F­o­r­e­i­g­n­ ­P­o­l­i­c­y­:­ ­2­0­1­7­ ­Y­ı­l­ı­n­d­a­ ­D­ü­n­y­a­ ­Ç­a­p­ı­n­d­a­ ­’­1­0­ ­Ç­a­t­ı­ş­m­a­ ­A­l­a­n­ı­’­ ­A­r­a­s­ı­n­d­a­ ­T­ü­r­k­i­y­e­ ­İ­k­i­n­c­i­ ­S­ı­r­a­d­a­

Dünyamız tarihin en tehlikeli zamanlarını yaşıyor. Geçtiğimiz yıllarda artan savaşlar sonuçlarla başa çıkmamızı neredeyse imkansız hale getiriyor. Mülteci krizinden terörizmin yayılmasına kadar çatışmaları çözmedeki başarısızlığımız, yeni tehditlerin ve acil durumların doğmasına yol açıyor. Barışçıl toplumlarda bile korku politikaları ciddi kutuplaşmalara sebep oluyor.

Foreign Policy, Türkiye’yi 2017’de öne çıkan çatışma alanlarından biri olarak gösteriyor...

Donald Trump'ın başkan seçilmesiyle değişmesi beklenen ABD dış politikası hakkında bilinmeyenler çok fazla. Ancak bilinen bir şey varsa o da belirsizliğin denge bozucu olduğu. Avrupa'dan uzaklaşıp Rusya ile anlaşacak mı? İran'daki nükleere karşı çıkacak mı? Yoksa yeni bir silahlanma yarışı mı başlatıyor? Kim bilir? İşte problem tam olarak bu.

Son 60 yıl krizlerle doluydu, Vietnam, Ruanda, Irak Savaşı ve daha fazlası. İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra ABD'nin ortaya attığı işbirlikçi uluslararası düzen hayali Soğuk Savaş'ın ardından büyük güçler arasındaki ilişkileri şekillendirdi. Trump daha seçilmeden önce bile bu düzen sarsıntıdaydı. Günümüzde kendi çıkarlarını her şeyden öne koyan bir Amerika'nın uluslararası sisteme katkıda bulunmasını bekleyemeyiz. Amerika'nın barışçıl politikalar tarafından şekillendirilmeyen askeri gücü çoğu için bir güvence yerine tehdit oluşturuyor.

Avrupa'da, ABD'nin siyasi tutumu hakkındaki kuşku özellikle Brexit'in akıbetinden sonra artış gösterdi. Milliyetçi güçler kuvvetlendi ve yaklaşmakta olan Fransa, Almanya ve Hollanda seçimleri Avrupa'nın geleceğini belirleyecek. Avrupa'nın dünyadaki dengeleyici sesini kaybetmeyi göze alamayız.

Şiddetlendirilmiş bölgesel rekabetler sınırların değişmesine neden oluyor. Bunun en belirgin örneği İran ve Basra Körfezi ülkeleri arasındaki Orta Doğu'ya hükmetme yarışı. Buna bağlı olarak ortaya çıkan savaşların Suriye, Irak ve Yemen gibi ülkelerde yıkıcı sonuçları oldu.

Birçok dünya lideri toplumdaki çatlakları iyileştirmenin yolunu teröre karşı birleşmekte görüyor. Ancak bu bir illüzyon. Terörizm sadece bir taktik ve bir taktikle savaşmak stratejinizi belirleyemez. Cihat grupları düşen devletleri ve savaşları güçlerini arttırmak amacıyla sömürüyor, kaostan besleniyor. Uluslararası sistemin asıl ihtiyacı olan devletlerin temelini attığı çatışma engelleyici bir strateji. Uluslararası sistemin devam edebilmesi için ortak bir düşmana karşı birleşmekten daha çoğuna ihtiyacı var.

Değerlerle oluşturulmuş politikalar ve uzun zamanlı stratejiler yerini taktiksel pazarlıklara bırakıyor. Suriye'deki şiddetin azalması için Rusya ve Türkiye arasında bir uzlaşmaya varıldı. Ancak Moskova ve Ankara, Suriye'deki krizin içine daha fazla çekilmemek için daha kapsayıcı bir yönetim planı oluşturmak zorunda. Halkının çoğunluğunun fikrini yok sayan otoriter rejimler artmaya devam ederse istikrarlı bir Orta Doğu görmek imkansız.

Kabul etsek de etmesek de küreselleşme bir gerçek. Birbirimize bağlıyız. Ülkeler kendilerini dışlamayı tercih edebilirler ancak uluslararası ilişkilerin müşterek yönetimi sağlanmadığı sürece barış ve refaha ulaşılamaz.

Foreign Policy'den derlediğimiz bu 10 çatışma yeni dünyanın küçük birer ön izlenimi.

6 yıldır devam eden savaşta en az 500.000 kişi hayatını kaybetti 12 milyonu da yerinden edildi, kimisi başka ülkelere sığınırken kimisi uluslararası tanınmış bir sınırı bile geçemedi.

3 yıllık iç savaşın ardından dünyanın en genç ülkesinde birçok çatışma hala devam ediyor. Hükümete duyulan kin ve etnik kavgalar 1.8 milyon insanın ülke içinde yerinden edilmesine ve 1.2 milyon insanın da ülkeden kaçmasına sebep oldu.