Birey için sağlıklı bir yaşam demek, konforlu geçirilmiş bir hayat demektir. Kan sağlığı ise hiç şüphesiz sağlıklı bir yaşam için oldukça önemlidir. Birçok rahatsızlığın sebebini direkt olarak kan testleri sayesinde öğrenebiliyoruz. İşte bu testlerde yer alan değerlerden biri de RDW değeridir. Peki RDW değeri nedir? Hangi durumlarda RDW değerine bakılmaktadır?
RDW değeri, kırmızı kan hücrelerinin boyut olarak ne kadar farklı olduklarını gösterir. Tahlil sonuçları ve diğer tıbbi tetkikler değerlendirilerek kan hastalıklarının nedenleri büyük ölçüde anlaşılmaktadır. RDW değerine bakılarak vücuttaki kırmızı kan hücrelerinin hacimleri incelenir ve bazı temel rahatsızlıkların sebebi anlaşılmaktadır.
Sağlık her insanın hayatında vazgeçilmez bir öneme sahiptir. Çoğu zaman ihmal edilen bir konu olsa da onu her daim korumalı ve oldukça dikkatli bir yaşam sürmeliyiz. Sağlıklı bir yaşam için dikkat edilmesi gereken pek çok detay vardır, fakat beslenme bunlar arasında en büyük öneme sahiptir. Yediğimiz besinler doğrudan kana karışırlar ve kan sağlığımızı ciddi oran etkilerler. Organlarımız hakkındaki sorunlar da bazı durumlarda kan değerleri ile anlaşılmaktadır. Bu yüzden genellikle hekimler hastalardan öncelikle kan testi ister. Kan testi vücudumuzdaki sorunların habercisi olurken aynı zamanda genel sağlığımız hakkında bulgular taşımaktadır.
Tam kan sayımı testi (CBC) yapılarak kandaki alyuvarların hacim değerleri ölçülebilir. Bu alyuvarların hacim farklılık oranları bize RDW değerini verir. Çok büyük rahatsızlıklara yol açmasa da RDW değerindeki anormal sapmalar bazı rahatsızlıkların nedeni olabilmektedir.
Sağlıklı bir insan bedeninde devamlı olarak kırmızı kan hücreleri üretilir ve sürekli üretilen bu hücreler kandan uzaklaştırılır. Henüz yeni üretilmiş ve oluşumunu tamamlamamış kan hücreleri ise olgun kan hücrelerine göre hacim olarak daha geniştirler. Bu yeni hücrelerin hacim değerleri RDW olarak adlandırılır ve değerleri bazı oranlarla hesaplanır. Sonuç olarak RDW değeri, kan dolaşımı içerisinde bulunan kırmızı kan hücrelerinin hacmini ve büyüme oranlarını göstermektedir.
RDW değeri çok ciddi sorunları beraberinde getirmese de hekimler için oldukça önemli bir tahlildir. Kan içerisindeki kırmızı kan hücrelerinin hacimleri birtakım eksikliklerin habercisi olabilir. Değerleri normalin üstünde çıkan hastaların hemen paniğe kapılması yanlış bir tutumdur. Çünkü RDW değerlerindeki yükseklik ya da düşüklük çoğunlukla çok ciddi sağlık sorunlarına işaret etmez. Genellikle de sonuçlar karşılaştırılarak kişide anemi rahatsızlığının olup olmadığına bakılır.
RDW-SD ve RDW-CV kandaki alyuvar hücrelerinin hacimsel olarak boyutlarını ölçen kan testleridir. RDW-SD değeri genellikle standart sapma üzerinden hesaplanır ve fL birimi kullanılarak ölçüm yapılır. RDW-CV değeri ise alyuvar hücrelerinin yüzde üzerinden hesaplanmış halidir. Bu değerler her kişi için tek bir sonuç vermek zorunda değildir. İnsanların vücutları farklı olduğu gibi bu değerler de farklılık gösterebilir. Son günlerde yediğiniz besinler ya da vücuttaki vitamin - mineral dengesi değerleri farklılaştırılabilir
RDW-CV düşüklüğü ancak yüzde hesabı ile hesaplanan veriler üzerinden anlaşılacaktır. RDW-SD yüksekliği ise ancak fL olarak adlandırılan birim hesabı ile gözlemlenebilir..
Değerlerin tanımını yaptıktan sonra şimdi de çok sık araştırılan “RDW normal değeri ne kadar olmalı” sorusuna gelelim. RDW-CV normal değeri %11.6 - 14.6 şeklindedir. RDW - SD normal değeri ise 29-46 fL aralığıdır.
Bu değerler haricinde sonuçlanan durumlarda kan içerisindeki kırmızı hücrelerin olması gerekenden daha büyük bir hale geldiği anlaşılır.
RDW değerindeki yükselmeler tek bir nedene bağlı olabileceği gibi birden çok sebebi de olabilmektedir. Vücuttaki bazı vitamin ve mineral eksiklikleri ya da bir takım sorunlar değerlerde farklılık oluşturabilir. RDW değeri yüksekliği çok düşük ihtimalle kanser gibi büyük rahatsızlıkların habercisi olmaktadır. Çoğu zaman ise kişinin panik olmasına sebep olmayan daha küçük sorunları ifade etmektedir.
En sık rastlanan değer yüksekliklerinden birisi demir eksikliğidir. Bunun yanı sıra folik asit eksikliği, herediter sferositoz, orak hücreli anemi, B12 vitamin eksikliği gibi rahatsızlıkların habercisi olmaktadır. Çok düşük ihtimal ile kanser ya da AIDS gibi büyük hastalıklar da RDW değerlerinde yükselmelere sebep olabilir. Ancak daha önce de belirttiğimiz gibi bu tarz ciddi rahatsızlıklar daha nadir karşılaşılan durumlardır.
Kan testi sonuçlarına göre referans alınan ideal değer aralığının altında olan sonuçlara RDW düşüklüğü denmektedir. Kandaki kırmızı kan hücrelerinin hacminin çok küçük olması ve yeteri kadar kandan uzaklaştırılamadığı anlamına gelir. İştahsızlık, kalp çarpıntısı, ishal, nefes darlığı gibi durumlarda RDW düşüklüğü olma ihtimali vardır.
RDW düşüklüğünün en sık karşılaşılan sebepleri ise eklemlerde iltihaplanma, B6 vitamin eksikliği, kronik kansızlık ve yüksek oranda kan kaybıdır.
Kan tahlillerinin sonucunda ortaya çıkan RDW değeri bazı durumlarda büyük hastalıkların fark edilmesinde önemli rol oynayabilir. Tahlil sonucunda verilen referans aralıkları dışında bir değerle karşılaşırsanız en yakın zamanda hekiminize görünmenizde fayda vardır. Çünkü genel kan testindeki diğer veriler de karşılaştırmalı olarak incelendiğinde var olan problemler gün yüzüne çıkarılabilir. Onun haricinde ideal referans aralıkları içerisinde olan RDW değerleri ile karşılaşıldığında paniğe kapılmaya gerek yoktur.