Plastik 19.yy'da İngiltere'de Alexander Parkes tarafından elde edilmiştir. Alexander Parkes'den sonra Almanya ve Fransa'da yapılan çalışmalarla sentetik madde haline geliştirilmiştir. Plastikten elde edilen ilk endüstri ürünü ise selüloit bilardo topudur. Amerika Birleşik Devletleri'nde J. W Hyatt tarafından 1869 yılında üretilmeye başlanmıştır. Plastik ile ilgili merak edilenleri haberimizde sizler için derledik...
Plastik, sanayi de ve günlük yaşamda çok sık kullanılan bir malzemedir. Kıyafetlerde, evlerde, oyuncaklarda, otomobillerde, televizyonda ve diş fırçasında bile plastik bulunur. Hem maliyetsiz hem de kolayca bulanabilir. Aynı zamanda doğaya ve insan sağlığına olumsuz etkileri de bulunmaktadır. Peki plastik nedir? Plastik nasıl eritilir? İşte detaylar...
Plastik Nedir? Plastik Nasıl Eritilir?
Plastik kelimesi Yunanca'dan gelmektedir. Yunanca uygun anlamına gelen plastikos ve dökme anlamına gelen plastos kelimesin türetilmiştir. Plastik sentetik bir maddedir. Plastiğin kaynağı petrol, kömür ve gazdan oluşur. Plastikler doğada hazır bir şekilde bulunmaz. İnsanların doğadaki elementlere müdahalesi ile oluşur. Elektrik ve ısıyı çok az yada hiç iletmediklerinden dolayı yalıtım malzemesi olarak kullanılırlar.
Plastikler termoplastikler, termosetler, elastomerler olarak üçe ayrılır. Termoplastikler, oda sıcaklığında katı halde bulunan plastiklerdir. Yüksek sıcaklıklara dayanamazlar ve yumaşamaya başlayıp erirler. Bu plastikler eridikten sonra çok kolay şekillendirilir. Termoplastikler fazla ısıtma ve soğutma işlemi görebilirler. Bu ısı değişimi çok olursa renk değişimleri de görülebilir. Sentetik polimerlerin büyük bir kısmı termoplastiklerdir. Termosetler, oda sıcaklığında sıvı halde bulunurlar. Bir kere ısı verildikten sonra şekil verilirse bir daha eski hallerine döndürülemezler. Tekrar ısı işlemi görürler ise yapıları bozulur. UP, PF, EP bilinen termoset türleridir. Elastomerler ise düşük gerilmelerim altında yüksek deformasyon gösterebilirler ve tekrar eski hallerine dönebilirler. NBR, PUR, SBR elastomer türleridir.
Plastikleri geri dönüştürmek için bazı yöntemler kullanılmaktadır. Eritme tekniği ise bu yöntemlerden biridir. Farklı tür plastikler aynı yerden eritilemez. İlk önce türüne göre ayrılan plastikler kesilip kırılır. Kırılan plastiklere kepek halini alır. Kepek halinde olan bu plastikler yıkanır ve nemi alınır. Plastikler sıkma makinesine taşınarak eritme işlemine başlanılır. Kendi türlerine ayrıştırılan plastikler makinelerde olması gereken sıcaklıkta eritilir ve daha sonra soğutma işlemi yapılarak granül halini alır. Plastiğin eritilerek geri dönüşüme kazandırılmasının birçok yararı vardır. Tarımda, giyim sektöründe, atık su borularında, şişe ve kutularda kullanım alanları mevcuttur.