İşlerinin zaten çok düşük olduğunu belirten esnaf, özellikle 2'ye, 3'e katlanan elektrik faturası karşısında 'Şaşkınız... Sıkıntı büyük. Bütçe delik deşik' diyor. Önceden 3 bin TL gelen elektrik faturasının şimdi 8 bin TL'ye çıktığını söyleyen bir esnaf, “Faturalar kirayı geçti' diyerek esnafın ve vatandaşın durumunu özetledi.
Sözcü'nün haberine göre, 2021 biterken zirve yapan hayat pahalılığının üstüne yeni yılla birlikte elektrik ve doğalgaza yapılan fahiş zamlar hem vatandaşın hem de esnafı kara kara düşündürüyor.
Ocak ayı faturalarını gören vatandaşlar adeta ecel teri döküyor, nasıl ödeyeceğini düşünüyor. Zaten yüksek tutarlarda fatura ödeyen esnaf da faturalarının 2’ye, 2.5’a katlandığını söyleyerek durumdan dert yanıyor, zamların geri alınmasını istiyor.
Kimisi elden geldiğince tedbir almaya çalışıyor; daha az lamba yakıp, klimayı daha az çalıştırıyor. Ancak tasarruf yapma şansı olmayan esnaf da var.
'İçecek dolabını mı kapatayım? Et dolabını mı kapatayım?'
Örneğin dönerci esnafı Yusuf Acıyan…
“Bu dükkanda bir tedbir alamıyorsun. Dolaplardan dolayı elektrik faturası fazla geliyor, hangi dolabı kapatacaksın? Doğalgazı kapatsam döneri nasıl pişireceğim? İçecek dolabını mı kapatayım? Et dolabını mı kapatayım?” diye sorarak, içinde bulunduğu durumdan dert yanıyor.
Sözcü muhabirleri İstanbul, Muğla ve Denizli’de esnafa mikrofon uzattı.
“Kış ortasında gelen doğalgaz ve elektrik faturaları bütçenizi etkiledi mi? Ödemekte zorlanıyor musunuz? Ne gibi önlemler alıyorsunuz?” diye sordu.
'Fatura 6 bin 500 liraya yükseldi'
Baki Aykul: “Faturalar bütçemizi etkiledi tabi ki. Önceden 2 bin – 2 bin 500 lira arası elektrik faturası geliyordu, bu ay 6 bin 500 lira geldi. Bu gerçekten büyük bir yük. Bu zamlar konusunda bir geri adım atılması lazım. Esnafı çok mağdur ediyor bu durum. Ödemekte zorlanıyoruz. (Faturanın) Yanımda bir tane daha eleman çalıştırıyormuşum gibi maliyeti var… En üst düzeyde tasarruf uyguluyoruz, ona rağmen bu rakamlar geliyor.”
Mehmet Çakmak: “Bütçemizi kesinlikle etkiledi. 200-250 lira doğalgaz faturası geliyordu, bu ay bin 750 lira geldi. Çok etkilendim bu artıştan, bu da büyük sıkıntı oldu. Elektrik faturası da 800 lira geliyordu, bu ay bin 400 liraya çıktı. Büyük sıkıntı yaşıyoruz. İnşallah bunların çözümünü bulurlar. Artık elemanları çıkardık bu sıkıntıdan, zamlardan dolayı. Şaşırdık, ne yapacağımızı bilmiyoruz. Ödemekte zorlanıyoruz. İş olmayınca faturayı nasıl ödeyeceksiniz? İş olmayınca faturayı da ödeyemiyorsunuz. E ne oluyor? 3 ay sonra icra takipleri gelmeye başlıyor. Böyle sıkıntılar yaşamaya başlıyorsun. Sıkıntı büyük.”
'2 – 2.5 misli gibi bir şey…'
Nedim Çakal: “Ooo bütçe mi kaldı ya… Bütçe delik deşik. Elektrik ve doğalgaz faturaları şu anda tüm esnafı zorluyor. Elektrik faturası eskiden 2 bin 500 – 3 bin lira geliyordu, şimdi 7 – 7 bin 500 lira geliyor. 2 – 2.5 misli gibi bir şey…
Doğalgaz elektriğe göre biraz daha düşük ama o da çok yüksek geliyor. Hiçbir şeyi ödeyemiyoruz, sadece fatura değil ki. Ne toptancıya ödeme yapabiliyorsun, ne faturayı ödeyebiliyorsun, ne kiranı doğru dürüst ödeyebiliyorsun… Hiçbir şeyi ödeyemiyorsun şu an. Doğru dürüst iş de yok. Esnafın hepsi zorda.
En azından şu elektrik, doğalgaz zamlarını geri alsalardı. (Faturaların yüksek gelmemesi için ne gibi önlemler alıyorsunuz?) Klimaları kapatıyoruz, fazla (elektrikli) soba yakmamaya çalışıyoruz, lambaları az yakıyoruz. Eskiden 10 lamba yakıyorsak şimdi 1-2 tane yakıyoruz. Tasarrufa gidiyoruz. Son 1-1.5 aydır böyle. Öncesinde faturalar bu kadar yüksek değildi, malzemeler bu kadar pahalı değildi. Sadece faturayla iş bitmiyor… Fatura sadece görünen kısmı; o kadar çok masraf var ki. Her şey o kadar pahalanmış ki hiçbir şey alamıyorsun.”
'Eskiden, ‘kira çok' diyorduk, şimdi, ‘elektrik faturası çok' diyoruz'
Yusuf Acıyan: “Elektrik ve doğalgaz faturaları, kirayı geçti. Eskiden, ‘kira çok' diyorduk, şimdi, ‘elektrik faturası çok' diyoruz. 7-8 bin lira elektrik faturası geliyor bir dükkana, nasıl idare edelim? Artık çoğu yer, elektrik faturaları yüzünden kapatmaya başladı. Önceden 2-3 bin lira geliyordu. Doğalgaz da 600 lira geliyordu, şimdi bin 500 oldu. (Faturaları ödemekte zorlanıyor musunuz?) Hem de nasıl zorlanıyoruz, zaten işler bu ara düşük…
(Faturaların yüksek gelmemesi için ne gibi önlemler alıyorsunuz?) Bu dükkanda bir tedbir alamıyorsun. Dolaplardan dolayı elektrik faturası fazla geliyor, hangi dolabı kapatacaksın? Doğalgazı kapatsam döneri nasıl pişireceğim? İçecek dolabını mı kapatayım? Et dolabını mı kapatayım? Mecbur açıyorsun.”
Hasan Karagül: “Çook, hem de nasıl etkiledi… Bütçem zaten yok ki… Kazancımız gittikçe azalıyor ama gelen faturalar gittikçe artıyor. (Faturaları ödemekte zorlanıyor musunuz?) Hem de nasıl zorlanıyoruz… Aybaşını getiremiyoruz ki. Yetkililer gelsin de geçindirsin bizi ya. Aldığımız parayı ona verelim, gelsin beni geçindirsin ya. Ben 12 saat çalışıyorum, aldığım parayı ona vereyim, gelsin beni geçindirsin. 2 çocuk, 1 hanım var, ev kira. Onlar için hava hoş. 5 yerden maaş alıyorlar. Gidiyorlar ihaleler alıyorlar, oooohh… Tozpembe…”