İki oyuncuyla oynan bir masa oyunu aynı zamanda da bir spor dalı olan satranç, oldukça eğlenceli ve stratejik bir oyun. Peki, siz satranç oynamayı biliyor musunuz? İçeriğimizde satranç oynamayı bilmeyenler ya da bazı kurallara tekrar göz atmak isteyenler için tüm detaylarıyla satrancın nasıl oynandığına değindik.
Herkesin bildiği üzere satranç, iki oyuncunun satranç taşları ve tahtasıyla oynadığı bir masa oyunu.
Haydi spor dalı olarak görülen ve dünya çapında turnuvalar düzenlenen satranç oyunun nasıl oynandığına göz atalım.👇🏻
İlk olarak satranç tahtası her iki oyuncunun da sol alt karesinde siyah ya da koyu renkli kare kalacak şekilde yerleştirilir.
Tahtada ikinci sıraya piyonlar yerleştirilir.
İlk sıra için ise kaleler köşelere yerleştilir ve yanlarına atlar ardından filler gelir. Boş kalan iki boşluğa ise vezir ve şah solda vezir kalacak şekilde yerleştirilir.
Taşları sıraladık. Şimdi bu taşların nasıl hareket ettiğine bakalım.
Satrançta birbirinden farklı her 6 taş da farklı hareket eder.
Şah, oyundaki en önemli taştır ancak ileri, geri, sağa, sola ya da çaprazlara sadece tek kare hareket edebilir.
Vezir, en güçlü ve saldırı alanı en geniş olan taştır. Sağa, sola, ileri, geriye ya da çaprazla istediği kadar ilerleyebilir.
Kaleler; ileri, geri, sağa ya da sola istediği kadar ilerleyebilir. Bu taşınızın oyun boyunca daha güçlü bir hale gelmesini isterseniz iki kalenizi birbirlerini koruyacak şekilde oynatmanız işe yarayacaktır.
Filler, çapraz yönlerine istediği kadar ilerleyebilir.
Atlar; iki kare ileri, geri, sağa ya da sola hareket ettikten sonra sağa ya da sola bir kare daha ilerler. Yani, 'L' şeklinde hareket eder. Aynı zamanda diğer taşların üzerinden atlayarak hareket edebilen tek taştır.
Piyonlar yalnızca oyuna ilk başlandığında iki kare, ardından hep tek kare ilerlerler. Geri gidemez, hep ileri doğru hareket ederler ve herhangi bir taşı oyun dışı bırakmaları için ise o taşın kendilerinin çaprazında kalması gerekir.
Taşların nasıl hareket ettikleri de anlaşıldıysa şimdi oyunu daha eğlenceli ve ilginç hale getiren birkaç özel kurala göz atalım.
Piyonlarda herhangi bir piyon tahtanın diğer tarafına ulaştığında şah dışında bir taşa dönüşebilmesi gibi özel bir durum söz konusu.
Piyonlarla ilgili bir başka özel durum ise "en passant" adı verilen "geçerken alma" hamlesidir.
Daha önce hiç hareket etmemiş, başlangıç konumunda olan herhangi bir piyon (birinci görseldeki gibi) ilk hareketinde iki kare ilerleyecek olmasaydı tek kare ilerleyerek siyah piyonun çaprazına gelecek ve kendisinin oyun dışı kalmasına sebep olacaktı. Ancak piyonların ilk hamlelerinde iki kare ilerleme kuralı olduğu için adımını attığında ikinci görseldeki gibi siyah piyonun yanına gelecek. Böyle bir durumda haksızlık olmaması adına sadece piyonların ilk hamleleri için geçerli olmak üzere geçerken alma kuralı devreye girer ve piyon iki kare ilerleyip siyah piyonun yanına gelse bile tek kare ilerlemiş gibi düşünülüp kendi çaprazına hareket eder ve beyaz piyonu oyun dışı bırakır.
Bir diğer özel hamle ise hem şahın güvenliğini sağlamak hem de kaleleri daha aktif kullanabilmek adına yapılan rok hamlesi.
Şah ve kalenin yerlerini değiştirilmesiyle yapılan bu hamleyi yapabilmeniz için şah ve kale arasında hiçbir taş bulunmamalı, bu iki taş daha önce hiç hareket etmemiş olamlıdır ve son olarak hamle yapıldıktan sonra şah tehditte olmamalıdır.
Peki, oyuna kim başlayacak?
Her zaman beyaz renkli taş oyuna ilk başlar. Satranç oyununa başlayacağınız zaman beyaz taşa kimin sahip olacağını seçebilmek adına yazı tura atabilir ya da taş kağıt makas oynayabilirsiniz.
Daha kolay nasıl kazanabilirsiniz?
Satranç oyununun amacı rakibin şahına şah çekip mat etmektir. Şah çekmek için herhangi bir taşınızı rakibin şahını tehdit edecek bir konuma yerleştirmeniz gerekir. Siz bu hamleyi yaptığınızda rakibiniz şahı korumak için taşını kaçırabilir, şah çektiğiniz taşınızı oyun dışı bırakabilir ya da şah çeken taşınızla kendi şahı arasına bir taş koyabilir. Eğer bunların hiçbirinin yapılamayacağı bir durum söz konusuysa yani rakibiniz onun şahına yönelttiğiniz saldırıdan kaçamıyorsa mat edebilir ve oyunu bitirebilirsiniz.
Bazı durumlarda satranç oyununda kazanan olmayabiliyor.
Satranç oyunu beraberlikle bitebilir ve bunun birkaç nedeni vardır.
Eğer oyun çıkmaza girdiyse yani iki oyuncudan birinin şahı rakibin kontrol ettiği kareler dışında hareket edebileceği bir yeri söz konusu değilse,
Oyuncuların ikisi de beraber kalmayı kabul ederse,
Aynı hamleler çok kez tekrar edilmeye başlandıysa
beraberlik söz konusu olur.