Evrende yalnız olup olmadığımız sorusu bilim dünyasının en önemli sorularından biri. Tam da bu konu üzerine kurulmuş olan Drake Denklemi ile ilgili geçtiğimiz günlerde bazı önemli gelişmeler yaşandı.
Drake Denklemi, Samanyolu Galaksisi içerisindeki akıllı medeniyetlerin sayısına ulaşmak amacıyla geliştirilmiş bir eşitlik.
Denklemden kısaca bahsetmek gerekirse, birçok bilinmeyenden oluşan ve net bir kesinlik veremeyen bir eşitlik olduğunu söyleyebiliriz. Bu bilinmeyenler:
Yıldızların sayısı
Güneş'e benzeyen yıldızların oranı
Yıldız etrafındaki yaşama elverişli gezegenlerin sayısı
Yaşama elverişli gezegenlerde yaşam oluşma ihtimali
Oluşan yaşamların akıllı yaşam seviyesine ulaşma ihtimali
Akıllı yaşam seviyesine ulaşan uygarlıkların evrene mesaj bırakma ihtimali
Sinyal bırakılma süresi.
Denklem her ne kadar güzel tasarlanmış olsa da, bilinmeyenler nedeniyle net bir değer vermekten çok uzak.
Yıldızların sayısı ve Güneş'e benzeyen yıldızların oranı konusunda aşağı yukarı net fikirlerimiz var. Yıldız etrafındaki yaşama elverişli gezegen sayısı da 1-2 olarak kabul ediliyor (örneğin Güneş'in etrafında sadece Dünya, yani 1). Dördüncü, beşinci ve altıncı maddeler 1 veya 1'e yakın olarak kabul ediliyor. Son madde ise ortalığı karıştırıyor, çünkü daha insanlık olarak bile ne kadar süre sinyal yayacağımızı, yani yaşayacağımızı bilmiyoruz.
Bilim insanlarıysa 50 yıldan fazla süredir kullanılan bu denkleme bazı güncellemeler getirdiler.
Rochester Üniversitesi'nde astronom olan ve araştırmayı yürüten ekibin başındaki isim olan Adam Frank, konuyla ilgili 'Drake denkleminde temelde 3 büyük bilinmeyen problem yaratıyordu. Bunlar; yıldızların ne kadarının etrafında Dünya'ya benzer yaşama elverişli gezegen olduğu, yaşamın ne sıklıkla oluşup akıllı canlılara kadar evrimleşeceği, son olarak da oluşan yaşamların yok olmadan önce ne kadar süre var olacağı. Günümüzdeyse bazı cevaplara sahibiz.' diyor.
NASA'nın Kepler uydusunun sağladığı verilere göre, evrendeki yıldızların %20'sinin yaşama elverişli gezegenlere sahip olabileceği tahmin ediliyor.
Bu durum Adam Frank'in belirttiği ilk bilinmeyeni ortadan kaldırıyor. Geriyeyse hala iki önemli soru kalıyor:
Yaşam ne sıklıkla oluşur?
Oluşan uygarlıklar ne kadar süre yaşar?
Frank ve ekibi bu nedenle duruma farklı bir açıdan yaklaşmış ve insanlığın evrendeki gelmiş geçmiş tek uygarlık olma ihtimaline odaklanmış.
'Pesimizm çizgisi' adı verdikleri bu ihtimale göre evrendeki tek uygarlık olma ihtimalimiz 10 milyar trilyonda 1. Bu oran öylesine küçük ki, sonuca göre evrende tek olmadığımız neredeyse kesin gibi.
Bu orana göre, denkleme göre akıllı medeniyetin oluşma ihtimali trilyonda 1 olarak hesaplansa bile, evrende bugüne kadar 10 milyar uygarlık daha var olmuş demektir.
Araştırmacılar denklemin geliştirdikleri bu versiyonunun, evrende şuan yaşayan akıllı yaşamlardan ziyade 13.78 milyar yıllık tarihindeki tüm uygarlıkları kapsadığının da altını çiziyorlar.
Her halükarda durum bir hayli umut verici.
Özellikle geçtiğimiz sene Stephen Hawking, Yuri Milner ve Mark Zuckerberg tarafından 76 milyon dolar yatırımla başlatılan ve bize en yakın yıldız sistemi olan Alpha Centauri'de yaşam izleri bulmayı amaçlayan dev projeyi de göz önünde bulundurursak, yalnız olmadığımıza dair bir sonuca ulaşmaya giderek yaklaşıyoruz diyebiliriz.
Özetle, bilimin en heyecanlı zamanlarında yaşıyoruz.
Gelecek yıllar bizlere bambaşka bir evren gerçeğini sunabilir. Bekleyip göreceğiz... Bir anketle yazımızı noktalandıralım.