Hava tahminleri konusunda bir çok yöntemin kullanıldığını aktaran Meteoroloji 2. Bölge Müdürülüğü’ne bağlı Mühendis Lütfi Eker, ilk olarak yüksek atmosfer gözlemi yapmak amacıyla fırlatılan balonu anlattı. Eker, günde iki defa fırlatılan balonun 35 kilometreye kadar çıkabildiğini belirterek, "Balonumuz, hidrojen veya helyum gazı kullanarak şiştikten sonra atmosferin üst seviyelerinde yaklaşık 35 kilometreye kadar ulaşıyor.
Altındaki 'transmitter' adını verdiğimiz ölçüm cihazı, balonumuzun atmosferde geçirdiği süre zarfında tüm seviyelerdeki sıcaklık, nem, rüzgar, yön, hız ve basınç gibi bilgileri bize ulaştırıyor. Balonumuz 35 kilometre sonra kendiliğinden patlıyor" dedi.
Balon yönteminin dışında otomatik gözlem istasyonlarının da olduğunu aktaran Eker, "Otomatik meteoroloji gözlem istasyonunun, atmosfer sirkülasyonunun engellemeyeceği bir alana kurulması lazım. O yöreyi temsil etme kabiliyeti olan noktalara kurulması lazım. Yani İzmir’de eğer bu istasyon kuruluyorsa İzmir’i temsil etmesi lazımdır. Tabi İzmir’i artık bir istasyonun temsil etmesi de söz konusu değil. İlçelerde kurulan o yöreyi temsil eden istasyonlarımız var" dedi.
Ayrıca, uydu gözlerinin de olduğunu kaydeden Eker, "Yer ve yüksek seviye gözlemi olarak ikiye ayıracak olursak; özellikle yüksek atmosfer balon gözlemi yanında radar gözlemlerimiz var. Uydu gözlemlerimiz var. Bulutların hareketini takip edebilecek; yani atmosferi biz anlık takip ediyoruz.
Gerek yerdeki değişimleri gerekse atmosferdeki üst seviyede olan değişimleri takip ediyoruz. Yeni kurduğumuz sistemlerle anlık olarak takip etme kabiliyetine sahibiz. Avrupa’nın büyük bir gözlemini biz haritalara aktarıyoruz. Onlar da aynı şekilde bizim gözlemlerimizi kendi haritalarına aktarıyorlar yani meteoroloji, aynı zamanda karşılıklı iş birliğini gerektiren bir bilimsel kuruluştur" diye konuştu.
Dünya ile aynı anda ölçülüyor
Dünya genelinde yüksek atmosfer gözlemi yapan bin 300 adet meteoroloji merkezi olduğunu kaydeden Mühendis Lütfi Eker, şöyle devam etti:
"Türkiye’de ise 9 tane yüksek atmosfer gözlemi yapan istasyon bulunuyor. Greenwich saati esas alınarak her gün gündüz 14.30 ve gece 02.30'da olmak üzere günde iki kez bu uçuşu gerçekleştiriyoruz. Tüm dünyada aynı anda yapılıyor ve bunlar haritalara aktarılıyor. Hava tahminin de ve özelikle de havacılık amaçlı faaliyetlerde buradan elde edilen bilgiler kullanılmış oluyor."
"Atmosfere dikine sondaj yapıyoruz"
Meteoroloji 2. Bölge Müdürü Dr. Mehmet Latif Gültekin ise Meteoroloji Genel Müdürlüğüne bağlı 15 bölge müdürlüğü olduğunu belirterek, "Ege Bölgesinin 5 ili için tahmin üretmekte ve genel müdürlüğümüzden onay alındıktan sonra bu bilgiler tüm vatandaşlarımızla paylaşılmaktadır. Bu tahminler 3 aşamadan oluşuyor; birincisi ve en önemlisi, gözlem ayağıdır. İkincisi analiz ayağıdır.
Üçüncüsü de tahmin ve uyarı ayağıdır. Kara istasyonlarımız var Sinoptik İstasyon dediğimiz ve buna bağlı bir noktanın üzerinde Türkiye’de ve dünyada analizler üretiliyor. Yukarı atmosfer gözlemleri ve sondaj gözlemlerimiz buradan tabi balon uçuruluyor. Atmosferi dikine sondaj yapıyoruz.
Nasıl ki jeologlar yere doğru sondaj yapıyorlarsa bizde aynı şekilde atmosferin içerisine sondaj yapıyoruz" dedi.
Kaynak: İHA