Dyson küresi, gelişmiş uygarlıklar tarafından bir yıldızdan mümkün olduğunca fazla enerji etmek için kullanılabileceği düşünülen bir mega yapıdır. Bir araştırma ekibi, yıldız yerine kara deliklerin etrafına böyle bir yapı inşa edilse ne kadar enerji elde edilebileceğini ve bunun mümkün olup olmadığını sorguladı. Buldukları cevabı merak ediyorsanız içeriğimize buyurun. 👇
Yıldız büyüklüğündeki ya da süper kütleli kara delikler ışık da dâhil olmak üzere her şeyin kaçışını engeller.
Bununla birlikte, bu boyutlardaki kara delikler evrende çok nadir görülen koşulları yaratarak çevrelerinde çok büyük miktarda enerji üreten belli süreçlere neden olurlar. Yapılan bir araştırma, bu süreçlerden ötürü kara deliklerin etrafına Dyson küresi inşa etmenin oldukça kârlı olacağını öne sürüyor.
Kara deliğin etrafındaki toplanma diskindeki, tacındaki ve hatta kara deliğin yaydığı astrofiziksel jetlerdeki olası emisyonlar incelendi.
Tayvan'lı gökbilimci Tiger Yu-Yang Hsaio önderliğindeki araştırma ekibinin incelemiş olduğu bu fenomenlerin tamamı yüksek miktarda enerjiyle dolu. Gelişmiş bir uzaylı uygarlığı bunlardan yararlanabilseydi, uzun bir süre enerji ihtiyacı konusunda en ufak bir endişe duymalarına gerek kalmazdı.
Bu düşünceyle hareket eden ekip, araştırmalarında Kardaşev ölçeğinde II. tip olarak sınıflandırılan uygarlıklar üzerinde durdu.
Bu tür uygarlıkların, 2020'de tüm insanlığın kullandığı enerjinin yaklaşık 1 trilyon katını kullandığı varsayılıyor. Kullandıkları enerji miktarını düşünecek olursak, bu miktarı karşılamak için oldukça etkili bir enerji üretme yöntemine başvurmaları gerekir.
Kara deliğin etrafını Dyson küresiyle sarmalarının enerji sorunlarını gidermek üzere uygulayabilecekleri en etkili çözüm olduğu aşikâr.
Hsiao konuyla ilgili olarak, 'Toplanma diskleri genellikle bir yıldızdan elde edebileceğimiz enerjinin en az 10.000 katını sağlar. Dolayısıyla Güneş gibi 10.000 yıldızla tek tek uğraşmak yerine tek bir kara delik bulup etrafına Dyson küresi inşa edilebilir, bu şekilde çok daha fazla verim alınabilir' diyor.
Hsiao'nun yaklaşımı elde edilen enerji miktarına odaklanıyor.
Bu yaklaşım ayrıca, enerji etmek için bir sistemin ne kadar verimli olması gerektiğine dair senaryolar da sunuyor. Doğaları gereği kara delikler öyle akıllara durgunluk vericidir ki ürettikleri enerjinin çok ama çok azını bile ele geçirmek uygarlığımızın milyarlarca yıl enerji sorunu çekmeden varlığını sürdürmesini sağlayabilir. Ancak araştırmada böyle bir yapının insanlar tarafından inşa edilebilirliği üzerinde durulmuyor.
Tek parça hâlinde bir Dyson küresi inşa etmemiz mümkün değil.
Bunun yerine çok sayıda uydunun enerji topladığı bir Dyson kümelenmesinin inşa edilmesi, çok daha gerçekçi ve mümkün duruyor. Ancak daha verimli olmaları için bu uyduların kara deliğe olabildiğince yakın konumlandırılması ve mevcut teknolojiyle mümkün kılmadığı kadar yüksek sıcaklıklara dayanabilmeleri gerekiyor.
Biz bir Dyson küresi inşa edemeyiz ama belki evrende bunu başarmış uzaylı uygarlıklar olabilir.
Eğer Samanyolu galaksisinde böyle bir yapı mevcutsa, uzun uğraşlar sonucu bunu tespit edebiliriz. Hsiao bu durumla ilgili olarak, 'Bu düzeyde yapıları diğer doğal fenomenlerden ayırmak için kanıtlara ihtiyacımız var. Işık eğrilerini ve ışınsal hızları ölçmek gibi farklı yöntemlere başvurmalıyız. Uydulardan oluşan bir Dyson küresi mevcutsa, kara deliğin etrafında hareket edecek, uydular dönecek ve ışık eğrileri değişecektir' diyor.
Galaksimizin ötesinde de böyle bir yapının varlığını tespit etmemiz mümkün olabilir.
Daha gelişmiş uygarlıkların aynı yaklaşımı benimsemesi, ancak süper kütleli bir kara delikte uygulaması çok daha olası. Araştırma ekibi hâlihazırda galaksileri tarayıp böyle bir yapının gerçekte neye benzeyebileceğine dair modeller çıkarıyor. Kim bilir, belki bir gün gerçekten böyle bir yapının varlığına rastlarız...