İnsan sağlığı için oldukça önemli bir lipid türü olan kolesterol, kan dolaşımında bulunur. Kolesterolün büyük bir kısmı başta karaciğer olmak üzere diğer tüm hücreler tarafından üretilir. Geriye kalan kısmı ise dışardan besin yoluyla hayvansal gıdalardan alınır. Bu alınan kolesterol, karaciğerden tüm vücuda kan yoluyla taşınır. Total kolesterol denilen toplam kolesterol hem iyi hem de kötü kolesterol değerleriyle ilgili birçok bilgi verebilmektedir. Kan kolesterol değerlerindeki herhangi bir dengesizlik pek çok sağlık sorunun da habercisi olabilir. Peki, toplam kolesterol nedir? Yüksekliği ve düşüklüğü ne anlama gelir? Değerleri kaç olmalıdır? İşte detaylar...
Kolesterol seviyeleri kanda yüksek değerlerde bulunduğu zaman damarlarda sertleşmeye yol açabileceği gibi kan damarlarında yağ birikmesine de sebep olabilir. Bu birikintiler zamanla kolesterol plaklarını oluşturur. Birikintiler zaman içinde büyür ve damarlardan yeterli miktarda kan akmasını engeller. Kan akışının yavaşlamasıyla pek çok sağlık sorununu da beraberinde getirir. Kolesterol yüksekliği kalıtsal nedenlerden dolayı oluşabilir. Ancak genel olarak sağlıksız bir yaşam tarzının sonucunda ortaya çıkar. Düzenli egzersiz yapmak, sağlıklı bir beslenme şekli ve ilaç tedavisi ile yüksek kolesterol değerlerinde azalma görülebilmektedir. Toplam kolesterol testi hakkında merak edilenleri sizler için derledik...
Toplam Kolesterol Testi Nedir?
Toplam kolesterol LDL, HDL ve toplam trigliserid miktarının ortalama 5'te 1'ini içeren parametredir. Total kolesterol değerleri ise LDL, HDL seviyesi ve bunlara trigliserid değerinin %20'si eklenerek bulunur. Kanda toplam kolesterol miktarını bulmak için bu test yapılır.
Yükseklik ve Düşüklük Ne Anlama Gelir?
Toplam kolesterol seviyesi tek başına yeterli değildir, kolesterol testindeki tüm değerlere bakmak gerekir. LDL değerleri, 190 mg/dl'nin üstünde ise yükseklik anlamına gelmektedir. Bu değerlerin yükselmesine neden olan faktörler ise; obezite, diyabet, aşırı yağ içeren besinlerin tüketilmesidir. Kanda yüksek çıkan LDL değerlerinde gözlerin etrafında sarı lekeler, baş dönmesi gibi belirtiler oluşabilmektedir. Düşük LDL ise herhangi bir sorun teşkil etmez.
Toplam kolesterol testindeki bir diğer parametre ise HDL değerleridir. HDL yüksekliği endişe edilecek bir durum olarak görülmez. Tam tersine kalp sağlığı iyi olanlarda HDL değerleri yüksek çıkmaktadır. Ancak HDL değerlerinin düşmesi risklidir. Erkeklerde 50 mg/ dl ve kadınlarda 40 mg/dl'den az ise düşük kabul edilmektedir. Bu değerlerin düşük olmasının sebepleri ise diyabet, sigara kullanımı, kalp krizidir. Ayrıca ileri yaşlarda HDL değerlerinde düşüşler de görülebilmektedir. Aynı zamanda yüksek trigliserid değerleri de toplam kolesterol değerlerini etkiler. Yüksek tansiyon, gebelik, karaciğer rahatsızlıkları, gebelik gibi durumlar trigliserid değerlerini yükselten faktörlerdir. Trigliserid düşüklüğü ise normal olarak kabul edilir.
Değerleri Kaç Olmalıdır?
Total kan kolesterol testi değerlerinin 240 mg/ dl'den az olması beklenir. Eğer değerler 200 ve 239 mg/dl arası ise sınırda yüksek risk, 240 mg/ dl'nin üstünde ise yüksek riskli olarak kabul edilir.