizantem, papatyagiller familyasına bağlı bir cinstir. Yaklaşık 30 tür barındırır. Latince adı Chrysanthemum'dur. Asya ve Kuzeydoğu Avrupa'da doğal olarak yetişme imkanı bulur.
Kasımpatı türleri otsudur ve yıllık bitkilerdendir. Yaklaşık yükseklikleri 50-150 cm aralığındadır. Görünüm olarak çiçek başları büyüktür. Yabanileri beyaz, sarı veya pembe renklere sahiptir.
Kasımpatı türleri bazı kelebek türlerinin larvaları tarafından yiyecek olarak tüketilir. Kasımpatı, evlerde, bahçelerde, balkonlarda en sık bakılan bitkiler arasında yer alır.
Kasımpatının Tarihçesi
Kasımpatı bitkisinin tarihi M.Ö. 15. yüzyıllara dayanıyor. Bu yüzyıllarda Çin'de krizantem bir çiçekli bitki olarak ekiliyordu. Çiçek buradan Japonya'ya Milattan Sonra 8. yüzyıllarda geldi.
İmparator, çiçeği resmi mührü olarak kabul etmişti. Japonya'da çiçeğin kutlandığı ve 'Mutluluk Festivali' olarak anılan bir festival bulunuyor. Kasımpatı, buradan Batı'ya 17. yüzyılda getirildi. Carolus Linnaeus tarafından adlandırıldı. İsminin kökeni altın ve çiçek kelimelerinden oluşuyor. Kökeni ise Yunanca.
Kasımpatının Türleri
Kasımpatı çiçeği, nükleer tarım ve benzeri teknikler kullanılarak genetik çeşitliliği en çok arttırılan tarım ürünleri arasında üçüncü sırada yer alıyor. İlk iki sırada ise pirinç ve arpa var.
Süs bitkileri arasında çeşitliliği en çok arttırılan bitki kasımpatıdır. Bu türler arasında en yaygın bilinen ve evlerde en çok yer verilenler ise şunlardır:
Chrysanthemum aphrodite
Chrysanthemum arcticum
Chrysanthemum argyrophyllum
Chrysanthemum arisanense
Chrysanthemum boreale
Chrysanthemum chalchingolicum
Chrysanthemum chanetii
Chrysanthemum crassum
Chrysanthemum glabriusculum
Chrysanthemum hypargyrum
Chrysanthemum indicum
Chrysanthemum japonense
Chrysanthemum japonicum
Chrysanthemum lavandulifolium
Chrysanthemum mawii
Chrysanthemum maximowiczii
Chrysanthemum mongolicum
Chrysanthemum morii
Chrysanthemum okiense
Chrysanthemum oreastrum
Chrysanthemum ornatum
Chrysanthemum pacificum
Chrysanthemum potentilloides
Chrysanthemum shiwogiku
Chrysanthemum sinuatum
Chrysanthemum vestitum
Chrysanthemum weyrichii
Chrysanthemum yoshinaganthum
Chrysanthemum zawadskii
Kasımpatının Kullanımı
Yabani akrabalarına göre modern anlamda üretilen kasımpatı çiçekleri çok daha göz alıcı bir görünüme sahip. Birçok farklı form ve renge sahip olması yönüyle kasımpatı dikkat çekiyor. Geleneksel sarı rengin yanı sıra, beyaz, mor ve kırmızı renkleri de bu bitkide görmek mümkün.
Avrupa'daki bazı ülkelerde ve Japonya'da, krizantemler ölümü sembolize etmekte ve bu nedenle sadece cenaze törenlerinde ve mezarlara koymak için kullanılıyor. ABD'de ise daha çok olumlu duyguları barındırıyor.
Türkiye'de en çok üretilen kesme çiçek türleri arasında karanfil, gerbera ve gülden sonra dördüncü sırada kasımpatı geliyor.
Kasımpatı Çiçeğinin Hikayesi
Hüznün temsilcisi olan kasımpatı hakkında birçok hikaye anlatılagelmiş. O hikayelerden biri şu şekilde:
Gururlu Bir Aşk Hikayesi
'Zamanın birinde Crisan isimli fakir ama gururlu bir köylü genç varmış. Köyün ağasının kızına tutulmuş bu talihsiz genç. Gel zaman git zaman genç kızın dikkatini çekmeyi başarmış, hatta onu kendine aşık bile etmiş. Genç kızı her gün bir bahane bulup görmeye gitmiş. Kimi zaman camda, kimi zaman bahçede görmüş, ama hiçbir günü onu görmeden geçirmemiş. Bu durumu fark eden köyün ağası, çok sinirlenmiş. Ve kızı ile bu fakir delikanlının görüşmelerini engellemiş. Crisan ne yaparsa yapsın bir türlü eve yaklaşamıyor, sevdiği kızı göremiyormuş. Crisan’ın neden gelmediğini bilmeyen genç kız, hasretinden yataklara düşmüş. Genç kızın bu durumuna dayanamayan dadısı, Crisan’ı bulup olan biteni anlatmış. Onu eve sokamayacağını ama eğer isterse ona mesajlarını iletebileceğini söylemiş. Crisan da hemen ormana gitmiş. Gördüğü en güzel çiçeği dalından koparmış, ucuna da bir not iliştirmiş: (Crisan seni seviyor…) ve sevgilisine ölene dek her gün bu notla o çiçeği yollamış. İşte o çiçek krizantemmiş.'
Bir diğer hikaye de şu şekilde dile getiriliyor:
Kıskanç Bir Çiçeğin Hikayesi
'İsmi Ante olan güzeller güzeli bir kız, bir kırda genç ve çok yakışıklı bir delikanlı görmüş. Yakışıklı genç, Ante’den habersiz önünde duran büyülü güzellikteki çiçeği koklamış ve öpmüş. Ante bu gence o kadar çok tutulmuş ki hemen yanına gidip tanışmak istemiş fakat giderken onu gözden kaybetmiş. Kahrolarak yakışıklı gencin dokunduğu çiçeğin yanına gitmiş ve tam da onun çiçeği öptüğü yere dudaklarını dokundurmuş. Gencin dudaklarının sıcaklığını hisseden Ante’nin utançtan yanakları kıpkırmızı olmuş Bu haliyle daha da büyüleyici bir güzelliğe kavuşan Ante’yi kıskanan krizantem, dudaklarının değdiği yerden Ante’nin tüm kanını çekmiş ve onu öldürmüş. Bir masum buse uğruna canından olan Ante’yi bu krizantemin dibine gömmüşler. Zaman içerisinde yaptığına çok pişman olan krizantem, her bahar bir sürü çiçek açıp yapraklarını onun üzerine dökmüş.'
Kasımpatı Hakkında İlginç Bilgiler
Hüzün çiçeği olarak bilinir.
Sonbaharın gelmesiyle kendini gösterir.
Türkiye'de en çok Anıtkabir'de görülür.
Her sene hem özel günlerde hem de ziyaretçilerin geldiği saatlerde Atatürk’ün kabri kasımpatı ile donatılır. Bu yönüyle Türkiye'de Atatürk çiçeği olarak da bilinir.
Japonya'da hüzünlü günleri temsil etse bile sokaklar kasımpatı ile doludur.
Atatürk'ün en çok sevdiği çiçeklerden biridir.
Kasımpatı Nasıl Yetiştirilir?
Çok soğuk ve çok sıcak iklimlerden ziyade ılıman iklimlerin çiçeği olan kasımpatı, Türkiye'nin hemen hemen her yerinde yetişebilir. Yetiştirilmesinde dikkat edilmesi gerekenler şunlardır:
Bakımı ve yetiştirmesi bir saksı içinde büyüyebilmesi açısından oldukça kolaydır.
Her ay yetiştirilebildiğinden dilediğiniz zaman toprağa ekebilirsiniz.
Tohumları kaliteli olanlardan almak önemlidir.
25-30 cm çaplarında derin bir saksıya bitki toprağı dökülmeli, ardından tohumlar toprağa bırakılarak üstleri gevşek bir şekilde yeniden toprakla örtülüp sprey şişeyle sulanmalıdır.
Verdiğiniz can suyuyla bir gecede tohumlarınız çimlenmeye başlar.
Saksının yarı gölgede kalması önemlidir.
Filizlenme için birkaç hafta zaman vermelisiniz.
Kasımpatının Evde Bakımı
Kasımpatı bitkisini evde bakarken şu detaylara özen göstermelisiniz:
Doğrudan güneş almayı sevmeyen kasımpatı bitkisinin saksısını yarı gölgeli bir yerde bırakmalısınız.
Kuruyan yaprakları sık sık temizlemelisiniz.
Saksıyı sık sık sulamanız gerekir. Kasımpatı sık aralıklarla az miktarda sulanmayı sever.
Doğal gübrelerle bitkinizi destekleyebilirsiniz.
Saksının rüzgardan korunması önemlidir.
Uzun süredir bakımını yapıyorsanız nisan mayıs ayları gibi toprak değişimini yapabilirsiniz.
Çiçek büyüdükçe küçük boy saksıdan büyük boy saksılara geçebilirsiniz.
Kasımpatı Ne Zaman Açar?
Kasımpatı genellikle haziran ayında çiçek açmaya başlar. Temmuz ve ağustos aylarına kadar çiçeklenmeye devam eder ve yaz boyunca rengarenk çiçekleriyle yaşam alanınızı süsler.
Eylül ayından sonra soğukların gelmesiyle birlikte kasımpatı yavaş yavaş çiçeklerini döker. Ilıman iklimlerde ise kasımpatının bir yıl içerisinde pek çok kez çiçeklendiği görebilirsiniz. Özellikle Kasım ayında kasımpatının çiçeklendiğini görmek mümkün.