Pelteklik günümüzde çocuklar arasında yaygın görülen bir konuşma bozukluğudur. Çocuğun bazı sesleri çıkarmada sorun yaşamasında başta artikülasyon bozukluğu olmak üzere altında yatan pek çok nedenden söz etmek mümkündür. Çocuk 5 yaşına gelmesine rağmen bazı harfleri doğru üretemiyorsa peltekliğin varlığından şüphe edilebilir. Bu nokta da gerekli tespitler yapılarak ardından uygun bir tedavi şekli belirlenmelidir. Peki, pelteklik nasıl düzelir? Merak ettiğiniz tüm detaylar haberimizde…
Çocuklarda gözlemlenen pelteklik, bazen dikkate alınmayabiliyor ya da kulağa hoş geldiğinden gülüp geçiliyor. Bazen de büyüyünce geçer düşüncesi ile tedavi ertelenebiliyor. Pelteklik sorunu çocuklar büyüdükçe yerini büyük problemlere bırakıyor. Başta öz güven zedelenmesi olmak üzere psikolojik sorunlara davetiye çıkarabiliyor. Yaşamın ilk 2 yılında normal kabul edilen bu durum dile yerleştiğinde kalıcı olabilmektedir. Çoğu zaman bazı harflerin zor telaffuzu olarak ortaya çıkan pelteklik durumu ülkemizde en çok “s” harfine karşı bir bozukluk olarak karşımıza çıkmaktadır. Düzenli egzersizler, diş tedavileri ve konuşma terapisti gibi tedavi yöntemleri ile peltekliğin tedavisi mümkün. Öyleyse pelteklik nasıl düzelir? İşte yanıtı…
Pelteklik Nedir?
Alfabede yer alan seslerin tümünün farklı dillerde farklı önemi bulunur. Dolayısıyla peltek söylenen sesler, konuşulan dille yakından ilişkidir. Yani başka bir dilde çocuklar “f” harfini üretmede güçlükler yaşarken, bir başkasında “s” sesi pelteklik sorununa neden olan bir ses olarak görülür. Örneğin “s” harfinden yola çıkacak olursak, sesin doğru üretilebilmesi için dil kenarları üst dişlere yaklaştırılmalı ucunun üst veya arka alttaki dişlerin arka kısmına yakınken dil ve dişlerin arasından hava geçişi ile ses çıkarılmaktadır.
Peltekliğin Nedenleri Nelerdir?
• Artikülasyon bozukluğu (sesin değiştirilmesi, sesin bozulması ya da düşürülmesidir)
• Kekemelik ve karmaşık konuşma gibi konuşma akışındaki bozukluklar
• Dil bozukluları ve ses bozuklukları
• Yarık dudak ve damak sorunu
• İşitme sorunlarına bağlı konuşma problemleri
• Zeka geriliği ve öğrenme bozukluklarına bağlı konuşma sorunları
Pelteklik Nasıl Düzelir?
Pelteklik durumunda erken yaş, uygun tedavinin sağlanması açısından önemli bir dönem olsa da erişkinlik döneminde de bir takım çalışmalarla başarı sağlanabilmektedir. Çocuklarda konuşma bozukluğu tedavisinde ilk olarak KBB (kulak burun boğaz) uzmanına götürerek işitme testi, psikolojik testler veya zeka testleri ile konuşma güçlüğümün nedeni saptanmalıdır.
Gerekli hallerde doktorunuz bir konuşma terapistine gitmenizi önerebilir. Konuşma terapisti çocuğun hangi harflerde problem yaşadığını belirlemek için bir takım testlerden sonra uygun bir program hazırlayarak sesleri cümlelerde doğru bir biçimde kullanmaları için çocuğunuzla iş birliği içinde çalışmalar yürütür. Araçlar ve egzersizlerle kalıcı bir çözüm sağlanabilir. Dişlerde bir sorun varsa ortodonti uzmanı, konuşma bozukluğunu ortadan kaldıracak bir tedavi uygulayabilir. Bir konuşma terapistine ya da ortodontiye yetişkin olarak da başvurmak için geç değildir. Pelteklik altta yatan soruna bağlı olarak farklı tedavi seçenekleri ile sorun olmaktan çıkabilir.