En sıcak gezegenden tutun da yıldız sayısına kadar onlarca ilginç bilgiye yer verdiğimiz içerikte, ışık yılı kavramına dair, kuzey yıldızına dair birçok ufuk açıcı bilgiyi bulabilirsiniz. Astronomi meraklılarının kesinlikle okuması gereken içeriğe hoş geldiniz.
Buyrun başlayalım 👇
1. Galaksideki en sıcak gezegen...
Galaksideki en sıcak gezegenin hangisi olduğuna dair bir tahmininiz var mı? Güneşe en yakın gezegen olduğu için Merkür olduğunu düşünüyor olabilirsiniz, ama Venüs tam 482°C sıcaklıkta.
Peki neden Merkür en sıcak değil? Merkür gezegeni, sıcaklığı koruyabilecek atmosfere sahip değil. Buna bağlı olarak da, sıcaklık dalgalanmaları çok sık gerçekleşebiliyor. Güneşe dönükken, yani günü yaşarken 450°C'leri gören Merkür, gece olduğunda 165°C'ye düşüyor.
2. Ağaçlar mı daha fazla, yıldızlar mı?
Galaksimizdeki yıldız sayısı, tahmin edilemeyecek kadar çok geliyor olabilir. Ama Dünya'daki ağaç sayısının galaksimizdeki yıldız sayısından fazla olduğunu biliyor muydunuz?
Bilindiği kadarıyla, Dünyada neredeyse 3 trilyon ağaç var, ama galaksimizin tamamında 100-400 milyar arası yıldız var.
3. Aslında olayları olduğundan daha sonra görüyoruz...
Işığın bir objeye yansıyıp bize ulaşması belli bir zaman aldığından, biz aslında ışığın ilk yansıdığı anı görüyoruz.
Mesela, Güneş bizden 8 ışık dakikası uzaklıkta... Biz güneşe veya güneşin ışığını yansıtan her objeye baktığımızda, onun 8 dakika önceki halini görüyoruz...
4. Uzay neyden yapılmıştır?
Genellikle uzay denildiğinde aklımıza, gezegenler, uydular, yıldızlar ve asteroidler geliyor... Ama bu buzdağının sadece görünen yüzü. Bu bahsettiklerimiz uzayın sadece %5'ini oluşturuyor.
Peki kalan %95'lik kısımda neler var?
%27'lik kadar kısmı, karanlık madde adı verilen, bilim insanlarının da ne olduğu ile ilgili halen araştırmalar sürdürdüğü bir madde. Karanlık madde, ışık ya da enerji geçirmemesi ile biliniyor.
Kalan %68'lik kısım ise, karanlık enerji denilen, evrenin sürekli olarak genişlemesinden sorumlu olduğu düşünülen madde.
5. Uzayın sesini merak ettiniz mi?
Uzayda herhangi bir atmosfer bulunmadığı için, ses dalgaları bir yerden diğer yere kesinlikle ulaşamıyor. Yani, uzayda inanılmaz derin bir sessizlik var.
6. Ay'dan giderek uzaklaşıyoruz..
Aralarındaki enerji alışverişinden dolayı, Ay Dünya'ya çekilirken, Dünya enerji kaybediyor ve Ay enerji kazanıyor.
Enerjideki artışa bağlı olarak, Ay daha da dışa dönmeye başlıyor. Yılda 4 cm kadar uzaklaşma olsa da, bilim insanları milyarlarca yıldır süren çekimin kolay kolay kırılacağına inanmıyor.
7. Düz Dünya'dan sonra sıra Oval Ay'da...
Düz Ay'dan bahsetmiyoruz... Ay'ın şekli aslında limona benziyormuş... Bilimciler bunun gezegenimizin eski haliyle Ay'ın interaksiyonlarından kaynaklandığını düşünüyor.
8. Elmastan bir gezegen hayal edin...
55 Cancri e, diğer adıyla 'Süper Dünya' gezegenimizin iki katı büyüklüğünde, ve yüksek ihtimalle granit ve elmas kaplı bir gezegen.
40 ışık yılı uzaklığında ve Yengeç takımyıldızında bulunuyor.
9. Bir Neptün yılı...
Güneş'e olan uzaklığı yüzünden, Neptün'ün Güneş etrafında bir turu tamamlaması, 165 Dünya yılına eşit.
10. Venüs'teki metal yağmurları ve fırtınaları da çok ilginç.
Venüs, Güneş sistemimizdeki en sıcak gezegen. Sıcaklığı 426°C'ye ulaşabilen gezegen, sülfürik asitle kaplı.
Bu olay, gezegenin üstündeki metallerin buharlaşmasına sebep oluyor. Atmosferde zamanla sıvıya dönüşen metaller, yere indiğinde tekrar katıya dönüşüyor.
Metal fırtınasında şemsiye sizi kurtarır mı bilemiyoruz...
11. Satürn'ün büyüleyici fırtınasını görmeniz lazım.
Fırtınalardan bahsetmişken bunu es geçemezdik...
Satürn'ün kuzey yarımküresinde, çok katlı ve çok büyük bir fırtına var. Bu fırtına, yıllardır devam ediyor. Altıgen şeklinde, 300 km uzunluğunda ve 32,000 km genişliğindeki fırtına, 320 km/h hızındaki rüzgarları ile oldukça güçlü.
12. Yeni bir gezegen mi, yeni bir karadelik mi?
Bilim insanları tarafından yapılan hesaplamalar ve araştırmalar gösteriyor ki Güneş sistemimizin en ucunda, Neptün'ün ötesinde ya minik bir karadelik ya da kocaman bir gezegen bizi bekliyor.
13. Uzayda ağlamak mümkün mü?
Yerçekimsiz ortamda, astronotlar duygusallaşıp ağladığında, gözyaşları gözaltlarında minik jelibonlar gibi asılı kalıyormuş. Yani teknik olarak gözyaşı düşmediği için uzayda ağlamak imkansız gibi bir şey.
14. Uzay elbiseniz delinirse ne olur?
Uzay giysileriniz delinirse, kısaca söylemek gerekirse ölürsünüz. Ama sandığınız kadar hızlı ölmezsiniz. Vakum basıncından dolayı, kanınız ve bütün vücut sıvılarınız önce kaynamaya başlar, sonra da düşük nemden dolayı vücut ısınız hızla düşer. Önce kaynayarak sonra ise donarak can verirsiniz.
Umuyoruz ki aramızdaki astronotların uzay elbisesinde herhangi bir delik ya da sızıntı yoktur.
15. Değişen Kuzey Yıldızı...
Şu anda Kuzey Yıldızımız Polaris, yaklaşık 12.000 yıl sonra, kuzey yıldızımız Vega olarak değişecek. Vega'dan 26.000 yıl sonra ise, kuzey yıldızı tekrar Polaris olacak.
16. Işık yılı uzaklığında...
Işık yılı nedir?
İsminden anlaşılsa da, ışık yılı, ışığın dünyaya ulaşmak için bir senede harcadığı zaman anlamına geliyor.
Işık, saniyede 186.000 mil hareket ediyor. Bunu bir yıldaki saniyelerin hepsiyle çarparsak, 6 trilyon mil eder...
Yani, bir gök cismi bizden bir yıl uzaktaysa, o cisimle aramızda 6 trilyon mil olduğu anlamına gelir.
Uzay sandığımızdan da büyük...
17. Bazı galaksileri teleskopsuz da görebiliriz.
Galaksiler ışık yılları uzaklığında ama bazıları çıplak gözle görülebilecek kadar yakınlar. Bu galaksiler, Samanyolu Galaksisi, Andromeda Galaksisi, Triangulum, Sculptor ve Centaurus A.