Sayın Farabi iyi söylemiş fakat bütün bunlar mümkün mü tek bir insanda?
Kaynak: Hüseyin Gazi Topdemir, Farabi, 2009
1. Evvela vücudunun tam ve her uzvunun kıvamında olması lazımdır ki vazifesini kolayca yapsın.
2. Sonra kendisine söylenen her şeyi tabiatıyla iyi kavrayıp anlaması lazımdır ki hem söyleyenin maksadını hem söz konusu olan şeyi olduğu gibi anlasın.
3. Sonra hafızası kuvvetli olmalı ki anladığı, gördüğü, işittiği ve sezdiği her şeyi iyi bellesin ve unutmasın.
4. Sonra uyanık ve zeki olması lazımdır ki gördüğü en ufak delili anında fark edip yerinde kullanmasını bilsin.
5. Sonra güzel konuşmasını bilmeli ki zamirindeki her şeyi açıkça izah etsin.
6. Sonra öğretmeyi ve öğrenmeyi sevmesi, buna kendini kaptırmış olması ve her şeyi kolayca öğretmesi lazımdır ki öğretme ve öğrenme yorgunlukları ona ne ızdırap versin ne de vücudunu hırpalasın.
7. Sonra yemeye, içmeye ve kadınlara düşkün olmaması ve tabiatıyla oyundan sakınması lazımdır.
8. Sonra doğruluğu ve doğruları sevmesi, yalandan ve yalancılardan nefret etmesi lazımdır.
9. Sonra ulu olması ve ululuğu sevmesi lazımdır ki utandırıcı şeylere düşmesin ve tabiatıyla hep yüksek şeyleri arasın.
10. Sonra gümüşle altın gibi şeylere ve diğer dünyalıklara göz koymaması lazımdır.
11. Sonra adaleti ve adalet ehlini sevmesi, istibdattan, zulümden ve zalimlerden nefret etmesi lazımdır ki hem kendi akrabasından hem başkalarından hak arasın, onları hakka davet etsin, istibdat kurbanlarının imdadına yetişsin, iyi ve güzel bildiği her şeyi desteklesin.
12. Sonra büyük bir azim ve irade sahibi olmalı ki zaruri bulduğu şeyleri gerçekleştirmek hususunda cesaret göstersin, korkak ve yahut yumuşak olmasın.
Not: Farabi de farkındadır bu özelliklerde birinin ancak yüzyılda bir çıkacağının. Bu yüzden böyle bir devlet başkanından sonra gelecek olan yönetici için de nasihatleri var filozofun.
Filozof olmalıdır.
Ondan önce gelenlerin şehre verdikleri kanun ve düsturları bilip bellemesi ve bütün işlerinde onların izinden, bu kanunlar mucibince, hareket etmesi lazımdır.
Eskilerin kanuna bağlamadıkları hususların iç yüzlerini iyi kavramalıdır.
Eskilerin tabiatıyla meşgul olamadıkları hazır meseleler hakkında iyi hükümler verebilmesi için kuvvetli bir şekilde hüküm verebilmelidir.
Eskilerin hukuklarını ve onların izinden giderek kendisinin hükmettiği kanunları iyi konuşarak öğretebilmesi lazımdır.
Harp yorgunluklarına bedenen tahammüllü olması ve harp sanatının esas ve ikincil özelliklerini bilmesi lazımdır.