Çin ve Tayvan liderleri, 66 yıl sonra ilk kez bir araya gelerek, Singapur'da yaklaşık bir saatlik bir görüşme yaptı.
Basına kapalı toplantının ardından, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in adına Çin Devlet Konseyi Tayvan İşleri Ofisi Başkanı Cang Cıjun ve Tayvan lideri Ma Ying-jeou ayrı ayrı basın toplantıları düzenledi.
Cang, "Çin Devlet Başkanı Şi toplantıda, Çin-Tayvan ilişkilerinde yeni bir sayfa açıldığını söyledi. Bugünkü görüşmelerin, geçmişte yaşanan trajedilerin bir daha yaşanmamasını sağlamak için olduğunu belirtti. Şi, böylece bizden sonraki nesiller, daha iyi bir geleceğe sahip olabilir ifadesini kullandı" dedi.
Toplantıda Çin'in, taraflar arasında "tek bir Çin" temeline dayanan ve Tayvan ilişkilerinde barışçıl gelişmeyi güvence altına alan 1992 anlaşmasına bağlı kalacağını vurguladığını belirten Cang, "Şi, Çin ve Tayvan arasındaki bağların geliştirilmesi için çalışılacağını ifade etti" diye konuştu.
"1992 anlaşmasının önemini vurgulayan Şi, Çin ana karasının ve Tayvan'ın bir millete ve bir ülkeye ait olduğunu ve bunun değişemeyeceğini kaydetti. Bunun temel prensip olduğunun altını çizdi" diyen Cang, Pekin yönetiminin "ülkeyi bölecek" yaklaşımlara karşı olduğunu dile getirdi.
Tayvan lideri Ma, basına yaptığı açıklamada, Şi ile Çin ve Tayvan'da karşılıklı temsilciliklerin açılması konusunu ele aldıklarını ve her iki tarafın bu konunun üzerinde çalışacağını anlattı.
Toplantıda Çin'deki füze konuşlandırılmasıyla ilgili Tayvan'ın endişelerini dile getirdiğini aktaran Ma, "Şi, Çin'in savunma sisteminin 'çok amaçlı' olduğunu ve Tayvan ile ilgisi olmadığını söyledi" dedi.
Singapur'daki toplantı öncesi, Tayvan lideri Ma ile Çin Devlet Başkanı Şi, gazetecilere el sıkışarak poz vermişti.
Tayvan ve Çin liderleri arasında 1949'daki iç savaştan bu yana görüşme yapılmamıştı.
Toplantı öncesi gazetecilere yaptığı açıklamada, Şi, "Kimse bizi ayıramaz. Biz bir aileyiz" ifadesini kullandı.
Tayvan lideri Ma,"Her iki taraf, birbirinin değerlerine saygı duymalı" dedi.
Çin'de 1949'da Mao Zıdong'un iktidara gelmesi üzerine bazı hükümet üyeleri, Tayvan'a kaçarak, adada bağımsızlık ilan etmiş ve milliyetçi Çin olarak da adlandırdıkları Tayvan'ı kurmuşlardı. Ancak Çin, Tayvan'ın bağımsızlığını kabul etmemiş ve adanın kendi topraklarına dahil olduğunu öne sürmüştü.
Son 10 yılda ilişkilerini normalleştirmek için çeşitli çabalarda bulunan Çin ve Tayvan arasındaki üst düzey görüşmeler, şöyle sıralanıyor:
29 Nisan 2005: Dönemin Çin Devlet Başkanı Hu Cintao, dönemin KMT Partisi Başkanı Lien Chan ile Pekin'de görüştü.
28 Mayıs 2008: Hu, dönemin KMT Partisi Başkanı Wu Po-hsiung ile Pekin'de bir görüşme yaptı.
26 Mayıs 2009: Hu, ile Wu Pekin'de yeniden bir araya geldi.
25 Şubat 2013: Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, KMT Partisi'nin Onursal Başkanı Lien Chan ile Pekin'de görüşme yaptı.
13 Haziran 2013: Şi, KMT Partisi'nin Onursal Başkanı Wu ile Pekin'de görüştü.
4 Mayıs 2015: Şi, KMT Partisi Başkanı Eric Hu ile Pekin'de bir araya geldi.
1 Eylül 2015: Çin Zafer Günü öncesine Şi, KMT Onursal Başkanı Lien Chan ile Pekin'de görüştü.
AA