TMMOB Makine Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Sekreteri Ali Ekber Çakar, “Okul servisleri için 20 yaş uygulamasına geçilmesi teknik açıdan çok geri bir adım anlamına gelmektedir” bulundu
ANKARA (ANKA)- TMMOB Makine Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Sekreteri Ali Ekber Çakar, okul servis araçları hizmet yönetmeliğinde yapılan değişikliklerle ilgili olarak hukuki girişimde bulunacaklarını belirterek, “Okul servisleri için 20 yaş uygulamasına geçilmesi teknik açıdan çok geri bir adım anlamına gelmektedir” değerlendirmesinde bulundu.
Çakar yaptığı açıklamada, Okul Servis Araçları Hizmet Yönetmeliğinde bugüne dek 12 kez değişiklik yapıldığını, hizmetin bir yap-boza dönüştürüldüğünü dile getirerek, “Yönetmelik, ilgili diğer yönetmeliklerdeki standartlardan yoksundur” dedi. Yönetmelikte yapılan değişikliğin 17 Eylül’de son halini aldığını ve yapılan değişikliklerle servis araçlarının en fazla 12 olabilen yaşının, 20’ye yükseltildiğini, rehber personel yaşındaki alt sınırın ise 22’den 20’ye, eğitim düzeyinin de lise mezunundan ilkokul mezununa düşürüldüğünü hatırlatan Çakar, şunları kaydetti:
“Yine 17 Eylül 2009 tarihinde yapılan değişikliklerle; taşıtların yaşı, emniyet kemeri bulundurma zorunluluğu, rehber personel bulundurma zorunluluğu, yetkili mercilerce belirlenen okul servis ücretlerine uyma zorunluluğu, zorunlu hallerde servis ücretinin iadesi, Yönetmelik’e aykırı davranışlarda şikayet müessesesi gibi hükümlerin taşımalı eğitim açısından yürürlük tarihi 1 Ocak 2010’dan, 1 Temmuz 2010 tarihine ertelenmiştir.”
-DEĞİŞİKLİKLER AİTM İLE UYUMLU DEĞİL-
Okul Servis Araçları Hizmet Yönetmeliği’nin, “Okul servis aracı, Araçların İmal Tadil ve Montajı (AİTM) hakkındaki yönetmelik hükümlerine uygun olmalıdır” hükmünü içerdiğine dikkat çeken Kaçar, okul servis araçlarında her koltuk için en az iki noktalı otomatik emniyet kemeri bulundurulması zorunluluğunu hatırlatarak, “Eski araçlarda emniyet kemeri uygulaması için uygun koltuk ve gövde bağlantıları bulunmamakta; birçok araçta yasak savma mantığı ile yapılmış bağlantılar ve uygun olmayan emniyet kemerleri kullanılmaktadır” dedi.
AİTM Yönetmeliğine göre okul servis araçlarının “Kararlılık, Devrilme ve Dayanım Deneyleri”ne teknik anlamda uygunluk sağlayabilecek durumda olmaları gerektiğine dikkat çeken Çakar, şöyle devam etti:
“AB standartlarına gönderme yapan AİTM Yönetmeliğinde belirtilen bu şartları 20 yaş üst sınırındaki araçların sağlayamayacağı açıktır.
AİTM Yönetmeliğinde ayrıca 'Okul servis araçlarında aracın kararlılık, devrilme ve dayanımı gibi özellikleriyle ilgili olarak 2001/85/AT yönetmeliğinde belirtilen hususları sağlamalıdır' denilmektedir. Ancak 20 yaş üst sınırındaki araçlar, “Kararlılık, Devrilme ve Dayanım Deneyleri”ne teknik anlamda uygunluk sağlayabilecek durumda değildir. AB standartlarına gönderme yapan AİTM Yönetmeliğinde belirtilen bu şartları 20 yaş üst sınırındaki araçların sağlayamayacağı açıktır."
-TAŞIMACILIKTA YÖNELİM ESP’Lİ ARAÇLARA DOĞRU-
AB mevzuatlarında ABS’den sonra ESP’nin (Elektronik Stabilite Programı) zorunlu olmasının da tartışıldığını kaydeden Çakar, şöyle konuştu:
“İnsan taşımacılığında yönelim ESP’li araçlara doğru kaymaktadır. Aynı biçimde direksiyon sisteminde de benzer teknolojik yenilikler ile yüksek sürüş, viraj güvenliği ve konforu araçlarda aranırken ülkemizde teknik olarak daha geri ve güvenlik donanımları zayıf olan araçlara okul servisi izninin verilmesi çok geri bir adımdır.”
Büyükşehir Belediyesi Yönetmelikleri ile şehir içi yolcu taşımacılığında kullanılan minibüs ve otobüsler için 5 ve 15 gibi yaş şartları getirildiğine de dikkat çeken Çakar, “Okul servisleri için 20 yaş uygulamasına geçilmesi teknik açıdan çok geri bir adım anlamına gelmektedir. AİTM Yönetmeliğine gönderme yapan Okul Servis Araçları Hizmet Yönetmeliği söz konusu gereklilikleri içermeyerek kendi içinde açık bir çelişkiye düşmektedir” şeklinde konuştu.
-YAŞLI ARAÇLAR TRAFİK GÜVENLİĞİ VE HAKSIZ REKABET SORUNU YARATIYOR-
Yaşlı araçların 0–12 yaş arası taşıtlara oranla teknik dezavantajlarının fazla olduğunu kaydeden Çakar, “Bu değişiklikle kullanılmaz durumda olan birçok kamyonet veya van bazlı araç, uygunsuz ve denetimsiz şekilde koltuklandırılıp piyasaya geri gelecek, standartlara uygun araçlar ile haksız bir rekabet ortamı oluşacaktır” diye konuştu.
-"REHBER PERSONELİNDE NİTELİKSİZLİK TEŞVİK EDİLİYOR"-
Son yapılan değişiklikte okul servis araçlarında görevlendirilecek rehber personelin eğitiminin, lise mezunluğundan ilköğretim mezuniyetine çekilmesiyle ilgili olarak, “Okul öncesi ve ilköğretim dönemindeki çocuklarımızın vasıfsız ve eğitimsiz ve dolayısıyla gerçekte “rehber” olamayacak bir düzeye indirilmesi çok yanlış bir uygulama olacaktır” değerlendirmesinde bulundu.
Çakar ayrıca, Emniyet Genel Müdürlüğü verilerine göre, 2008 yılında okul servis araçları olarak da kullanılan minibüslerin (toplam sayısı 383 bin 548 adettir) karıştığı kaza sayısının 42 bin 729 ile otomobil ve kamyonetlerden sonra üçüncü sırada geldiğini hatırlattı.
-"YAŞLI ARAÇLARIN ÇEVRE KİRLİLİĞİNE KATKISI BÜYÜKTÜR"-
Yaşlı araçların çevre kirliliğine katkısının büyük olduğunu kaydeden Çakar, “Araçlar yaşlandıkça daha fazla yakıt tüketir ve egzozdan daha fazla partikül madde ve diğer kirleticileri soluduğumuz havaya atarlar. Araçların 20 yıl önceki standartlarda olacağı düşünülürse, bu araçların yaratacağı sera gazı salınımı ve kirlilik, yeni araçlardan yüzde 80 daha fazla olacaktır” şeklinde konuştu.
Söz konusu yönetmelik değişikliklerinin iptaline ilişkin Oda olarak hukuki girişimlerde bulunacaklarını belirten Çakar, şu önerilerde bulundu:
“Yeni bir yönetmelik ile araçlara 10 yaş üst sınırı getirilmeli, rehberler ve sürücülerde aranacak özellikler geliştirilmeli ve temel eğitim koşulu getirilmelidir. Okul servis araçlarının sahip olması gereken özellikler üretim aşamasında dikkate alınmalı, TSE tarafından okul servis aracı standardı belirlenerek tek tip hale getirilmelidir. Servis aracı şartlarını sağlayan araçlara İl Trafik Komisyonları tarafından izin verilmelidir. Ülke çapında yapılacak bir araştırma ile gerek duyulan okul servis aracı sayısı 2–3 yılda bir belirlenmeli, tahditli plaka uygulaması yaygınlaştırılmalıdır.” (ANKA)