Dalgalı kur rejimi uygulanan Türkiye'de Merkez Bankası ve uygulamaları önemsizleştirilerek çeşitli düzenlemeler ile kur denetimi yapılmaya çalışılması ‘kambiyo kontrol rejimine' dönüleceği yönündeki tartışmaları gündemden düşmüyor.
"Yarı kontrollü bir kambiyo rejimi"
Hazine eksi Müsteşarı Dr. Mahfi Eğilmez, ‘Kambiyo Rejimi ve Türkiye Uygulaması' başlıklı yazısında, Türkiye'nin serbest kambiyo rejimi içinde olmasına karşın çeşitli düzenlemelerle kur denetimi yapıldığına dikkat çekerek, 'yarı kontrollü bir kambiyo rejimi' uygulandığını belirtti. Bu düzenlemelerin içinde döviz alım satımında vergi, kur korumalı TL mevduat hesapları, ihracat gelirlerinin yüzde 40'ının Merkez Bankası'na satılması zorunluluğu, piyasada fiyat (kur) oluşumuna müdahale ve bunun da kamu bankaları eliyle döviz satışı ile yapılmasını sıraladı.
Türkiye'de sermaye hareketlerinin serbest, döviz kurları ve faizlerin de piyasada belirlenir görünse de TCMB'nin hem faizi hem de kuru kontrol etmeye çalıştığını belirten Eğilmez, şu yorumu yaptı:
Son dönemde bu uygulamalara bakılarak Türkiye'nin kambiyo kontrol döneceği yönünde görüşler öne sürülüyor ve bu görüşler de siyasal iktidar tarafından yalanlanıyor. Yukarıda değindiğimiz uygulamalar, kambiyo kontrol rejimine kesin bir dönüşü göstermese de yarı kontrollü bir kambiyo rejimine girildiğini gösteriyor.
Dolayısıyla bu tür kontroller tam anlamıyla bir kontrolden çok yarı kontrol gibi etki yapıyor ve imkânsız üçlüde (sermaye hareketlerinin serbestliği, sabit döviz kuru ve bağımsız bir para politikası uygulaması aynı anda var olamaz) öngörülen sorunları çıkartmıyor. Bu uygulamada sorun, swap anlaşmalarının sürdürülememesi halinde ortaya çıkar.