Demir, beyin gelişimi için son derece önemli bir vitamindir. Bebekler, okul öncesi çocuklar ve gençlerin hızlı büyüme süreçlerinde artış gösteren demir ihtiyacı nedeni ile demir eksikliği riski ciddi boyutlara ulaşabilir. Özellikle beslenmesinde demir ihtiyacı yeterince karşılamıyorsa çocukta demir eksikliği anemisi gerçeği ile karşılaşılabilir. Nefes darlığı, iştah kaybı, artan terleme ve tekrarlayan enfeksiyon gibi demir eksikliği semptomlarından şüpheleniyorsanız çocuğunuzu doktora götürmeniz en güvenli yoldur. Peki, çocuklarda demir eksikliği nasıl giderilir? Çocuklarda demir eksikliği belirtileri nelerdir? İşte bilinmesi gereken detaylar…
Demir eksikliğinin beslenme ile yakından ilişkisi bulunmaktadır. Özellikle yetersiz veya hatalı beslenmeden kaynaklanan demir eksikliği problemi, bebekler de dahil olmak üzere çocuklar ve ergenlerde gelişme riski oldukça yüksektir. Demir eksikliğinin çocuklar üzerindeki başlıca olumsuz etkisi ise fiziksel ve zeka gelişiminde aksaklıkların ortaya çıkmasıdır. Peki, çocuklarda demir eksikliği nasıl giderilir? İşte konuyla ilgili bilinmesi gerekenler…
Çocuklarda Demir Eksikliği Nedenleri
Demirin başlıca görevleri arasında hemoglobin yapımı gelmektedir. Hemoglobin, kandaki alyuvarlarda bulunan ve dokuların yaşaması adına ihtiyacı olan oksijeni taşımakla görevlidir. Yani oksijen yaşam için ne kadar gerekli ise alınan oksijenin sağlıklı bir şekilde kullanılması için de demir o kadar önem taşır.
Bebek ve çocuklarda yaygın görülen demir eksikliği sıklıkla anne sütü ve demir içerikli gıdaların yeterince alınmamasıdır. İlk altı ay bebeklerde demir eksikliği görülmemekle birlikte ek gıdaya geçen bebeklerin demirden eksik beslenmesi durumunda demir eksikliği meydana gelebiliyor. Çocuklarda demir eksikliğinin altında yatan başlıca nedenin beslenmede demir içerikli besinlerin yeteri kadar alınmaması olduğunu yukarıda belirttik. Ayrıca bağırsak polipleri ve parazitleri, çölyak hastalığı, aşırı burun kanamaları, idrar yolu enfeksiyonları ve adet kanamalarında bir artış ya da düzensizlik çocuklarda demir eksikliği görülme nedenleri arasında yer almaktadır.
Demir Eksikliği Belirtileri
Bu durum süt çocuklarında ağlarken morarmalara neden olur. Bunun yanı sıra çabuk yorulma, çarpıntı, soluk cilt rengi, çabuk kırılan tırnaklar, iştahsızlık, sinirlilik, derslere konsantre olamama, algılamada sıkıntılar ve tat duyusunda azalma gibi belirtileri demir eksikliği semptomlarına örnek olarak verilebilir. Demir eksikliği görülen bazı çocuklarda kireç, toprak ve buz yeme ihtiyacı da görülebilmektedir.
DEMİR EKSİKLİĞİNE İYİ GELEN BESİNLER
Eksikliğinde birçok hastalığa davetiye çıkaran demir ihtiyacını karşılamak için tüketebileceğiniz besinleri şu şekilde sıralamak mümkündür;
- Demir eksikliği için tüketilecek besinlerin başında kırmızı et geliyor. Aynı zamanda karaciğer, balık ve yumurta da iyi birer demir kaynağıdır.
- Atıştırmalık olarak çocuğunuza verebileceğiniz kuru kayısı, kuru üzüm, fındık, fıstık, ceviz gibi kuruyemişler de demir ihtiyacını karşılamak için son derece fayda sağlar.
- Özellikle yeşilliklerin yanında C vitamini içeren besin takviyeleri de oldukça önemli. Bu nedenle sebze pişirdiğinizde bir bardak portakal suyu çocuğunuzun iyi bir şekilde demir almasını sağlayacaktır.
- Bunların dışında brokoli, havuç, ıspanak, karalahana ve karnabahar yemeklerini düzenli olarak mevsiminde tüketmesine destek olmalısınız.
- İyi bir demir kaynağı olan pekmez ve tahin ikilisini de çocuğunuza düzenli olarak vermek demir eksikliğini gidermede fayda sağlar. 1 çorba kaşığı aç karnına pekmez verebilirsiniz. Çünkü pekmez günlük demir ihtiyacının %15’ini karşılamaktadır.
- Sebzeleri pişirirken aşırı pişirmekten kaçınmakta son derece önemlidir. Ayrıca ıspanağı klasik bir tercih olan yoğurttan ziyade portakal suyu ile yedirmeye dikkat edin.
- Süt ürünlerini yemek aralarında vermeye özen gösterin. Aşırı süt tüketmelerine müsaade etmeyin çünkü aşırı süt tüketimi demir emilimini azaltarak kansızlığa yol açmaktadır.
Demir Eksikliği Tedavisi
Çocuklar için demir eksikliği tedavisinde şurup ya da damlalar kullanılmaktadır. Bu gibi ilaçlar çocuklar tarafından bir şekerleme olarak algılandığından çocukların erişemeyeceği yerlere kaldırılması önemlidir. Demir yüksek dozlarda alındığında toksik bir hal alır. Aynı zamanda hayati tehlikeler oluşturacağından çocuğunuza kendi kendine teşhis koyma ve bilinçsiz demir takviyeleri vermekten kaçınmanız gerekir. Çocuğunuzda demir eksikliği problemi için doktorunuz yeni bir beslenme programı önerecek ve gerektiğinde ilaç ya da tablet reçete edecektir.