İngiltere'de 2015 yılı, yapılan genel seçim ve Avrupa Birliği (AB) ile başlatılan yeniden müzakere süreci tartışmalarıyla geçerken, 2016'da ülkenin AB ile pazarlığını sürdürmesi ve iç politikada hareketli günlerin yaşanması bekleniyor.
İngiltere'de 2015 yılı genel seçim yılı oldu. Ülkeyi 2010 yılından itibaren Liberal Demokrat Parti ile oluşturulan koalisyon hükümetiyle yöneten David Cameron liderliğindeki Muhafazakar Parti, 7 Mayıs'taki genel seçimde tek başına iktidar oldu. Seçmenlerin ülkedeki ekonomik istikrarın devamını istemesi, Muhafazakar Parti'nin seçim başarısındaki önemli etkenlerden biriydi.
Seçim öncesi yapılan anketlerde tek başına iktidar olması beklenmeyen Cameron, parlamentodaki sandalye sayısını artırarak Avam Kamarası'na 330 milletvekili soktu. Seçim sonucu İşçi Partisi ve Liberal Demokrat Parti içinse büyük yenilgi oldu. Her iki partinin liderleri de seçim sonrası istifa etti.
Göçmen ve Avrupa Birliği karşıtı görüşleriyle bilinen Birleşik Krallık Bağımsızlık Partisi (UKIP) için de seçim başarılı geçmedi. Cameron'ın seçim öncesi AB karşıtı görüşlerine ağırlık vererek, UKIP tabanını kazanma çabaları başarıyla sonuçlandı. UKIP genel seçim sonrası parlamento sadece 1 milletvekiliyle temsil edilebildi.
Muhafazakarların yanı sıra seçimden zaferle çıkan bir diğer parti de İskoç Ulusal Partisi'ydi (SNP). Nicola Sturgeon liderliğindeki ayrılıkçı SNP, 56 milletvekiliyle parlamentoya girdi. İskoçya'nın Birleşik Krallık'tan bağımsızlığını isteyen ve geçen yılki bağımsızlık referandumunda bu yönde kampanyalar yürüten SNP, İngiliz Parlamentosundaki varlığını kuvvetlendirmesiyle Londra'ya "hiçbir şeyin eskisi gibi olmayacağı" mesajını verdi.
-AB ile pazarlık
Cameron'ın tek başına iktidar olmasının hemen ardından ülke gündemine gelen konu AB ile ilişkiler oldu.
İngiltere Başbakanı seçim beyannamesinde de söz verdiği gibi, ülkesinin 1973 yılından bu yana yürüttüğü AB üyeliğini 2017 yılı sonuna kadar referanduma götüreceğini açıkladı.
2015 yılı, İngiliz hükümetinin AB ile yeniden müzakereler başlattığı yıl oldu. Ülkenin iç politikasını oldukça meşgul eden AB ile yeniden müzakereler konusunda Cameron, egemenlik, ekonomi yönetimi ve para birimi, rekabet edebilirlik ve AB içi göç başlıkları altında 4 temel konuyla ilgili pazarlıklar yürütmek istediğini söyledi. Cameron'ın özellikle AB üyesi ülkelerden gelen göçmenlerin ülkedeki sosyal güvenlik yardımlarından yararlanmasına getirmek istediği kısıtlama, birlik içinde tepkiyle karşılandı.
AB'nin işleyişinden şikayet eden Cameron, birliğin daha rekabetçi olması ve AB ülkelerinin parlamentolarına daha fazla yetki verilmesini istedi. Cameron ayrıca, avro bölgesinde bulunmayan ülkelere ayrımcılık yapılmaması talebinde bulundu.
Cameron'ın 2016 yılı içerisinde Brüksel ile yeniden müzakereleri tamamlaması bekleniyor. Referandumun ise 2017 yılına kalmadan yine 2016'da yapılma ihtimali bulunuyor. Fransa'da Mayıs 2017, Almanya'da ise Eylül 2017'de yapılacak genel seçimler ve olası lider değişiklikleri öncesi İngiliz hükümeti AB ile yeniden müzakereleri tamamlamayı hedefliyor.
David Cameron, Brüksel ile yürüttüğü yeniden müzakerelerden istediğini alırsa, ülkesinin 28 üyeli birlikte kalması yönünde kampanya yürütecek. Referandumda seçmenlere, "Birleşik Krallık AB'nin üyesi olmaya devam etmeli mi? Yoksa AB'den ayrılmalı mı?" sorusu yöneltilecek.
Parlamentoya genel seçimde 56 milletvekili sokan ayrılıkçı SNP ise AB referandumundan olası bağımsızlık sonucu çıkması halinde, Birleşik Krallık'tan ayrılmayı tekrar gündeme getirecek. SNP, yeniden bir bağımsızlık referandumun yapılabileceği sinyalini şimdiden veriyor.
-Corbyn faktörü
İngiltere'de 2015 yılında dikkat çekici bir diğer gelişme ise, ana muhalefetteki İşçi Partisi'nin liderliğine eylül ayında 66 yaşındaki Jeremy Corbyn'in seçilmesi oldu. Savaş karşıtı ve sol görüşleriyle bilinen Corbyn'in seçilmesinden bu yana partiye yaklaşık 90 bin kişi üye oldu.
Corbyn, İşçi Partisi'nin Tony Blair ile birlikte sağa kayan tabanını kendisine çekmeye çalışsa da, şimdiye kadar çok başarılı olmuş değil. Seçilmesinin ardından "daha demokratik ve eşit bir Birleşik Krallık için çalışacağını" söyleyen Corbyn, bu ay başında Suriye tezkeresinin oylanmasında İşçi Partisi'ni etrafında toplayamadı. Suriye'deki DAİŞ hedeflerine yönelik hava operasyonlarına ülkesinin katılmasına karşı çıkan Corbyn'in lideri olduğu İşçi Partisinden 66 milletvekili, İngiltere'nin Suriye'yi bombalamasına onay verdi.
Corbyn'in liderliğinin sınanması için 2016 önemli bir yıl olacak. Özellikle mayıs ayında Londra belediye başkanlığı için yapılacak seçimde İşçi Partisi'nin adayı Sadık Khan'ın kazanması halinde Corbyn'in eli güçlenecek. Müslüman belediye başkan adayı Khan seçimi alırsa, 2008 yılından bu yana ilk kez İşçi Partili bir aday Londra belediye başkanlığına seçilmiş olacak.
İskoçya ve Galler bölgesel parlamentolarında mayıs ayında yapılacak seçimlerde de İşçi Partisi'nin başarısı, Corbyn'in liderlik geleceği için önem taşıyacak. İskoçya'daki milletvekili koltuklarının çoğunu genel seçimde SNP'ye kaptıran İşçi Partisi'nin özellikle İskoçya bölgesel parlamento seçiminden alacağı sonuç önemli olacak.
-DAİŞ'le mücadele-
İngiliz hükümeti, yazın Tunus'ta bir otelin plajına düzenlenen saldırıda 30 İngiliz vatandaşının öldürülmesi ile Paris'teki terör saldırılarının ardından 2015'te, DAİŞ ile mücadelesinin kapsamını genişletme kararı aldı.
Uluslararası koalisyonun geçen yıldan bu yana sadece Irak'taki DAİŞ hedeflerine yönelik hava saldırılarına destek veren İngiltere, aralık ayı başında parlamentodaki oylama sonucu Suriye'deki hava operasyonlarına da katılma kararı aldı. Parlamentonun alt kanadı Avam Kamarası'nda yaklaşık 11 saat süren oturumun ardından yapılan oylamada, 397 milletvekili tezkereye onay verirken, 223 milletvekili karşı oy kullandı.
İngiltere'nin 2016 yılı boyunca da DAİŞ ile mücadelesini sürdürmesi bekleniyor. Başkent Londra'da şubat ayında Suriye'deki son durumun değerlendirileceği ve DAİŞ ile mücadelenin masaya yatırılacağı Suriye zirvesi yapılması planlanıyor.
AA