Uzun ve sağlıklı bir ömür fikri gerek sosyal medya yolu ile gerekse reklamlar vasıtasıyla hemen hemen hepimize aşılanıyor. Birçok kişi bu yolda milyonlarını harcıyor ve son model beslenme tekniklerini sorgusuz sualsiz denemeye başlıyor. Kimi zaman bu tekniklerin kaynağı güvenilir olmadığı için içeriği insan sağlığını tehlikeye atabiliyor. Japonya'da uygulanan Okinawa diyeti ise tam tersine, sağlıklı beslenme konusunda çığır açacak cinsten. Biz de sizler için uzun bir ömrün sırrını saklayan bu beslenme şeklini inceledik. Gelin, hep beraber bu sırra vakıf olalım.
Okinawa diyeti nedir?
Okinawa diyeti, Japonya'nın güneyindeki Okinawa Adası'nda hayatını sürdüren yerlilerin, Konfüçyüs'ün öğretilerine benzeyen ve yarı vejetaryen beslenme şekillerini ifade ediyor. Bu diyete göre tüketilen besinlerin düşük kalorili ve mineralle vitamin oranlarının yüksek olması gerekiyor. Bu durum ada halkının uzun yaşam sırrına ışık tutuyor.
Okinawa diyetinde neler tüketilir?
Vücudunuzu hücresel hasarlara karşı koruyan antioksidanlar ve vücudumuzun düzgün çalışması için gerekli olan temel besinler, Okinawa diyetinde yer alan gıdalarda bolca bulunuyor. Okinawa halkı diğer Japonlardan farklı olarak öğünlerinde pirince çok az yer veriyor. Bu sebeple ana kalori kaynakları arasında tatlı patates, tam tahıllılar, baklagiller ve lif bakımından zengin sebzeler yer alıyor. Geleneksel Okinawa beslenme şeklinde sebzelerin oranı %58-60 civarlarında iken tahıllarda bu oran %33'ü buluyor. Listeyi % 5ile soya gıdaları, %1-2 ile et ve deniz ürünleri ve son olarak % 1ile alkol, çay, baharat gibi diğer ürünler takip ediyor. Ek olarak bu listede yasemin çayı ve zengin antioksidana sahip zerdeçal gibi ürünler son derece popüler.
Hangi besinlerden kaçınılmalı?
Geleneksel Okinawa diyeti, Batı diyetlerine nazaran oldukça kısıtlayıcı. Okinawa Adası'nın konumundan dolayı da halk birçok besine erişim sağlayamıyor. Yine de bu diyetin modern sürümü yiyeceklerin kalori içeriğini baz almasından dolayı daha fazla esneklik sağlıyor. Meyve gibi az kalorili besinler diyette kendine yer bulabilirken tohumlar, süt ve sert kabuklu yemişlerin çoğuna izin verilmiyor.
Okinawa diyetini diğerlerinden farklı kılan ne?
Okinawa Adası'na has bu diyet Japon diyetinden birçok noktada ayrılıyor. 'Nasıl yemeli?' sorusuna cevap veren bu beslenme biçiminde insanlar yavaş bir şekilde yemek yiyor ve %80 oranında doymuş hissettiklerinde yemek yemeyi durduruyor. Gözünü bir türlü doyuramayan insanların var olduğu dünyamızda bu anlayış aslında ne kadar da kıymetli!
Okinawa'da kanser ve kronik hastalık oranları nispeten daha az.
Ada halkının hormon kaynaklı kanserler ve kalp hastalığı gibi kronik hastalıkları yaşama oranının; Yunanistan, İsveç, ABD ve İtalya gibi ülkelerden çok daha düşük olduğunu biliyor muydunuz? Okinawan gıdaların antienflamatuar bileşikler ile lif oranının yüksek olması ve rafine şeker, kalori ve doymuş yağ oranının düşük olması bu çarpıcı gerçek ile ilişkilendiriliyor.
Geleneksel beslenme anlayışlarına dayanan diyette kalorinin çoğu tatlı patateslerden geliyor. Bazı uzmanlar, tatlı patatesin en sağlıklı gıdalardan biri olduğunu ifade ediyor. Ek olarak tatlı patatesler sağlıklı bir lif dozu sağlamasının yanı sıra düşük glisemik indeks yapısı sayesinde tip 2 diyabetin önlenmesinde önemli rol oynuyor. Ayrıca vücuda potasyum, kalsiyum, magnezyum, A ve C vitaminleri gibi temel besinleri de sağlıyor.
Uzun bir ömrün sırrı bu diyette saklı.
Geleneksel Okinawa beslenme biçimi yaşam süresi üzerindeki etkisi ile dikkat çekiyor. Okinawa'da insanlar en az 100 yaşına kadar yaşıyor! Uzun bir ömrün sebebi de diyetteki iltihap önleyici ve antioksidan bitkisel gıdalara bağlanıyor. Bu beslenme şeklini öğrendikten sonra insana hiç de şaşırtıcı gelmiyor doğrusu.
Okinawa diyetindeki sodyum oranı sizin için yüksek olabilir.
Amerikan Kalp Derneği, tansiyonunuz normal ise sodyum alımınızı günde 2.300 mg, tansiyonunuz yüksekse sodyum alımınızı günde 1.500 mg ile sınırlandırmanızı öneriyor. Fakat bu diyetin bazı versiyonlarında alınan sodyum günde 3.200 mg'a kadar çıkıyor. Bu durum yüksek tansiyonu olan insanlar için oldukça sakıncalı. Ayrıca yüksek sodyum alımı, kan damarlarındaki sıvının tutulmasını artırdığı için kan basıncının yükselmesinde rol oynayabilir.
Bütün bu olumsuzluklara rağmen Okinawa diyeti potasyum açısından yüksek olma eğilimine sahip. Bu durum, yüksek sodyum alımının zararlarını karşılayabilir. Neticede vücuda yeterli oranda potasyum girişi olursa böbreklerdeki fazla sıvı giderilir ve kan basıncı düşer.
Bu doyurucu bilgilerden sonra doktorunuzun izni ile bu beslenme yönetimini denemek isterseniz, dashi ya da miso gibi yüksek sodyum içerikli gıdalardan uzak durmalısınız.
Diyete dair eleştiriler neler?
Okinawa diyetinin temeli kronik hastalıkları önleyici etkisi bulunan soyadan oluşuyor. Fakat işlenmemiş soyayı bulmak çok da mümkün değil. Saf soya bulmanın zorluğu bir yana marketlerde satılan soyanın fazlası da bağırsaklardaki yararlı bakterileri yok ediyor. Ek olarak Okinawa diyetinin süt ürünlerini kısıtlayıcı yapısı süt ürünleri ile büyüyen Türk halkını fazlasıyla zorluyor. Neticede her bölgenin yemek alışkanları birbirinden oldukça farklı, bunu göz ardı etmemek gerekiyor.
Bu diyeti herkes uygulayabilir mi?
Herkese uygun bir diyet şekli dünya üzerinde henüz bulunmadığı gibi Okinawa diyeti de herkesçe uygulanamaz. Alanında uzman diyetisyenlerden bu konuda destek alabilir ve onların yönlendirmesi ile vücut yapınıza uygun bir diyeti gönül rahatlığıyla uygulayabilirsiniz. Unutmamalısınız ki, her vücut sistemi biricik ve bir başkasına çok iyi gelen diyet, sizin felaketiniz olabilir. Bu konuda doktorlara danışmaktan çekinmeyin.