Hava operasyonunda komutayı üstlenmek konusunda anlaşamayan NATO müttefikleri, silah ambargosu için deniz kuvvetlerini kullanma konusunda ortak zemine ulaştı.
Libya lideri Muammer Kaddafi'ye başkaldıran isyancıların hava saldırılarından korunması amacıyla başlatılan operasyonda NATO'nun oynayacağı rolü netleştirme girişimleri sürüyor.
NATO büyükelçileri bugün yeniden konuyu ele almak üzere toplandı.
Ancak Brüksel'deki NATO Karargahı'ndan yetkililer, ittifakın komuta ve kontrolü üstlenmesi konusundaki kararın daha günlerce alınamayacağına inandıklarını söyledi.
Buna karşılık müttefikler, BM kararı kapsamında Libya'ya silah ambargosu uygulanması için karara vardı.
Silah sevkiyatının önüne geçmek için NATO'nun denizdeki kuvvetleri abluka uygulayacak.
Havadan sürdürülen uçuşa yasak bölge oluşturma operasyonunun komutası ise halihazırda ABD'de.
ABD Başkanı Barack Obama harekatın liderliğini birkaç gün içinde devredeceklerini söyledi. Ancak Türkiye, Fransa ve Almanya'nın, liderliği NATO'nun devralmasına ilişkin itirazları aşılamadı.
Fransa operasyonun NATO değil, AB olanakları öncülüğünde yürütülmesinden yana.
Almanya ve Türkiye ise çeşitli yönlerden operasyon fikrini eleştiriyor.
Eleştiriler NATO ile sınırlı değil. Rusya Başbakanı Vladimir Putin, dün operasyonu bir haçlı seferine benzetmiş; Cumhurbaşkanı Dmitri Medvedev ise derhal devreye girerek bu ifadeleri yumuşatmaya yönelmişti.
BM Güvenlik Konseyi'nde harekete geçilmesi için lehte oy veren Güney Afrika, derhal ateşkes ilan edilmesi çağrısında bulundu.
Aynı zamanda Afrika Birliği'nce arabuluculuk için görevlendirilen heyet üyelerinden olan Güney Afrika lideri Jacob Zuma yapılanları 'rejim değişikliği doktrininin bir uzantısı' olarak niteledi.
Diğer bazı Afrika ülkesinin liderleri de operasyonu eleştiriyor.
Libya'daki operasyonlarda öncü konumda kalmaya istekli olmayan Barack Obama, NATO konusunda itirazları olan ülkeleri ikna etmek için devreye girdi ve liderlerle telefonda görüştü.
Harekatın NATO komutasına girmesi için 28 üyenin de onayı gerekiyor. Türkiye ise buna karşı çıkıyor.
Ankara, NATO'nun devreye girmesi durumunda Arap ülkelerindeki tepkinin yoğunlaşmasından endişe ediyor.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan da dün akşam Obama ile yarım saat süren bir telefon görüşmesi yaptı.
Bunun ardından partisinin grup toplantısında konuşan Erdoğan, ''Şu anda Libya'da devam eden operasyonunun, Libyalılar ve bölge ülkeleri tarafından petrol ve çıkar amaçlı bir operasyon olarak algılanıyor olması, Batı'nın müdahalesi olarak algılanıyor olması, bizim haklılığımızı zaten ortaya koymuştur'' diye konuştu.Erdoğan, Libya'da bir 'kardeş katliamı' yaşanmasını istemediklerinin altını çizdi.
BM'nin Libya'ya yönelik "sadece ve sadece insani yardım amaçlı operasyonun şemsiyesi" olması gerektiği görüşünü dile getiren Erdoğan askeri operasyona ilişkin eleştirileri yineledi, geçmişte işgale dönüştüğünü söylediği operasyonlar konusunda "endişemiz son derece haklıdır." dedi.
Erdoğan "Türkiye asla ve asla Libya halkına silah doğrultan taraf olmayacak" dedi.
Libya Lideri Muammer Kaddafi ile temaslarında, ''onurlu bir şekilde çekilmeleri'' tavsiyesini ilettiklerini belirten Erdoğan, ''Libya'nın tamamının güveneceği, ismi üzerinde bütünleşeceği bir kişiye resmi olarak bunu terk etmesi noktasında tavsiyelerimiz oldu'' dedi.
Erdoğan, bölge ülkelerindeki diğer gelişmeler konusunda ise "Ümit ediyorum ki bölgedeki değişim, Libya'dakinden farklı olarak tabii seyrinde ve sağlıklı zeminde ilerler, ülkelerin ve halkların refahını, huzurunu artıracak bir istikamette seyreder." ifadesini kullandı.
Türkiye'nin Fransa'nın oynadığı rolden rahatsızlığını dile getirmeye devam ediyor.
Erdoğan bugünkü açıklamasında (operasyonun ayrıntılarının görüşüldüğü) "Paris Toplantısı'nı elbette sorgulayacak, elbette eleştireceğiz." dedi.
Devlet Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış da operasyonda ilk ateşi açan Fransa'ya yönelik eleştirileri bugün de sürdürdü.
Bağış isim vermemekle birlikte "AB üyesi ülkelerden bir tanesinin lideri, kendi seçim kampanyasını başlatmak üzere bir toplantı düzenleyip, uluslararası mevzuata aykırı bir biçimde başka ülkeyle ilgili bir süreç başlatmaya çalışıyor" dedi.
Savunma Bakanı Vecdi Gönül de, Fransa'nın BM kararının icracısı gibi öne çıkmasını anlamakta güçlük çektiklerini dile getirmişti.