ABD Başkanı Donald Trump, ABD ordusunun Suriye'yi füzeyle vurduğunu açıkladı. Doğu Akdeniz'de bulunan iki ABD gemisinden, Humus yakınlarındaki Şaryat hava üssüne 59 Tomahawk füzesi fırlatıldı.
Suriye ordusu 6 kişinin öldüğünü duyurdu. Ayrıca Suriye devlet televizyonu da 4'ü çocuk 9 sivilin öldüğünü iddia etti. Suriye basınına 'Üsteki uçaklar önceden tahliye edildi' bilgisi yansıdı. Suriye Enformasyon Bakanlığı ise 'Saldırı sınırlıydı ve bekleniyordu' açıklamasını yaptı.
Kremlin sözcüsü, Putin'in saldırıyı 'Uluslararası hukukun ihlali' olarak nitelendirdiğini aktardı. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ni acilen toplantıya çağıran Rusya, Suriye'de ABD ile imzalanan uçuş güvenliği anlaşmasını askıya aldı.
İran saldırıyı kınarken, Suudi Arabistan, İngiltere ve İsrail destek verdi. İsrail Başbakanı Netanyahu, 'Bu kararlılık mesajının sadece Şam'da değil, aynı zamanda Tahran'da, Pyongyang'da ve diğer yerlerde de yankılanmasını ümit etmekteyiz' dedi.
Ankara'dan yapılan 4 ayrı açıklamada ise 'olumlu karşılıyoruz' mesajı verilirken Cumhurbaşkanı Erdoğan da 'ABD'nin Suriye'yi vurmasını olumlu bulduğumuzu buradan ifade etmek istiyorum ama yeterli görmüyoruz.' açıklamasını yaptı.
Rusya Başbakanı Medvedev'den ise dikkat çekici bir açıklama geldi: 'ABD ile çatışmaya ramak kalmıştı.'
Öte yandan Rusya Savunma Bakanlığı, ABD ile Suriye'de koordinasyon amacıyla oluşturulan sıcak iletişim hattını cumartesi gününden itibaren durduracağını açıkladı.
ABD, 6 yıllık süreçte ilk kez Suriye hükümetini doğrudan hedef alırken kriz giderek tırmanıyor.
İşte detaylar...
ABD Savunma Bakanlığı Pentagon, Suriye saatiyle 04:40'ta Akdeniz'in doğusundaki ABD savaş gemilerinden Suriye'ye 59 Tomahawk füzesi fırlatıldığını duyurdu.
ABD Savunma Bakanlığı'nın açıklamasında 'USS Porter' ve 'USS Ross' gemilerinden fırlatılan füzelerin El Şayrat hava üssündeki hava araçlarını, hava aracı depo alanlarını, mühimmat depolama sahalarını, hava savunma sistemlerini ve radarları hedef aldığı belirtildi.
Medvedev: 'ABD ile çatışmaya ramak kalmıştı'
ABD'nin Suriye'ye düzenlediği saldırıyı değerlendiren Rusya Başbakanı Dmitriy Medvedev, ABD Başkanı Donald Trump'ın Suriye'nin meşru hükümetiyle öfkeli bir şekilde mücadele edeceğinin görüldüğü yorumunda bulundu.
Medvedev, Rus personeli vurmaktan kaçınmak için ABD'nin saldırı öncesi kendilerini bilgilendirdiğini belirtti.
Medvedev konuşmasının devamında ayrıca'ABD ile çatışmaya ramak kalmıştı' ifadesini de kullandı.
BMGK acil olarak toplandı
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), ABD'nin Suriye rejimine ait hava üssünü vurması nedeniyle acil toplandı. BMGK'yı acil toplantıya çağıran Bolivya, ABD'yi 'tek taraflı bir eylemde bulunarak uluslararası hukuku ihlâl etmekle' suçladı.
Toplantı öncesi gazetecilere açıklama yapan Bolivya'nın BM Daimi Temsilcisi Sacha Sergio Llorentty Soliz, 'Dün yaşananlar BM Şartı'nı ihlâl ediyor çünkü tek taraflı eylemler BM Şartı'nda yasaklanmıştır. Çok taraflılığı savunmamız gerektiğine inanıyoruz'dedi.
İngiltere'nin BM Daimi Temsilcisi Matthew Rycroft ise, ABD'nin Suriye'ye askeri müdahalesinin 'makûl' olduğu değerlendirmesini yaptı ve Birleşik Krallığın ABD'yi desteklediğini dile getirdi.
Fransa'nın BM Daimi Temsilcisi Francois Delattre de, Suriye'deki kimyasal saldırının uluslararası normları ve hukuku ihlâl ettiğini belirterek, ABD'nin askeri müdahalesinin 'meşru' olduğunu kaydetti.
ABD'nin BM Daimi Temsilcisi Haley: 'Suriye'de daha fazlasını yapmaya hazırız'
BM raporlarının Suriye rejiminin kendi halkına karşı birçok kez kimyasal silah kullandığını ortaya koyduğunu belirten ABD'nin BM Daimi Temsilcisi Hale ise şöyle konuştu:
'Esad, Rusya'nın desteğinini alacağını ve sorumlu tutulmayacağını bildiği için kimyasal saldırılar düzenlemeye devam etti ama bu dün gece bu değişti. Kimyasal silahlar kullanıldığında ABD artık buna seyirci kalmayacak. Ölümcül kimyasal silahların yayılmasını ve kullanılmasını önlemek, ABD'nin ulusal güvenliği için hayati önem taşıyor.'
Artık yeter demenin ve harekete geçmenin zamanı geldiğini ifade eden Haley, 'Dün gece çok ölçülü bir adım attık, daha fazlasını yapmaya hazırız ama umuyoruz gerek kalmaz.' dedi.
ABD'li yetkililer düzenledikleri hava saldırılarında 20 uçak, bir hava savunma sistemi sistemi ve bir radar sistemini yok ettiklerini söylediler
ABD’nin üst düzey askeri istihbarat yetkilileri Savunma Bakanlığı’nda (Pentagon) gazetecilere, Şaryat hava üssüne yapılan saldırıyı anlattı.
İsminin açıklanmasını istemeyen yetkililerden biri, ABD ordusunun çok seçenekli bir askeri plan hazırladığını ve Trump’ın Şayrat Hava Üssü'ne saldırı seçeneğini tercih ettiğini kaydetti.
Yetkili, 59 ayrı noktayı vurduklarını, 20 uçak ile bir karadan havaya füze (SAM) sistemi ve bir radar sistemini yok ettiklerini açıkladı.
Rusya’nın üste sadece 23 hedefin vurulduğunu 36 füzenin ise isabet etmediğine yönelik iddialarına cevap veren yetkili “Planımızda 59 ayrı noktayı vurmak vardı, hepsini vurduk.” dedi.
Yetkili ayrıca saldırıya ilişkin Rusya'nın bilgilendirildiğini belirtti.
Rusya’nın hava savunma sistemlerinin füzeleri durdurabileceğini ifade eden yetkili Rusların neden söz konusu sistemleri devreye sokmadıkları yönündeki sorulara cevap vermedi.
Çavuşoğlu, Rus mevkidaşı Lavrov ile görüştü
Çavuşoğlu akşam saatlerinde Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’la bir telefon görüşmesi yaptı.
Edinilen bilgiye göre Çavuşoğlu, Suriye’de siyasi geçiş sürecini hedefleyen ateşkesin korunmasının önemine dikkat çekti. Çavuşoğlu bu kapsamda Moskova’nın Esad rejimine gereken baskıyı yapması mesajını verdi.
Bu görüşmeye ilişkin Rus Dışişleri Bakanlığı'ndan da açıklama yapıldı. Yapılan açıklamada 'Lavrov, zaten zor olan durumu daha da zorlaştırabilecek ve Rusya ile Türkiye’nin barışçıl çözüm amacıyla gösterdikleri çabayı bozan bu agresif eylemin kabul edilemez olduğunun altını çizdi. Bölgedeki trajik olayların ve terör örgütleri tarafından kimyasal silah kullanılması olayının objektif ve bağımsız soruşturmasının gerekliliğinin altı çizildi. İki taraf da, Suriye’de barışı sağlayacak tek yol olan görüşme sürecinin devam etmesinin alternatifinin olmadığını belirtti.' denildi.
Rusya, ABD ile Suriye'deki sıcak iletişim hattını durdurma kararı aldı
ABD ile Suriye'deki uçuş güvenliği anlaşmasının iptal edilmesinin ardından Rusya tarafından yeni bir karar açıklandı.
Rusya Savunma Bakanlığı, ABD ile Suriye'de koordinasyon amacıyla oluşturulan sıcak iletişim hattını cumartesi gününden itibaren durduracağını duyurdu.
ABD ve Rusya, Moskova’nın Suriye’deki hava saldırılarının ardından Suriye hava sahasında iki taraf arasında kaza yaşanmaması için uçuş güvenliği konusunda Ekim 2015’te anlaşmaya varmıştı.
Kaynaklar: Reuters, BBC, Al Jazeera, AFP, AA ve Sputnik