T­r­u­m­p­ ­İ­ç­i­n­ ­T­e­h­l­i­k­e­ ­Ç­a­n­l­a­r­ı­:­ ­ ­P­e­k­i­ ­A­B­D­ ­B­a­ş­k­a­n­l­a­r­ı­ ­G­ö­r­e­v­d­e­n­ ­N­a­s­ı­l­ ­A­l­ı­n­ı­y­o­r­?­

T­r­u­m­p­ ­İ­ç­i­n­ ­T­e­h­l­i­k­e­ ­Ç­a­n­l­a­r­ı­:­ ­ ­P­e­k­i­ ­A­B­D­ ­B­a­ş­k­a­n­l­a­r­ı­ ­G­ö­r­e­v­d­e­n­ ­N­a­s­ı­l­ ­A­l­ı­n­ı­y­o­r­?­

ABD'de son iki günde günde yaşanan iki önemli gelişme, Trump'ın azledilmesi sürecinin başlatılması gerektiği tartışmalarını alevlendirdi. Önce Başkan Trump'ın Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov ile 'gizli bir istihbari' bilgiyi paylaşması, ardından her ne kadar Beyaz Saray tarafından yalanlansa da, Trump'ın geçtiğimiz günlerde görevden aldığı FBI Başkanı James Comey'den, eski Ulusal Güvenlik Danışmanı Michael Flynn hakkında Rusya ile ilişkilerinden dolayı açılan soruşturmanın kapatılmasını istediği iddiası...

Peki ABD'de başkanların azil süreçleri nasıl işliyor? Tarihte bu süreç hangi başkanlar için işletildi ve nasıl sonuçlandı? Ve en kritik soru: Bu gelişmeler Trump'ın görevden alınmasıyla sonuçlanır mı?

Gelin yakından bir bakalım...

Washington Post gazetesi geçtiğimiz günlerde Trump'ın Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov ile yaptığı görüşmede bir başka ülkeden gelen çok gizli bir istihbaratı paylaştığını bildirdi.

Washington Post'un iddiasına göre Donald Trump, Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov'la IŞİD hakkında 'son derece gizli bilgiler' paylaştı. 

Trump ise bu iddiaya verdiği yanıtta 'Başkan olarak, Rusya ile, terörizm ve havayolu güvenliği konularındaki bilgileri, önceden duyurulmuş bir Beyaz Saray görüşmesinde paylaşmak istedim ki buna mutlak olarak hakkım var. İnsani sebeplerin yanı sıra, Rusya'nın IŞİD ve terörizm konularındaki mücadelesinde de vites artırmasını sağlamak istedim.'  dedi.

Reuters, Trump'ın danışmanlarının Rus yetkililerle en az 18 kez temas kurduğu bilgisini duyurdu...

Tartışmayı alevlendiren ikinci gelişme; Trump'ın eski Ulusal Güvenlik Danışmanı Flynn için FBI'ya talimat verdiği iddiası oldu

Tartışmayı alevlendiren ikinci gelişme; Trump'ın eski Ulusal Güvenlik Danışmanı Flynn için FBI'ya talimat verdiği iddiası oldu

New York Times gazetesi, Trump'ın kısa bir süre önce görevden aldığı Federal Soruşturma Bürosu (FBI) Başkanı James Comey'den eski Ulusal Güvenlik Danışmanı Michael Flynn hakkında Rusya ile ilişkilerinden dolayı açılan soruşturmanın kapatılmasını istediğini öne sürdü. Beyaz Saray, bu iddiaları yalanladı.

Öte yandan Time dergisinin bu haftaki kapağı oldukça konuşulacak gibi duruyor...

Cumhuriyetçi bir senatörün, iddianın doğru çıkması durumunda azil sürecinin başlatılması gerektiğini söylemesi olaya yeni bir boyut kattı

Cumhuriyetçi bir senatörün, iddianın doğru çıkması durumunda azil sürecinin başlatılması gerektiğini söylemesi olaya yeni bir boyut kattı

Temsilciler Meclisi'nin Cumhuriyetçi Üyesi Justin Amash

BBC Türkçe'den İrem Köker'in haberine göre; bu gelişmeler Trump için görevden azil sürecinin başlatılabileceğine dair yorumların daha yüksek sesle yapılmasına neden oldu. Bazı Temsilciler Meclisi üyeleri, azil sürecinin başlaması için başvuruda bulunabileceklerini açıklarken, ilk kez bir Cumhuriyetçi Kongre üyesi de bu ihtimali gündeme getirdi.

Temsilciler Meclisi'nin Cumhuriyetçi Üyesi Justin Amash, ''New York Times'ın haberinin doğru çıkması halinde Trump'ın Comey'den soruşturmayı durdurmasını istemesinin azil sürecinin başlatılması için yeterli zemini oluşturdu mu'' sorusuna 'Evet' yanıtını verdi.

ABD'de başkanların azil süreci nasıl işliyor, karar nasıl alınıyor?

ABD'de başkanların azil süreci nasıl işliyor, karar nasıl alınıyor?

ABD anayasası, Kongre'ye başkanın üç kategoriden en az birince suç işlemesine kanaat getirilmesi halinde görevden alma yetkisi veriyor.

Bu suçlar ABD'nin düşmanı olan bir ülkeye yardım etmek olarak tanımlanan 'ihanet', siyasi fayda karşılığında para ya da hediye kabul etmeyi içeren 'rüşvet' ve yasalarda kesin bir tanıma yer verilmeyen 'ağır ve vahim suç' işlemek ya da 'başka kötü davranışta' bulunmak olarak sıralanıyor.

ABD anayasa hukuku uzmanları, son kategoriye ne tarz eylemlerin girdiğinin net olmadığını belirtiyor

ABD anayasa hukuku uzmanları, son kategoriye ne tarz eylemlerin girdiğinin net olmadığını belirtiyor

Ancak uzmanlara göre, genellikle bu kategorideki eylemlerde, kamuoyunun genelini doğrudan etkileyen ağır bir suçun işlenmesi ya da başkana duyulan güvenin ciddi şekilde kırılması kriterleri aranıyor.

Azil süreci aslında ABD'nin kuruluşu sırasında İngiltere'den uyarlanan bir sistem. Bu süreç; herhangi bir yargı sürecinde olduğu gibi yargılama, hüküm ve cezalandırma aşamalarından oluşuyor.

ABD'de başkan azil sürecinin tüm aşamaları Kongre'de gerçekleşiyor.

Azlin gerçekleşebilmesi için önce Temsilciler Meclisi, daha sonra da Senatoya gidiliyor

Azlin gerçekleşebilmesi için önce Temsilciler Meclisi, daha sonra da Senatoya gidiliyor

Sürecin başlatılması için ABD Kongresi'nin iki kanadından biri olan Temsilciler Meclisi'nde herhangi bir üye başkan hakkında azil süreci başlatmak için girişimde bulunabiliyor.

Bu başvuru daha sonra Temsilciler Meclisi Adalet Komitesi'nin önüne gidiyor. Burada azil sürecinin devam edip etmeyeceği kararı oy çokluğuyla alınıyor.

Bugüne kadar birçok başkan hakkında bireysel olarak azil süreci başlatma başvurusu yapıldı. Ancak bu başvurular genellikle Adalet Komitesi'nde reddedildi ve süreç de noktalandı.

Adalet Komitesi'nin onay vermesi halinde bir de Temsilciler Meclisi'nde oylama yapılıyor.

Salt çoğunluğun kabul etmesi durumunda da azil süreci Senato'da devam ediyor.

Burada ise davaya benzer bir süreç işletiliyor.

Başkanın azledilme talebine ilişkin kanıtlar ortaya konuyor, tanıklar dinleniyor. Başkan da ayrıca kendi savunmasını yapıyor.

Senatörler de jüri görevi üstlenerek, nihai kararı veriyor. Bir başkanın azledilmesi için Senato'da üçte iki çoğunluk gerekiyor.

ABD tarihinde üç başkan için azil süreci başlatıldı

ABD tarihinde üç başkan için azil süreci başlatıldı

Bugüne kadar üç başkan hakkında son kategori kapsamında, yani 'ağır ve vahim suçlar' veya 'diğer başka suçlar' çerçevesinde azil süreci başlatıldı.

Bu başkanlardan ilki Andrew Johnson'dı

Bu başkanlardan ilki Andrew Johnson'dı

Andrew Johnson hakkında 1868 yılında, görevi Kongre tarafından çıkarılan bir yasayla teminat altına alınan dönemin Savaş Bakanı Edwin McMasters Stanton'ı yasaya aykırı bir şekilde görevden aldığı için azil süreci başlatıldı. Ancak Johnson, Senato'da üçte iki çoğunluk sağlanamayınca görevinde kaldı.

İkinci azil süreci meşhur Watergate skandalı sonrası Başkan Nixon hakkında başlatıldı

İkinci azil süreci meşhur Watergate skandalı sonrası Başkan Nixon hakkında başlatıldı

Bundan 106 yıl sonra ikinci kez bir başkan için azil süreci başlatıldı. Bu kez de 1972'de Cumhuriyetçi Başkan Richard Nixon, hakkında kendisine yakın bazı kişilerin Watergate iş merkezindeki Demokrat Parti'nin ofisine dinleme cihazı yerleştirdiğinin ortaya çıkmasıyla patlak veren skandalda yargıyı yanıltmak ve delil karartmakla suçlandı.

Ancak süreç tamamlanmadan Nixon görevinden istifa etti. O dönemde yaygın olan kanı Nixon istifa etmeseydi, zaten azledileceği yönündeydi.

Sonuncusu ise Bill Clinton için Monica Lewinsky ile yaşadığı ilişki sonrasında gerçekleşti

Sonuncusu ise Bill Clinton için Monica Lewinsky ile yaşadığı ilişki sonrasında gerçekleşti

Nixon'dan 27 yıl sonra bu kez Demokrat Başkan Bill Clinton hakkında Beyaz Saray stajyeri Monica Lewinsky ile yaşadığı ilişkiyle ilgili yeminli ifadesinde yalan söylediği iddiasıyla azil süreci başlatıldı. Clinton, Senato'da yapılan oylama sonunda beraat ederek, görevinde kaldı.

Yani ABD tarihinde azil süreci sonunda görevden alınan bir başkan yok. Eğer Trump için gerçekleşirse bu ABD tarihinde bir ilk olacak.

Kongre'de çoğunluk Trump'ın lehine

Kongre'de çoğunluk Trump'ın lehine

Temsilciler Meclisi'nde Cumhuriyetçiler çoğunluğu elinde tutuyor. Cumhuriyetçilerin 238 sandalyesine karşılık, Demokratların 193 üyesi var.

100 sandalyeli Senato'da ise Cumhuriyetçiler 52; Demokratlar ise 46 kişiyle temsil ediliyor. İki bağımsız üye de Demokrat Parti grubuna destek veriyor.

Kongre'nin her iki kanadında da Cumhuriyetçilerin çoğunlukta olması Trump'ın olası bir azil sürecinde elini güçlendirebilecek bir gelişme olarak gösteriliyor.

Popular Articles

Latest Articles