Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), geçen yıl özellikle enflasyonda yaşanan hızlı yükseliş sürecinde başlayan bir güven sorgulamasına tabi tutulmuştu. Bu bağlamda bağımsız akademisyenlerin bir araya gelerek oluşturdukları Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) kurulmuş ve verilerinin çok farklı sonuçları vermesi dikkat çekmişti. CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu Ankara'da TÜİK merkezine giderek görüşme talebinde bulunmuş ancak kapılara kilitler vurulmuştu. Yıllarca paralel sonuçlar veren İstanbul Ticaret Odası'nın İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi ile de TÜİK'in TÜFE'si ayrışmıştı. Böylelikle enflasyon başta olmak üzere birçok veride sorgulamalar bitmemişti. Bu sorgulamaların bir nedeni de bu veriye bağlı gelişmelerin etkilenmemesiydi.
Enflasyonun ne olduğunu son 1 yılda ilkokul düzeyine varana kadar çoluk çocuk herkese öğrettik. Fiyatlarda genel bir artış hızı ölçümü olarak da özetleyelim.
Bu ölçümlerde de resmi kurumların verileri baz alınarak, karşılaştırmalar ve farklı alanlarla ayarlamalar yapılıyor.
Maaş zamları, gelecek projeksiyonları, kira zamları, harcama planlamaları gibi birçok etken bu oranlara bağlı olarak hesaplanıyor.
Özelikle Aralık ayında olduğumuzdan dolayı son günlerin ana konusu da maaş zamları oluyor. Asgari ücret, özel sektör, emekli, memur zamları derken, bu oranlar enflasyon oranları üzerinden hesaplanıyor.
Merkez Bankası eski Başekonomisti Prof. Dr. Ali Hakan Kara da Türkiye Ekonomisi dersi için öğrencilerine bir vize sorusu hazırlıyor. Soru bu şekilde👇
Bir ekonomide maaş artışları resmi enflasyona endeksliyse ve resmi enflasyon olduğundan düşük ölçülüyorsa, ücretlilerin satın alma gücündeki kaybın seyrini grafiksel olarak gösteriniz.
Sorunun doğru yanıtını sonunda vereceğiz. Ancak önce sosyal medyada gerek ekonomistlerin gerek de güncel hayattan örneklendirenlerin cevaplarına bakalım.
Fark mı? Geri ödeme mi? Bir çok hem teorik hem de pratikte karşılığı olan sorgulamalar da yapılıyor.
İşin felsefesini sorgulayanlar da oluyor.
Görüşlerin içinde ciddi olanlar olduğu kadar güldüren yorumlar hatta grafik çizimleri dahi görülüyor.
Bazı uzmanlar aradaki farkı kapatmanın zor olduğunu da söylüyor.
