Hormonal değişikliklerin bizlere fiziksel olarak çektirdiği acılar yetmiyormuş gibi, bir de bilinç sislenmesi yaşıyoruz... Peki, bilinç sislenmesi nedir? Nasıl tedavi edilir?
Anlattık. 👇
İster 18, ister 88 yaşında olun: eğer adet döngünüz olduysa birçok hormonal değişiklik deneyimlediniz.
Bilmediğiniz nokta ise, hormonlarınız, adet döngünüz, ve hayatınızın aşamaları beyninizi ve bilişsel işlevinizi etkiliyor.
Zaman zaman zihin bulanması yaşıyor olabilirsiniz; hamilelikte, menopoz önce ve sonrasında, regl döngüsü boyunca konsantrasyonda zorlanmak ve hafızanın zayıflaması gibi. Hormonal bilinç sislenmesi yaygın olarak herkesin yaşadığı bir problem, fakat beyin sağlık bilimi sağ olsun hakkında yapılan pek bir çalışma yok.
"Hormonal bilinç sislenmesi nedir?" sorusuna gelecek olursak: Dediğimiz gibi, hormonların bilişsel işleviniz üzerinde oldukça ağır etkileri var.
Diyetisyen ve hormon uzmanı Whitney Crouch, zaman zaman yaşanan bilinç sislenmesinin adet döngünüzle paralel gittiğini ve hayatınızda hamilelik, doğum sonrası, ve perimenopoz evrelerinde de deneyimlediğinizi söylüyor.
Bulanıklaşan düşüncelere ek olarak, unutkanlık ve konsantrasyonda zorlanmak da yan etkileri arasında bulunuyor. Crouch, bu etkilerin niçin yaşandığının belirsiz olduğunu fakat hormon dengesi ile bağdaştırıldığını söylüyor.
Peki, 2022 yılında hala neden hormonal bilinç sislenmesinin asıl sebebini bilmiyoruz?
Bunun sebebi, kadın beynine dair araştırmaların eksikliğinden kaynaklanıyor. Nörolog ve Kadın Beyni Sağlığı savunucusu Lisa Mosconi, kadın beyni sağlığının pek araştırılmayan ve hakkında konuşulmayan bir alan olduğunu söylüyor.
Kadın beynini böylesine sislendirenin ne olduğuna dair pek bir bilgimiz olmadığı için, hormonlara dair temel bilgiler elimizde olan tüm kaynak.
Hormonların en sık dalgalandığı süreçlerde kadınlar bilinç sislenmesini deneyimliyor.
Peki, hormonal bilinç sislenmesi ne zaman gerçekleşir?
Adet döngüsü boyunca. Regliniz boyunca hormonlarınız sürekli bir değişim içindedir. Crouch, hormonların sanki oldukça 'hassas bir dans' gerçekleştirdiklerini söylüyor. Östrojeni ise 'baş dansçı' olarak tanımlıyor.
Hamilelik boyunca. İster hamilelik beyni, ister bebek beyni deyin: Zihin açıklığı hamilelik boyunca oldukça zayıftır. Hamilelik beyni, bilişsel işlev, hafıza ve yürütme fonksiyonları bakımından zayıftır.
Menopoz öncesi ve sonrası. Crouch'ın daha önce de dediği gibi; östrojen, hormonlarınızın dansını yöneten baş dansçıdır. Söz konusu beyin olduğunda, östrojen adeta süper güçlere sahiptir: Hafıza ve öğrenmeyi güçlendiren sinir taşıyıcılarını yükseltmek gibi. Ama menopozda östrojen seviyeleri düşer.
Crouch, yaygın olarak deneyimlenen hormonal bilinç sislenmesine iyi gelebilecek birkaç yöntemin olduğunu söylüyor.
Stres yönetimini bir deneyin. Hayatınızda stresi kontrol altına almak, beyninizin daha etkili işlev göstermesini sağlar.
Hareket edin. Fiziksel ve mental sağlığınıza olan faydalarının yanı sıra, egzersiz yapmak endokrin sisteminizi düzenlemeye ve hormonlarınızı dengelemeye yardımcı olabilir.
Kaliteli uyku! Derin, dinlendiren bir uyku vücudunuza ve zihninize (elbette hormonlarınıza da) şarj olması ve bir sonraki güne hazırlanması için olanak sağlar.
Sebze ağırlıklı beslenin. Taze meyve, sebze, sağlıklı yağ, ve yağsız protein içeren bir beslenme düzenine sahip olmak hormon dengesini sağlamanıza yardımcı olabilir.
Doktorunuza danışmaktan çekinmeyin. Eğer hormon seviyeleriniz hakkında bir şüpheniz varsa, ilgili hormon testini yaptırmak için doktorunuza danışın. Seks hormonu, tiroid, adriamisin, kan şekeri, insülin vb. gibi.