'Zeka' birçok farklı şekilde tanımlanan ve farklı açılardan ele alınabilecek bir kavram.
Birçoğumuz bazı alanlarda oldukça sivrilebiliyoruz ancak bazı alanlarda ise dökülebiliyoruz. Psikolog Howard Gardner bunun nedeninin birden fazla zeka tipimiz olması olduğunu ileri sürüyor.
Howard Gardner, kitabı _“Frames of Mind: The Theory of Multiple Intelligences”de zekanın geleneksel olarak “miras olarak bize geçen ve tek bir tip”_ şeklinde tanımlandığını ve bu şekilde öğrenildiğini açıklıyor. Kendisi ise zekaya dair farklı bir bakış açısı ortaya koyuyor:
“Bugünlerde çok sayıdaki yeni araştırmacı zekanın geleneksel tanımına birçok farklı zeka tipi olduğunu ve bu zeka tiplerinin birbirinden bağımsız, her birinin güçlü yönleri ve zayıf yönleri bulunduğunu ileri sürerek karşı çıkıyor. Zihin doğum sonrasında hantallaşmaktan oldukça uzaktır. Öyle ki zeka ve zekaya uygun alanların doğal güçlü çizgilerine karşı çıkan erken dönem 'saf' teorileri öğretmek sanılandan çok daha zordur.”
Psikologların çoğu Gardner'in çoklu zeka kuramını kabul etmese de diğer alanlardaki birçok profesyonel bu teoriyi kullanışlı buluyor. Örneğin infed.org sitesinde öğretmenlerin bu çalışmayı nasıl kullandığı anlatılıyor:
“Teori eğitimcilerin her gün deneyimlediklerini doğrular nitelikte. Şöyle ki; öğrencilerin her biri farklı yollardan düşünüyor ve farklı yollarla öğrenebiliyor. Kuram ayrıca eğitmenlere müfredat değerlendirmelerinde, müfredat oluşturmada ve pedagojik pratiklerde yardımcı oluyor. Sonuç olarak çoklu zeka kuramı eğitmenlerin her bir öğrenciye yaklaşımlarını geliştirme konusunda yol gösterici oluyor.”
Gardner'ın her insanda bulunduğunu ileri sürdüğü 9 tip zeka ise şunlar:
Naturalist (doğa zekası),
müzikal (ses zekası),
mantıksal/matematiksel (rakam/neden zekası),
varoluşsal (yaşam zekası), interpersonal (toplum zekası),
intra-personal (kişiler arası/iletişimsel zeka),
beden kinestezisi (beden zekası)
ve mekansal (resim/görsel zekası).
Teori, kendi güçlü ve zayıf yönlerinizi ortaya çıkarma ve geliştirme konusunda yararlı bir teori olarak size yardımcı olabilir.
Kaynak: The Nine Types of Intelligence Every Person Has