İdlib'de siviller uzun süredir ateş altında. Esed rejimi, iç savaşın ardından 4 milyon kişinin sıkıştığı bölgeye saldırılar düzenliyor. Bunu yaparken Astana ve Soçi mutabakatlarını hiçe sayıyor. Ama rejim güçlerinin hafta başında Türk askerine yaptığı saldırı İdlib'de süreci değiştirdi.
7 askerle bir sivilin şehit olduğu saldırıya Türkiye anında karşılık verdi. 80'e yakın rejim askeri etkisiz hale getirildi. Rejim askerleri son dönemde İdlib’de yeni bölgeler ele geçirdi. En son 29 Ocak’ta İdlib’in en büyük ilçesi Maraat el Numan’ı aldı. Ardından çevredeki köyleri girdi.
Esed'e süre verildi
Türkiye’nin bölgede 12 gözlem noktası var. Son gelişmelerin ardından Türkiye Esed’e net bir süre verdi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, şubat ayı içerisinde rejimin gözlem noktalarının gerisine çekilmesini umut ettiklerini söyleyerek, "Rejim bu sürede geri çekilmezse, Türkiye bu işi bizzat yapmak mecburiyetinde kalacaktır" dedi.
Esed, İdlib’de kan dökerken en büyük desteği Rusya’dan alıyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan da Rusya lideri Putin ile görüştü. Esed rejiminin düzenlediği saldırıların barış için yürütülen ortak çabalara darbe vurduğunu söyledi. Mehmetçiğe yönelik herhangi bir yeni saldırıda Türkiye’nin yanıtının sert olacağını da tüm taraflara iletti.
"Askerimize ve birlikte çalıştığımız dost unsurlara havadan ya da karadan yapılan her saldırı kaynağın aidiyetine bakılmaksızın ve ikaz yapılmadan misliyle cevaplandırılacak. TSK'nın hava ve kara unsurları, ihtiyaç duyduğumuz olan her an tüm harekat bölgelerimizde ve İdlib'de serbestçe hareket edecek, gerektiğinde operasyon yürütecek."
Türkiye, Moskova ile birlikte çalışıyor
Şimdi artık gözler Rusya’da. Türkiye, İdlib’e istikrarın gelmesi için Moskova ile birlikte çalışıyor. Ama bugüne kadar Rusya Esed'e engel olmak bir yana, hep saldırılarında destek oldu.
Güvenlik uzmanı Coşkun Başbuğ, İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesi'nin zamanla "gerginliği artırma bölgesi" haline dönüştüğünü söyledi.
"İlk başta biz bu süreci, her ne kadar da o arka planda dönen oyunları görmüş olsak da masayı dağıtmamak için dönem dönem kibar uyarmalarla dönem dönem bilfiil ikili görüşmelerle muhatap yere yani Rusya'ya aktardık."
"Rusya, tüm Suriye'yi Esed rejiminin yönetmesini istiyor"
Esed güçleri ateşkesi bozmaya devam ediyor. En son 12 Ocak’taki ateşkese de uymadı. Peki, rejimin İdlib’deki politikasının temelinde ne var?
İstinye Üniversitesi Doç. Dr. Fahri Erenel, Suriye rejiminin Rusya'nın sağladığı destekle yerleşim yerlerini yerle bir ettiğini söyledi.
"Yani Suriye rejimi şu anda Rusya’nın da desteğini alarak asla ve asla vatandaşı olmasını istemediği bir grup üzerinde bu harekatı icra ediyor."
Rusya da Esed'in güçlenmesi için adımlar atıyor.
SETA uzmanı Kutluhan Görücü ise, "Rusya’nın temel amaçlarından biri, tüm Suriye’yi Esed rejiminin yönetmesini istiyor. Özellikle buradaki Silahlı muhalefetin varlığının tamamen bitirilmesi, anayasal süreçte ve gelecekteki siyasal süreçte Esed rejimin varlığını ve geleceğini tehdit etmeyecek düşük düzeyde, bugün işte Esed rejimiyle görüşen hatta Esed rejimi ile en başından beri irtibat halinde olan görüntü muhalefeti ile bu işi tamamen Esed rejimini geleceğini garanti altına alacak şekilde bitirmek istiyor" dedi.
"İktidar koltuğunu sağlama almak istiyorlar"
Coşkun Başbuğ da rejimin bütün hedefinin, son kale olan İdlib’deki alan hakimiyetini sağlamak ve iktidar koltuğunu sağlama almak olduğunu anlattı, "Rusya’nın nihai hedefi ne? Suriye’nin genel hamiyeti altına almak, sadece karayolu ile de sınırlı değil bu iş" dedi.
Takvim işliyor. Ancak farklı bir durum var, Türkiye kararlı. Rejime verilen süre ay sonu bitecek.
Aksi takdirde Türkiye, tıpkı Fırat Kalkanı, Zeytin Dalı ve Barış Pınarı harekatlarında olduğu gibi tek başına da olsa çözüm için adım atmaya hazırlanıyor.