Uzmanlar, ÖSS sınavının yaklaştığı şu günlerin, öğrencilerde stresin en çok arttığı ve yeme davranışlarında bozulmaların da en sık rastlandığı dönem olduğunu belirtiyor.
Sınav tarihi yaklaşırken, öğrencilerde fazla yeme veya hiç yiyememe gibi sorunların oluştuğunu belirten uzmanlar; şikayetlere bulantı, kabızlık ve ishal gibi sorunların da eklenebileceğini kaydetti. Jinemed Sağlık Merkezleri Beslenme ve Diyet Uzmanı Suzan Elpe, öğrencilere öncelikli olarak mümkün olduğu kadar stresten uzak durmalarını, spor yapmalarını ve uyku düzenine dikkat etmelerini öneriyor. Sınav öncesi yiyecek listelerini düzene sokmalarını isteyen Elpe, "Yeterli ve dengeli beslenme, bu dönemde stresle baş edebilmenin en önemli etmenlerinden biridir. Sabah mutlaka kahvaltı ederek güne başlamak gerekiyor. Araştırmalar sabahları düzenli olarak kahvaltı edenlerin dikkat düzeylerinin ve dolayısıyla başarı oranlarının da arttığını göstermektedir. İkinci en önemli adım ise öğün atlamadan az ve sık yemek yemektir. Uzun süren açlık dikkat dağınıklığına yol açar. Öğünlerde her besin grubundan yani et, süt, sebze-meyve, tahıl ve yağ grubundan mutlaka bulundurarak sağlıklı beslenme ilkelerine dikkat etmek gerekir" dedi.
Öğrencilerin genel olarak posadan zengin tam buğday veya çavdar ekmeğini, kuru baklagilleri, bulgur pilavını, sebze, meyveleri tercih etmeleri gerektiğini belirten Elpe, su içmek ve hareketi attırmanın bağırsakların düzenli olarak çalışmasını sağlayacak ve olası gaz ve kabızlık problemlerini en aza indireceğinin altını çizdi.
Elpe, stresle başa çıkma yollarına değinerek, "En önemlisi omega-3 yağ asitleri ve antioksidan vitaminleri içeren besinleri düzenli olarak tüketmektir. Omega-3 yağ asitleri en çok balığın yapısında bulunmaktadır. Herkesin düzenli olarak haftada iki kere balık tüketmesi sağlıklı beslenmenin ve belleği güçlendirmenin bilinen en etkili yoludur. Ayrıca fındık, ceviz ve badem, koyu yeşil yapraklı sebzeler de iyi birer omega-3 kaynaklarıdır. Her gün 1 avuç kadar fındık, ceviz tüketmek ve sofralarından özellikle koyu yeşil sebzeleri eksik etmemeleri gerekir. Sinir sisteminin düzenli çalışmasında B vitaminlerinin olumlu etkisi vardır. Bunlar da en çok et, tavuk, balık, tam buğday ekmeği, süt, yoğurt, yeşil sebzeler bulunur. Ayrıca bol C vitamini içeren kuşburnu, limon, biber, kivi, çilek, yeşil sebzeler gibi besinler ve A vitamininden zengin havuç, kayısı, kavun, şeftali, ıspanak, yumurta, balık, süt gibi besinleri ve E vitamininden zengin bitkisel yağlar, badem, fındık gibi gıdaları bolca tüketmek stresle baş etmek için faydalıdır. Bitkisel çaylardan da bu dönemde faydalanabiliriz. Kafeinden zengin çay, kahve yerine rezene, kuşburnu gibi çaylar çok daha faydalıdır" diye konuştu.
Sınavdan bir gün önce de aynı şekilde beslenmek gerektiğini vurgulayan Elpe, dikkat edilmesi gereken en önemli noktanın alışılmadık ve emin olunmayan gıdalardan kaçınmak olduğunun altını çizdi. Elpe, "Herhangi bir nedenle gıda zehirlenmesine maruz kalmak ertesi günkü başarımızı olumsuz yönde etkileyecektir. Evde yemek en uygun seçenektir. Açıkta satılan besinlerden uzak durulmalıdır. Az yağlı ve gaz yapmayan yemekler tercih edilmelidir. Asla çok farklı bir beslenme tarzı uygulamayın. Akşam yemeğini geç saatlere bırakmayın ve ağır yiyeceklerden kaçının. İyi bir uyku için bitki çaylarından yararlanabilirsiniz" açıklamalarında bulundu.
Kahvaltının önemine değinen Diyet uzmanı Suzan Elpe, "Kahvaltıda alışık olmadığınız şeyler yemeyiniz. Her zaman yedikleriniz yani alışık olduğunuz şeyler çok daha garantilidir. Aşırı tuz ve şekerden kaçınmak gerekir. Bu gıdalar sınav sırasında sıvı ihtiyacınızı arttırırlar. Ayrıca fazla şekerli gıdalar kan şekerinde düşmeye neden olur ve uyku, konsantrasyon bozukluğuna yol açarlar. En iyisi ekmek, peynir, yumurta, domates, salatalık, birkaç zeytin ve sütten oluşan bir kahvaltıdır. İstenirse 1-2 ceviz de ilave edilebilir. Sınav öncesi çay, kahve, kola gibi kafeinli içeceklerden uzak durmayı da unutmayın" dedi.
Sınav sırasında su, taze meyve suyu, süt tercih edilmesi gerektiği kaydeden Elpe, yağlı ve tuzlu besinlerden kesinlikle uzak durulması gerektiğini, ufak bir parça çikolata yenebileceği gibi onun yerine kurutulmuş meyvelerin tercih edilmesi gerektiğini söyledi.
(İHA)