'Milyar yıllık periyotta Kardashian’larla aynı zamanda yaşamayı hak edecek ne yaptık acaba?' gibi düşüncelere dalmadan evvel aklınızdan çıkarmasanız iyi olur: Aslında oldukça şanslıyız.
Öyle bir zamanda yaşıyoruz ki, yalnızca savaştan ve yıkımdan uzak değiliz. Gündelik hayatımız da bu zamanın artılarından nasibini almış durumda.
Teknoloji deyince illa havada uçuşan drone’ları ya da damarlarımızda geçen nano robotları düşünmeyin tabii: Hayatlarımız oldukça rahat.
Ne de olsa, bugünün çok basit ve ilkel çözümleri de bir zamanların önemli teknolojik gelişmeleriydi.
Tuvalet kağıdı gibi.
Kağıdı taharet için ilk kimin kullandığını tespit etmek zor. Fakat şu sorunun peşine düşmemiz mümkün: İnsanlar tuvalet kağıdından önce ne kullanıyordu?
Düşüncesi bile tuhaf.
Bundan 200 yıl öncesinde dünyaya gelseydiniz ne kullanmak zorunda kalacaktınız? Evet, soğuk terlerinizi buradan görebiliyoruz.
Şöyle bir bakalım. Antik Yunan’da insanların taharetini taş ya da bir avuç kil yardımıyla aldığı söylenir.
Sen de mi, Sokrates?
Roma’da işler biraz değişikti.
Bugün de artık pek çok kişinin bildiği o komünal tuvaletler vardı. Mermer şeritler üzerinde üzerinde deliklerin bulunduğu, insanların tuvaleti bir tür sosyalleşme alanı olarak gördüğü yerlerdi burası.
Üstteki deliklerin ne işe yaradığını söylemeye gerek yok. Öndeki boşluklar ise taharet içindi.
Bu noktada ucuna sünger bağlanmış çubuklar imdada koşuyordu. Çubuk kullanılmadığı zaman içi fazladan tuzlanmış deniz suyu dolu bir kovada bekletiliyordu. Ayrıca tuvalette tek bir çubuk vardı ve ortak kullanılıyordu.
Biraz ilerleyelim. 14 yüzyılın sonlarına doğru Çin İmparatoru, taharet için kullanmak üzre aşağı yukarı 90x60 ebatlarında kağıtlar üretilmesine hükmetti.
Bunun ilk kağıt kullanımı olduğunu söylemek zor. O vakitler ıvır zıvır kağıtlar taharet için kullanılıyordu. Fakat bunun taharet için özel kağıt üretiminin ilk örneklerinden olduğu söylenebilir.
Amerika’da ise durumlar biraz daha farklıydı.
İngiliz koloniciler Amerika’ya ilk ayak bastıklarında bulabildikleri en iyi şey mısır olmuştu. Bu sancılı durumda uzun bir süre eski kitapları ve gazeteleri kullandılar.
İngiltere’de rezervuarlı tuvaletin geçmişi 1596’ya kadar dayansa da, bildiğimiz anlamda tuvalet kağıdının ticari bir meta olarak alınıp satılabilmesi için 1857’ye kadar görülemedi.
1935 yılında Amerikalı bir tuvalet kağıdı firmasının “Kıymıksız!” ifadesini taşıyan reklamları, eski zamanların sandığımızdan daha da zor olduğunu yüzümüze vuruyordu aslında.
😞
Hindistan’ın çoğu bölgesinde bugün halen tuvalet kağıdına direniliyor. Bir kova su ve sol el ile bu işi görüyorlar.
Onlara göre tuvalet kağıdı asla suyun verdiği temizliği sağlayamıyor.
Ya biz? Taharet musluğu kavramıyla bu konumda oldukça özel bir pozisyondayız aslında.
Zaten kültümüzde suyla temizlik çoğunlukla önemli bir yer kapladı.
Tuhaf, öyle değil mi?
Şimdi gidin ve size en yakın tuvalet kağıdına sarılın.