Birçok ülkede yasal çalışma izni olmadan yapabilecekleriniz kısıtlıdır. Ancak Amerika için aynı şeyi söylemek pek mümkün değil. Siz yine de başınızı derde sokmayın ama bunları da bir köşeye not edin, deriz. İşte, ABD'de kaçak yaşarken yapabileceğiniz şeyler...
1. ABD'de çalışmak için oturma izni almadan kaçak çalışabilirsiniz.
Amerika'ya gelmek istiyorsunuz ancak nasıl iş bulacağınızı bilmiyorsanız, bir de üstüne turist vizesi ya da F1 öğrenci vizesi taşıyor olmanız gerektiğini öğrendiyseniz hiç üzülmeyin. Amerika’da çok büyük bir kesim illegal çalışıyor. Yasal izin almadan Social Security Number almadan ve devlete vergi vermeden bir işe girebilirsin. Bu işlerin saatliği 6 dolar ila 12 dolar arasıdır.
2. Kaçak yaşarken vergi ödeyebilirsiniz. Ödediğiniz bu vergiler üstünden tax refund alabilirsiniz.
Kaçak olarak çalışmaya başladıktan sonra ITIN -yani Individual Taxpayer Identification Number: Bireysel Vergi Mükellefi Kimlik Numarası- aracılığıyla Payroll'da olup 'cash' yerine 'paycheck' ile ödeme alarak vergi ödeyebilirsiniz. Ancak Social Security Benefits'ten yararlanmanız mümkün değildir.
3. Belgesiz kişiler ABD'de LLC'ler veya C Şirketleri kurabilir.
İzniniz olmamasına rağmen ITIN aracılığıyla ABD'de iş kurabilirsiniz.
4. Mortgage ile ev sahibi olabilirsiniz.
ABD'de ITIN Mortgage konut kredisine başvurabilir ve ev sahibi olabilirsiniz. ITIN ipotek kredileri, SSN veya Sosyal Güvenlik Numarası olmayan kişilerin kullanabileceği bir ipotek türüdür.
5. Devlet okulunda okuyabilirsiniz.
Devlet üniversitelerinde okumak da mümkün ancak devletten öğrenim bursu alamazsınız.
6. Farklı eyaletlerde yerel programlar ile finansal destek alabilirsiniz.
Federal Public Benefits'den yararlanamasanız bile Kanada gibi eyaletlerde bulunan fon ve hibe desteği programlarından yararlanabilirsiniz.
7. Ehliyet ile iç hatlar uçuşu gerçekleştirebilirsiniz.
Bu uygulama 2023 Mayıs ayına kadar devam ediyor.
8. Yasal göçmenler ve vatandaşlarla aynı işçi haklarına sahip olabilirsiniz. Buna minimum wage, overtime ve fair labor standards da buna dahildir.
Ayrıca yasalara göre ifade ve din özgürlüğü, adil muamele görme, mahremiyet ve diğer vatandaşlık hakları sizin için de geçerlidir.
9. Yasal göçmenler ve vatandaşlarla aynı işçi haklarına sahipsinizdir.
10. Kaçak göçmenler eğer ülke kurallarına uyarlarsa hükümet tarafından korunurlar.
ABD hükümet tarım, çevre düzenleme ve bakım-onarım gibi işler için kaçak göçmenlerden faydalanır. Bu nedenle yaşamlarına belli sınırlarda izin verirler. Vergi vermenize de izin verirler.
11. Eğer yakalanırsanız yasal olarak yargılanma sürecinde bazı haklar talep edebilirsiniz.
Sınır dışı işlemleriniz başlatılırsa avukat istemek, savunma hakkı, tercüman, sınır dışı kararına dair açık ve ikna edici kanıt sunulması gerekliliği gibi haklarınız mevcuttur.
12. Çalışırken maaşınız elden verilir.
Dolayısıyla nakit para kazanabilirsiniz. Günde 8–10 saat çalıştığınız bir işte haftada yaklaşık 450 dolar, ayda net bin 800 dolar kazanırsınız.
13. ITIN ile bankada hesap da açabilirsiniz.
Secure credit card alarak kredi geçmişi ve kredi skoru oluşturabileceğiniz gibi SSN edinirseniz kredi skoruna da erişebilirsiniz.
14. Suça karışmazsanız başınız polisle derde girmez.
Yani kimse size 'Senin burda ne işin var' demez. Güllük gülistanlık yaşayıp gidersiniz.
15. Bazı eyaletlerde ehliyet bile alabilirsiniz.
Eğer geçerli bir vizeniz yoksa normalde ehliyet alamazsınız ancak Kaliforniya, Kolorado ve Maryland gibi bazı bölgelerde göçmenlere sürücü belgesi uygulaması vardır.
16. Beş yıl sonunda ulusal güvenlik taramasından sorunsuz olarak geçerseniz ve vergi ödemelerini yerine getirdiyseniz Yeşil Kart (Greencard) olarak bilinen "Kalıcı İkamet Statüsü" almaya hak kazanırsınız.
