Y­ı­l­l­ı­k­ ­ü­c­r­e­t­l­i­ ­i­z­i­n­ ­n­e­d­i­r­?­ ­Y­ı­l­l­ı­k­ ­ü­c­r­e­t­l­i­ ­i­z­i­n­ ­k­u­l­l­a­n­ı­l­m­a­z­s­a­ ­n­e­ ­o­l­u­r­?­ ­-­ ­K­a­m­u­ ­H­a­b­e­r­l­e­r­i­

İş yerindeki çalışma süresi 1 seneye ulaşan kişiler yıllık ücretli izin hakları hakkında bilgi edinmeye çalışır. Bu bağlamda yıllık ücretli izin hakkının temel kuralları, nasıl kullanıldığı veya hangi durumlarda ücrete dönüştürülebildiği açıklanmalıdır. Bununla birlikte 1 sene boyunca çalışmasına rağmen herhangi bir izin hakkını kullanmayan kişiler için yıllık ücretli izin süresinin devredip devretmediği hakkında bilgi verilmelidir. Böylelikle İş Kanunu'nun bu konuya yönelik olan ilgili maddesinde yer alan detaylı açıklamalara ulaşılabilir.

Ücretli izin türleri birden fazladır. Bunlardan biri de yıllık ücretli izin olarak adlandırılır. İşe başladığı andan itibaren ilgili iş yerinde en az 1 sene boyunca çalışmış olan kişilerin yıllık ücretli izin kullanma şansı bulunur. Bu durumun anayasalar tarafından belirlenen bir dinlenme hakkı olduğu söylenebilir.

İş yerinde 6 ay çalışanın yıllık izin hakkı mevcut değildir. Yani 1, 3 veya 6 ay gibi bir süre boyunca çalışan kişilerin yıllık ücretli izin talep etmeleri söz konusu olmaz. Bu kapsamda mevcut iş yerindeki 1 yıllık çalışma süresini dolduran kişilerin yıllık ücretli izin hakkını kullanabildiği görülür. 4857 sayılı İş Kanunu'nun 53. maddesi ise yıllık ücretli izin kullanma hakkına yönelik olan hususların detaylı bir şekilde öğrenilmesini mümkün kılar.

İş yerinde 1 sene boyunca çalışan bir kişinin yıllık ücretli izin kullanma hakkını sorguladığı görülür. Yıllık ücretli izin süresinin hesaplanması için ise ilgili İş Kanunu maddesinde belirtilen hususlar dikkate alınmalıdır. Bu kanun maddesine göre bir yıldan beş yıla kadar çalışan işçilerin yıllık ücretli izin süreleri 14 gündür. Söz edilen bu izin süresi mevcut iş yerinde beş yıl ile on beş yıl arasında olan çalışanlar için ise 20 gün olarak ele alınır. Yine on beş yıl ve daha uzun bir süre boyunca mevcut iş yerinde çalışan bireylerin 26 günlük yıllık izin almaları mümkündür.

Yıllık ücretli izin yönetmeliği incelendiği zaman senelik dinlenme hakkının nasıl kullanılabildiği öğrenilir. Bu konuya yönelik olan temel hususlar aşağıdaki gibidir:

İş yerinde en az bir sene boyunca çalışan kişiler herhangi bir izin talep etmedikleri zaman yıllık ücretli izin haklarının bir sonraki yıla devredip devretmediğini merak eder. Bu bağlamda ilgili kanunda belirtildiği üzere kullanılmayan yıllık ücretli izin süresinin sonraki senelere devrettiği söylenmelidir.

İş sözleşmesinin feshi söz konusu olduğu zaman kullanılmayan yıllık ücretli izin hakkının ücrete çevrilmesi talep edilebilir. Eğer kişi hâlâ çalışıyor ve bir fesih söz konusu değilse kullanılmayan yıllık izin ücrete dönüşmez.

Yıllık izin ücret hesaplamasının brüt maaş üzerinden yapıldığı hatırlatılmalıdır. Ancak bu durum yalnızca mevcut iş yerindeki sözleşmesini fesheden kişiler için geçerlidir.