Merhabalar. Türk müziğinin evrensel düzeye ulaşmasını amaçlayan Türk Beşleri, Batı müziğinin yapısıyla klasik Türk müziği ve Türk halk müziğini harmanlamıştır. Eserleriyle Türk müziğine önemli katkılar sunmuştur. Peki Türk Beşleri kimdir ve neler yapmıştır? Detaylar içerikte!
Türk Beşleri; Cemal Reşit Rey, Ulvi Cemal Erkin, Ahmet Adnan Saygun, Hasan Ferit Alnar ve Necil Kazım Akses’dir. Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş döneminde eserleriyle kendilerinden oldukça söz ettirmişler, Türk müziğini evrensel düzeye ulaştırmayı amaçlamışlardır.
1923 yılından sonra ulusalcı kültür ve eğitim politikalarının sonucunda birçok yetenekli müzisyen yurt dışına gönderilmiştir. Türk Beşleri olarak adlandırılan bu isimler de Atatürk'ün eğitim için yurtdışına gönderdiği sanatçılardandır.
Hepsinin ortak özelliği 1900’lerin başında doğmaları ve eğitim için yurt dışına gönderilmiş olmalarıdır. Doğdukları dönem Osmanlı'da padişahlık dönemiydi. Cumhuriyetin ilanından sonra yurtdışında eğitim alarak Türk halk şarkılarına yeni yorumlar kattılar.
Cemal Reşit Rey
1904 doğumlu olan Cemal Reşit Rey, Türk Beşleri’nin en yaşlı üyesidir. Gençliğinde Paris'te ve cumhuriyet döneminde yurt dışında eğitim görmüştür. Besteci ve piyanist olmasının yanında orkestra yöneticiliği yapmıştır. Eserlerinden bazıları, Cumhuriyet’in Onuncu Yıl Marşı, Lüküs Hayat Opereti, Enstantaneler’dir.
Cemal Reşit Rey - Lüküs Hayat
Ulvi Cemal Erkin
Ulvi Cemal Erkin, müzikle uğraşan İstanbullu bir ailenin çocuğu olarak 1906'da doğdu. İlk müzik derslerini annesinden, daha sonra da yabancı bir piyanistten aldı. 1925'te Paris’e eğitim için gönderildi. 1930’da geri dönünce piyano ve beste eğitmeni olarak hocalık yapmaya başlamıştır. Oyun havası tarzında köçekçeler yazmıştır.
Ulvi Cemal Erkin: Köçekçe Suiti
Hasan Ferit Alnar
1906 yılında doğan Hasan Ferit Alnar, küçük yaşta kanun çalmaya başlamış ve iyi bir kanun yorumcusu olarak isim yapmıştor. 1927’de, 21 yaşındayken yurt dışına giderek müzik eğitimi almıştır. Orkestra yöneticiliği, müzik tarihi ve kompozisyon öğretmenliği yapan Alnar, Ankara’da ilk opera temsillerinin düzenlenmesine öncülük etmiştir. Geleneksel bir çalgı olan kanun için yazdığı Kanun Konçertosu müzik tarihinde bir ilktir.
Ferid Alnar - Türk Aksağı (Peşrev'den Konçerto'ya)
Ahmet Adnan Saygun
1907 yılında doğan Ahmet Adnan Saygun, 1928’de 21 yaşındayken devlet bursuyla gittiği yurt dışında eğitimini tamamlamıştır. Bestecilik, etnomüzikoloji ve eğitim alanlarında Türk müziğine olan katkılarıyla müzik tarihine geçmiştir ve 1934 yılında ilk ulusal operamız olan Özsoy Operası’nı bestelemiştir. Eserlerinden bazıları, Kerem, Köroğlu ve Gılgamış operaları, Yunus Emre Oratoryosu, İnci’nin Kitabı adlı piyano eseridir.
Ahmed Adnan Saygun - Yunus Emre Oratoryosu op: 26
Necil Kazım Akses
1908 doğumlu olan Necil Kazım Akses, 1926 yılında henüz 18 yaşındayken yurt dışına giderek eğitimini tamamlamıştır. Türk Beşleri’nin en genç üyesi olan Akses, besteciliği ve öğretmenliği ve sanat kurumlarındaki yöneticiliği ile Türk müziğine hizmet etmiştir. Eserlerinden bazıları, Çiftetelli, Sesleniş, Eskilerden İki Dans, Bir Divandan Gazel, Minyatürler’dir.