Yazılım birimimiz neden 'Metre' hiç düşündünüz mü? Çok değil yalnızca 26 yıl öncesine dayanan bir hikayesi var, desek? Şaşırır mıydınız?
Evet! Kimsenin aklına bile gelmeyecek şekilde yapılan ve ağzınızı açık bırakacak tek tuşla yapılan bir ihracat yolcuğuna çıkıyoruz.
Bu 'Metre' yazılım yolculuğuna beraber çıkalım.
Başlıyoruz... :)
1992 yılından bahsediyoruz. Bilgisayarlar günümüzdeki gibi mükemmel değil hatta ve hatta internet de yok. Peki ama 2 Milyon Dolarlık bir ihracat nasıl yapılır?
Bilim dünyasının duayeni olarak bilinen Ali Akurgal, bahsedilen sözde 'Hayali ihracat'ı bir söyleşisinde anlatmıştır. Bu söyleşi sırasında yaptıkları 2 Milyon dolarlık ihracatlarını nasıl gerçekleştirdiklerini anlatmıştır. Tabii iş yine bununla bitmemiş ve ortaya çıkan trajikomik durumlardan da bahsetmiştir.
'1992 yılında Netaş’ta ilk yazılım ihracatını gerçekleştirdik. Hazırlanan bir yazılım paketini; tuşa bastık, o zaman internet falan yok, çatıdaki çanak marifeti ile vallahi de billahi de müthiş bir hız olan 128kb/s ile, İngiltere’ye uydu üzerinden yolladık. Faturayı da pullu posta ile yolladık. 2 Milyon Dolar bankaya geldi. Kasaya koyduk.”
Tek bir tuşla 300 dolarlık ihracat yapmak ne kadar büyük bir suç?
“Aradan 3-4 ay geçti, vergi memurları geldiler. Dediler ki, “Siz bir fatura yollamışsınız, 2 Milyon dolarlık”. “Evet” dedik. “Bu para ödenmiş” dediler. Biz yine “Evet” dedik. “Ama mal çıkışı yok, bu hayali ihracat” dediler! Bunun üzerine vergi memurlarını Ar-Ge’ye aldık, bir bilgisayarın başına oturttuk. “Şu ‘enter’ tuşuna basar mısınız?” dedik. Biri bastı; sonra “Ne oldu?” diye sordu. “300 dolarlık ihracat yaptınız, bunun faturasını yollayacağız, o da ödenecek” dedik. Adam sanki bir suç varmış da ortak olmuş gibi hissetti ve çok kötü oldu.”
'Daha sonra yazılım nedir, uydu bağlantısı nedir, bunlar ne kadar para eder tek tek anlattık. Adamlar anladılar anlamasına ama mevzuata göre mal çıkışının olması gerekiyormuş.”
Sadece iki makaralı bantta 2 milyon dolar olduğuna inanmak akıl kârı bir iş mi? Yoksa gerçekten doğru mu?
'Tabii o zamanlar CD yok, hatta kaset bile yok, yalnızca makaralı bant kullanılıyor. Biz de yazılımı iki makaraya kaydettik ve gümrük komisyoncusuna verdik. Ancak gümrük memuru “Tırlar nerede?” diye sormuş. Gümrük komisyoncusu da “Tır yok tüm mal 2 makarada” demiş. Gümrük memuru iki makaranın 2 milyon dolar edeceğine inanmadığı için işlem yapmamış.'
İki küçük makara bandı 2 Milyon dolar eder mi? Edermiş(!)
“Gümrük memuru bize inanmadığı için mahkemeye bile gidildi. Bilirkişi heyeti kuruldu. Bizim makaraların 2 milyon edip etmeyeceğini incelediler. Vallahi nasıl
incelediler inanın bilmiyorum ama mahkemeyi kazandık.”
"Her şey oldu, bitti!" derken ortaya çıkan trajikomik durum...
“Bu kez aynı komisyoncu, aynı gümrük memuruna aynı makaraları mahkeme kararı ile götürüp işlemi yeniden başlattı. Ancak işlem sırasında, ihraç malının birim fiyatının girilmesi gerekiyormuş. Bakmışlar, zarfta teyp bandı var, makarası 1.000 metreden 2.000 metre yazılım diye yazmışlar.”
Böylelikle, Türkiye'den ihraç edilen ilk yazılımın birimi metre olarak tescillendi.
