Dünya Sağlık Örgütü'nün, Suriye'de çocuk felci vakalarının görülmesi ve konuyu "halk sağlığı açısından acil" olarak ele alması üzerine, Türkiye de hızla harekete geçti.
Sinan Onuş - Ankara
Sağlık Bakanlığı, Bilim Kurulu'nun tavsiyesi üzerine bu hafta Adana ile birlikte Suriye'ye sınırı olan illerde çocuk felci riskine karşı aşı kampanyasının birinci turunu başlattı.
İki turlu kampanya kapsamında 7 ilde 5 yaş altı Türkiyeli ve Suriyeli 1,5 milyon çocuğun aşılanması hedefleniyor.
Kamplar dışında yaşayan 5 yaş altı Suriyeli çocukların da, bulundukları illerde tespit edilerek aşılanacağı belirtiliyor.
Ayrıca Suriye sınırından giriş-çıkışlarda yaş sınırlaması olmaksızın aşı uygulaması da devam ediyor.
**'Ülke genelinde önlem lazım'**
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Recep Akdur kampanyayı "doğru, ama eksik" buluyor.
"Şimdilik panik yapacak bir durum yok, ama ülke geneli için de önlem almak lazım" diye konuşuyor.
Akdur, "Yüzde 95-97 aşılama ortalamalarının yakalandığı bir yerde salgın çıkmaz ama aynı oranı 25 yaş üstü için veremiyoruz. Özellikle 25 yaş üstü erişkinler çok büyük risk altında şu an." uyarısı yapıyor.
Çocuk felci vakasının son olarak 1998 yılında görüldüğü Türkiye'de 1963 yılında beri düzenli olarak aşı yapılıyor.
Prof. Dr. Akdur, bu konuda da "Doğru ama 1989'dan sonra yaygın kampanya şeklinde oldu. Ondan önce rutindi. Ne kadar yapıldıysa yani." diye konuşuyor.
Sadece çocuklarda görülmüyor
Çocuk felci hastalığı, adı nedeniyle kamuoyunda "çocuk hastalığı" gibi algılanıyor. Prof. Akdur, bunun yanlış bir algı olduğunu belirtiyor ve ekliyor:
"Bu hastalık da bütün yaşlarda görülüyor. Bağışık olmayan yetişkinlerde görülme riski ve sıklığı, çocuklarla aynı."
Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Peyami Cinaz da kampanyayı "doğru" buluyor ama mültecilerin sınır bölgeleri dışında da yaşamaları nedeniyle "Türkiye genelinde aşılamaya gidilmesi zorunluluğu getirilebilir. Bu nedenle acil tedbirlerin alınması gerekmektedir." diyor.
Cinaz da 25 yaş altı yaş grubu için panik yapılmaması gerektiğini özellikle vurguluyor.
Ancak "25 yaş üstü erişkin bir kişide virüse rastlanırsa bu durum çok ciddi olur. Şu an vaka yok ama risk var." diyor.
Prof. Cinaz, Sağlık Bakanlığı'nın, "Türkiye'de çocuk felci vakası yok" açıklamasının gelecekte olmayacağı anlamına gelmeyeceğini belirtiyor.
Cinaz "İki yıl sonra aşılamaya öncelikle belirli risk bölgelerinden başlanmış olması çocuk felci vakalarının Suriye'den ülkemize geçmiş olabileceği düşüncesini güçlendirmektedir" iddiasında bulunuyor.
Neden ülke genelinde yapılmıyor?
Aşılama kampanyası şimdilik Türkiye genelini kapsamıyor. Bu da tartışmaları beraberinde getiriyor.
BBC Türkçe'nin sorularını yanıtlayan Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Kurumu Başkan Yardımcısı Mehmet Ali Torunoğlu, "Türkiye geneli aşılama oranı ortalaması yüzde 97'ler düzeyinde. Kampanyanın yapıldığı bölgelerde ise oran yüzde 95'lerde. Ayrıca burası ilk giriş, temas noktası olduğu için risk daha yüksek olarak değerlendirildi. Diğer bölgelerdeki risk, yok denecek kadar az düzeyde olduğundan Türkiye genelinde aşılama yapmıyoruz." diyor.
Dünya Sağlık Örgütü ve Sağlık Bakanlığı Bilim Kurulu'nun tavsiyesinin de "özellikle sınır illerinde" yapılması şeklinde olduğunu söyleyen Torunoğlu, "Biz de o tavsiyeye göre hareket ediyoruz. Ayrıca vakalar Türkiye'de değil. İlerde Türkiye'de de vaka görülürse farklı hareket ederiz." diye konuşuyor.