Pandemi ile yerli ve bireysel yatırımcı akını yaşayan Borsa İstanbul, yüzde 60'ı aşan enflasyon karşısında parasını korumak isteyenlerin de ilk durağı oldu. Dünyadan pozitif ayrışan BİST 100 endeksini performansı ile şirketlerin bilançolarında kur, enflasyon etkisiyle görülen güçlenme de bunu destekliyor.
Yüksek enflasyonun yol açtığı gelir erimesi ile reel negatif faiz ile yatırımcı alternatif yatırımların peşine düştü.
Aralık 2021’de açıklanarak kurdaki yükselişin ve oynaklığın azaltılmasına yönelik devreye alınan kur korumalı TL mevduat ile Eylül 2021’de başlayan politika faizinde indirim süreci 2022'nin ilk üç ayında duraksasa da son açıklanan enflasyonun da yüzde 61,14 olması yatırımların gelirlerine tuz biber ekti. Peki yatırımcı neden ve nereye gitti?
Yatırımcılar pandemi sürecinde de hızla girişi yaptığı Borsa İstanbul'a döndü. Rusya-Ukrayna savaşı ile ekonomide görülen yavaşlamaya karşın dünyadan ayrışan Borsa İstanbul'da BİST100 endeksi 2022'nin başından bu yana TL bazında yüzde 26,5 oranında, dolar bazında da yüzde 15 oranında yatırımcısına getiri sağladı. TÜİK tarafından açıklanan verilere göre yılın ilk üç ayında enflasyon yüzde 22,81 oranında artış gösterdi. Buradan da görüldüğü gibi BİST100 endeksi yatırımcısına enflasyonun üzerinde kazanç sağladı.
MSCI Türkiye endeksi yıl başından bu yana dolar bazında yüzde 12 oranında getiri ile gelişmekte olan ülkeler içerisinde Avrupa'da en iyi performans gösteren ülke konumunda bulunuyor.
Borsa İstanbul BİST100 endeksi 17 Aralık’ta gördüğü tarihi zirve seviyesi olan 2400 puanı hedeflerken, dün ara verse de son günlerde kapanış seviyesinde ise yeni rekorlar kırıyor. Borsa İstanbul’daki işlem hacmi de yüksek seyrederken, 17 Aralık 2021’de görülen 91 milyar TL rekoruna ulaşmasa da 62,7 milyar TL ile en yüksek 10 gün sonu hacmin arasına giriyor.
Dünya'dan Şebnem Turhan haberine göre, enflasyon ile kurun ve borsanın aynı anda yükseldiği bir dönemde olunduğuna dikkat çeken uzmanlar, hisse senedi tarafında varlıklarını korumak isteyen yatırımcıların ise hisse seçimlerinde dikkatli ve seçici olmaları gerektiği vurguladı.
Yılbaşından bu yana yükselişte olan Borsa İstanbul’u Rusya-Ukrayna savaşı ve yabancı yatırımcı çıkışı pek etkilemedi.
24 Şubat günü 21. yy'da bile engellenemeyen Rusya-Ukrayna savaşı başlarken, endeks o günden bu yana TL bazında yüzde 26,62, dolar bazında ise yüzde 20,64 oranında değer kazandı.
Madencilik endeksi savaşın da etkisiyle yükselen metal fiyatlarının desteğiyle, TL bazında yüzde 46,65 oranında değer kazancıyla getiride birinci olurken, dolar bazında yüzde 39,75 oranında yükseliş gösterdi. Kimya sektörü de madenciliğin ardından ikinci olurken, TL bazında yüzde 38,85, dolar bazında ise yüzde 32,29 oranında getiri sağladı. İhracat, kur etkileri ile bilançolarında çok iyi sonuçlara açıklayan sanayi şirketleri ise bu dönemde TL bazında yüzde 27,43 oranında yükselirken, dolar bazında yüzde 21,41 artış sağladı.
Endeksin ilk 50 şirketini listelendiği BİST50 endeksi TL bazında yüzde 26,3, ilk 30 şirketin yer aldığı BİST30 endeksi de yüzde 26,11 oranında yükseldi.
Pandemide yatırımcı rekorları kırılmasında gözde olan BİSTTUMY (BİST tüm yüz) yani BİST 100 dışında kalan tüm hisseleri kapsayan endeks bu yeni dönemde ise geride kaldı.
BİSTTUMY endeksi yılbaşında bu yana TL bazında getirisi yüzde 7,25 seviyesinde oldu. Pandemide yeni giriş yapan ve rekorlar kıran yatırımcıların gözdesi olan bir diğer endeks de halka arz endeksi olurken, yılbaşından bu yana dolar bazında getirisi sadece yüzde 0,84, TL bazında ise yüzde 20 oldu.
Yeni yatırımcıların tercih ettiği ve oynaklıkları yüksek olan endeksler 2022 yılında henüz iyi performans gösteremezken, enflasyona yenilmiş görünüyor.
2021 Aralık ayında TL’de yaşanan değer kaybı ve döviz kurlarında şok yükseliş borsada ucuzluk temasını yarattı.
Tuncay Turşucu Araştırma ve Danışmanlık Kurucusu Tuncay Turşucu, yaptığı değerlendirmede, 2021 yılının son çeyreğinde endekste özellikle büyük şirketlerde ciddi bir ralli görülürken, ardından gelen yüksek enflasyon ve yine beklenen ortalama kur seviyesinin, 2021'e göre ciddi oranda yüksek olmasının borsa hikâyesini desteklediğini belirtti. Borsadaki yükselişin ana temasının yüksek enflasyon ve şirketlerin 2022 bilançolarında beklenen güçlü ciro ve kar rakamları olduğunu söylerken, hisse başı karların artacağı beklentisi ile hedef fiyatların yükselmesine neden olduğunu da iletti. Enflasyona karşı başka bir korunma aracı olmasının etken olduğunu da ilete Turşucu, yüzde 17 faizle mevduatta bulunan bir yatırımcının yüzde 61 enflasyona göre reel zararının dolar artarsa bir kısmının telafi edilebileceğini ancak enflasyon sarmalı ile ileride tekrar reel zarara girebileceğini de öngördüğünden tasarrufların ya gayrimenkule ya da menkul kıymete yönlendiğini belirtiyor. Gayrimenkuldeki aşırı artışın da borsanın önünü açtığını iletiyor. Olağanüstü bir olumsuzluk olmadığı sürece borsa endeksindeki yükselişin bu tabloda destekleyeceğini, 2022 yılında BİST100 endeksinin 2407 zirvesini test edeceğini ve geçmesinin muhtemel olduğunu da söylüyor.
"Rusya-Ukrayna krizinin ardından gelen satışlarla 1.830 seviyesine kadar çekilen BİST 100 endeksi buradan başlayan ralli hareketiyle yüzde 30’a yakın prim yapmış durumda."
Marbaş Menkul Değerler Genel Müdür Yardımcısı Soner Kuru ise savaş sonrası yükselişte sanayi, holdingler ve ulaştırmanın öncü olduğunu, bankacılık endeksinin geride kaldığını iletirken, yerli yatırımcının yüksek ilgisi ile hisse senedi piyasasının yıllık yüzde 61 seviyesindeki enflasyondan korunma aracı olarak görüldüğünü, bunun da piyasa dinamikleri içerisinde doğru model olduğunu söyledi. Nedeninin de çok basit verilerle açıklanabileceğini belirten Kuru, TÜİK'in en son açıkladığı ocak ayı ciro endekslerinde toplam cironun 2021 Ocak’tan 2022 Ocak ayına yüzde 90 arttığını, sanayi sektöründe de yüzde 106 artış gösterdiğini hatırlatarak bunu o dönemdeki yüzde 48 enflasyonun iki katı olarak şirketlerin gelirlerini enflasyondan daha fazla arttırabildiğini bunun da hisse senetleri fiyatlarına yansıdığını anlatıyor. Önümüzdeki dönemde şubat ve mart cirolarında ve sonrasında da bilançolarda görülecek rakamlarla borsada yukarı hareketin devamını beklediğini iletti.
Enflasyon yükseldikçe hisse senetlerine rağbet artacak
Albaraka Baş Ekonomisti Ömer Emeç ise, KKM ile kurda önemli ölçüde stabilizasyon görüldüğünden ve küçük yatırımcının emtia gibi enstrümanlara doğrudan erişimi olmadığından, bilançolar vasıtasıyla dolaylı da olsa enflasyon seviyesinde hatta üzerinde getiri performansı sağlama olasılığının hisse senetlerinde olduğunu bunu da yatırımcı ilgisini artırdığını iletiyor. Önümüzdeki dönemlerde de enflasyon temelli küresel emtia fiyatlarındaki hareketler yükseliş yönünde süreceğinden yatırımcıların portföylerinde hisse senedi ağırlığının artacağını beklediğini iletti.